Sebki Hindi Akımı Özellikleri - Sebki Hindi Akımı Nedir, Temsilcileri Kimler?
Sebki Hindi akımı özellikleri, Divan edebiyatı döneminin konularındandır. Divan edebiyatının klasik şiir anlayışına baktığımızda Sebki Hindi akımı nedir sorusunun yanıtını, akımın genel özellikleri ve temasından anlarız. Sanatlı ve süslü söyleyişin hâkim olduğu Divan edebiyatı döneminde, Sebki Hindi akımının temsilcileri, Sebki Hindi şiir örnekleri vermeye başlamıştır. Bu akımda uzmanlaşan şairler zamanla bu akımın en önemli temsilcisi ve temsilcileri olmuştur.
Sebki Hindi akımı özellikleri klasik edebiyatın en önemli ve en popüler konuları arasındadır. Bu noktada edebiyat tarihçileri ve profesörleri Sebki Hindi akımı nedir ve Sebki Hindi ne demek konularına eğilirken aynı zamanda Sebki Hindi akımının temsilcilerini de tarihin edebiyat sayfalarının arasından seçerek çıkarmaktadır. Burada Sebki Hindi akımının şiir örnekleri ve Sebki Hindi'nin en öneli temsilcileri akımın özelliklerini ve teorilerini belirlemede çok yardımcı olmaktadır.
Sebki Hindi Akımı Nedir?
Sebki hindi, Hint tarzı ve Hint üslubu demektir. Türk edebiyatında lirde ve nesirde bir edebi akım olarak ortaya çıkmıştır. Akım İran'da doğmakla birlikte, Hintli şairler tarafından Farsçayla geliştirilmiştir. XVI- XVIII yüzyılları arasında gelişen akım, XVII. yüzyılda edebiyatımızda Divan edebiyatında etkisini göstermeye başlamıştır.
Bilmeceyi andıran karmaşık ve uzun manzumlu anlatımlar ve hayâl oyunları güçlükle anlaşılır. Beklenmedik ve alışılmamış benzetmelerle süslü bir şiir dili geliştirilmiştir. Akımla beraber Divan edebiyatında bilgece bir tutum sergilenmeye başlanmış, atasözleriyle özdeyiş niteliği olan sözler kullanılmaya başlanmıştır. Şairler günlük yaşam konularından uzaklaşarak açık ve düz bir anlatım yerine ağır ve sanatlı bir dil kullanılmaya başlanmıştır.
Sebki Hindi Akımı Özellikleri Nelerdir?
- Bu şiir akımında anlatım ikinci plana atılarak anlam güzelliği ön plana çıkmıştır. Akımın edebiyatta şiirde ve düzyazıdaki özelliklerine bakıldığında:
- Hayal dünyası önem kazanmış, ağır ve süslü betimlemeler yapılmıştır.
- Anlatımda mübalağa ve tezat sanatı çok sık kullanılmıştır.
- Ana konular genellikle insan ruhunun çektiği ızdıraplar ve acılar olmuştur.
- Tasavvuf şiirde çok sık işlenmiştir.
- Daha önce kullanılmamış mazmun ve tamlamalara yer verilmiştir.
- Özlü anlatıma yer verilerek kinaye, telmih ve mecazı Mürsel(ad aktarması) gibi sanatlar kullanılmıştır.
- Süslü ve ağır bir dille yazılan şiirlerde zincirleme tamlamalar kullanılmıştır.
Sebki Hindi Akımı Temsilcileri Ve En Önemli Temsilcisi
Edebiyatımızda Divan edebiyatı döneminde kendini yoğun olarak gösteren akım, XVII. yüzyıl divan sanatçılarından Fehîm, Nef'i, Naili, Neşati; XVIII. yüzyıl şairlerinden de Şeyh Gâlib gibi sanatçılar tarafından temsil edilmiştir. Şairler tamamen bu akımın içinde yer almamıştır ama akım en iyi şekilde bu şairler tarafından temsil edilmiştir. Bu akımın en güçlü temsilcisi XVIII. yüzyılda divan edebiyatının son büyük şairi olan Şeyh Galip olmuştur.
Sebki Hindi Akımı Şiir Örnekleri
Bu akımdan etkilenen şairler arasında, en güçlü örneklerini yazan şairlerin bazı şiirlerinden beyitleri örnek vermek gerekirse:
Fehîmî
Ukde-i zünnâr-ı dâm-ı küfr-i zülfin seyr idün
Zâhidânun pây-beste murg-ı îmânın görün
Nefî
Nüktede âlem harîf olmaz bana gûyâ benim
Her ne söylerdem cevaâb-ı "len terânî"dir sözüm
Nâîllî
Elmâs ise de kâr-ger olmaz bize merhem
Ol dâğ-ı cünunuz ki süveydâda nihanız
Şeyh Galîb
Pençe-i hurşîd-i ma‟nâya olur târ-ı şu‟â
Mûylar kim şâne-i dest-i teemmülden geçer
Âşinâ lafz iledir cünbiş-i manâ-yı latîf
Gülsitân-ı ireme sebze-i bîgâne abes
Sâfî
Hayâl-i ma‟ni-i rengîn şâhid-i tab‟um
Tekellüf ile söze sarf-ı iktidârum yok
Gül-i reng-i hınâ rûy-ı sepeddür bâğ-ı tab‟umdan
İder harf-âferînân-ı cihân reng-i hınâdan hazz