Venedik ve Cenevizli Tüccarlara İlk Ticari İmtiyaz Hangi Padişah Döneminde Verildi?
Osmanlı Devleti zamanında dönemin ekonomisini ve siyasi üstünlüğünü elde tutmak için farklı devletlerle siyasi ve ekonomik antlaşmalar yapılmıştır. Bu antlaşmalar gereğince üzerine sorumluklar düşen devletler buna göre davranmış ve kararlar almışlardır. Burada sözü edilen ekonomik antlaşmalar arasında ise ticari imtiyazlar yer almaktadır. Bu imtiyazların verildiği devletlerde Venedik ve Cenevizli tüccarlara ilk ticari imtiyaz hangi padişah döneminde verildi, konusu da dönemin ticari antlaşmalarına ışık tutmaktadır.
Ticari değişikliklerden en önemlileri yeni ticaret yollarının bulunması ve bulunan bu ticaret yolları ile dünyadaki ticari güçlerin de el değiştirmesi olmuştur. Bu durumda dönemin en büyük devletlerinden olan Osmanlı Devleti de bu durumdan etkilenmemesi için bazı devletlere ticari imtiyazlar verilmiştir. Bu devletlerarasında Venedik ve Cenevizli tüccarlara ilk ticari imtiyaz hangi padişah döneminde verildi, konusu ülkemizin ticari geçmişini yakıdan ilgilendirmektedir.
Venedik ve Cenevizli Tüccarlara İlk Ticari İmtiyaz Hangi Padişah Döneminde Verildi?
Coğrafi keşiflerden sonra dünyada ekonomi alanının temellerindeki önemi teşkil eden ticaret yollarında bazı değişiklikler meydana gelmiştir. Ümit Burnu Yolu ve Amerika'nın Keşfi ile Avrupa ülkelerinde yeni ticaret yollarının bulunması ile önemli yol ve boğazları elinde bulunduran Osmanlı devleti için ekonomi alanında yeni riskler ortaya çıkmıştır. Bunlardan en önemlisi de denizlerdeki ve karalardaki ticari üstünlüğünü kaybetme ve değersizleştirme gibi tehlikelerle karşı karşıya kalmıştır.
Bu durumun üstesinden gelmek için ise Osmanlı Devleti, coğrafi keşiflerin ülkenin ekonomisine yönelik olası tehlikeleri önlemek ve azaltmak adına kapitülasyon adı verilen ticari imtiyazlar(Muahedat-ı Atika, Uhud-ı Atika, İmtiyazı-ı Atika) vermeye başlamıştır. Konunun taşıdığı önem açısından ise imtiyazı veren ilk padişah ve verilen ilk devletler de önem taşımaktadır. Ticari imtiyazlar 1352 yılında ilk olarak Orhan Bey döneminde Cenevizlilere verilirken I. Murat Döneminden itibaren de(1384'te) Venediklilere verilmiştir. Bu ticari imtiyazlar ise daha sonra I. Mahmut Döneminde Fransa kralı XV. Louis arasında yapılan Belgrat Antlaşması ile sürekli hale gelmeye başlamıştır.