Vertisol Toprak Nedir? Vertisol Toprak Nerede Görülür, Özellikleri Neler, Verimli Mi?

Vertisol toprak nedir, sorusu toprak türlerini araştırırken karşımıza çıkar. Yüksek kil içeriği nedeniyle büyük miktarda su emebilme yeteneğine sahiptir. Sıcak iklim görülen bölgelerde bulunma olasılığı daha fazladır ve ülkemiz sıcak iklimlerde bulunduğu için ülkemizin her yerinde vertisol toprak türü görülür. Vertisol toprak nerede olur, Türkiye'de nerede görülür, özellikleri neler ve verimli mi soruları coğrafya araştırmaları arasında yer alır.

Vertisol Toprak Nedir?

Toprak türleri, iklim, bitki örtüsü ve jeolojik faktörler gibi çeşitli unsurlardan dolayı farklılık gösterir. Bu nedenle, Vertisol topraklarının yaygın olduğu bölgeleri ve özellikleri belirli coğrafi alanlara bağlı olarak değişir. Bölgesel tarım cihazları ve yerel kaynaklar, belirli bir bölgeye ait daha ayrıntılı bilgiler sunabilir. Vertisol, özellikle kıyıda ve bazı iç kesimlerde bulunan bir toprak türüdür. Vertisol, adını yüksek oranda kil minerallerinden alır ve kendine özgü özellikleri vardır.

Vertisol topraklar, yüksek kil içeriği nedeniyle büyük miktarda toprak su emebilme yeteneğine sahiptir. Bu nedenle, yağışlı yüzey suyunun hızla emilmesini sağlarlar ve uzun süre tutabilirler. Bununla birlikte, bu toprak türü suya doyduğunda şişmeye ve çekmeye devam eder, bu da toprakta çatlaklara neden olabilir. Vertisol toprakların üretim açısından bazı zorlukları vardır. Suyun hızla emilmesi ve yıpranması, bitkilerin kök gelişiminin olumsuz etkilenmesi ve çatlaklar bitki köklerinin büyümesini zorlaştırabilir. Ayrıca, yüksek kil içeriği bitkilerin alacağı besinlerin hareketliliğini sınırlayabilir.

Vertisol Toprak Nerede Görülür?

Vertisol topraklar, kuru ve nemli mevsimlerin belirgin olduğu tropikal, subtropikal ve ılıman iklimlerde görülür. Bu topraklar, yüksek oranda kil ve organik madde içerdiğinden dolayı, yüksek su tutma kapasitesine sahiptir. Bu nedenle, vertisol topraklar, kurak bölgelerde önemli bir tarım kaynağıdır. Vertisol topraklar genellikle sıcak iklimlerde ve özellikle kıyı bölgelerde bulunurlar. Dünya genelinde yaygın olarak görülen bölgeleri şu şekilde sıralayabiliriz:

• Amerika: ABD'nin güneydoğu eyaletlerinde (Teksas, Louisiana, Mississippi, Alabama, Georgia, Florida) Vertisol toprakları yaygındır. Ayrıca, Orta ve Güney Amerika'da (Brezilya, Arjantin, Meksika) da bulunur.
• Afrika: Sahra Altı Afrika'da geniş bir alanda mevcuttur. Özellikle Nijerya, Etiyopya, Sudan ve Tanzanya gibi bölgelerde yaygınlardır.
• Avustralya: Avustralya kıtasının iç bölgeleri, özellikle Victoria Gölü ve Murray-Darling Nehri havzası bulunduğu yerlerdir.
• Hindistan ve Güneydoğu Asya: Hindistan'ın bazı bölgeleri, Sri Lanka, Bangladeş, Tayland, Myanmar ve Endonezya gibi ülkelerde bulunabilir.

Türkiye'de Vertisol toprakları, özellikle kıyı bölgeleri ve bazı iç kesimlerde yaygın olarak görülür. Türkiye'de Vertisol topraklarının bulundukları yerlerin bir kısmını şu şekilde sıralayabiliriz:

• İç Anadolu Bölgesi: Vertisol topraklar oldukça yaygındır. Ankara, Konya, Aksaray, Nevşehir ve Kırşehir gibi illerde bu toprak tipi sıkça görülür.
• Ege Bölgesi: Vertisol topraklar bulunur. İzmir, Manisa, Aydın, Denizli ve Muğla gibi illerde bu toprak türü gözlemlenebilir.
• Marmara Bölgesi: İstanbul, Tekirdağ, Edirne, Kırklareli ve Çanakkale gibi Marmara Bölgesi'ndeki illerde de Vertisol topraklar bulunabilir.
• Akdeniz Bölgesi: Vertisol toprakları gözlemlemek mümkündür. Adana, Mersin, Antalya, Hatay ve Kahramanmaraş gibi illerde bu toprak türü sıkça bulunabilir.

Vertisol Toprak Özellikleri Neler, Verimli Mi?

Vertisol topraklarının olumlu ve olumsuz bazı özelliklerini şu şekilde sıralayabiliriz:

• Kil miktarı: Yüksek orandadır. Kil içeriği genellikle %30 veya daha yüksek olabilir.
• Şişme ve Çekme: suya doyduklarında yüzmeye geçerler ve su kaybettiğinde çekmede gösterirler. Bu durum, toprakta çatlaklara neden olabilir.
• Su Tutma Kapasitesi: yüksek kil içeriği sayesinde büyük miktarda suyu emebilme ve uzun süre tutabilme özelliğine sahiptir. Bu özellik, yağışlı yüzey suyunun hızla emilmesini ve su kaynaklarına kolaylıkla erişimini sağlar.
• Hareketlilik Sınırlılığı: Yüksek kil içeriği, besin öğelerinin hareketliliğini sınırlayabilir. Bu nedenle, bu topraklarda beslenme ihtiyaçlarının karşılanması için ekstra gübreleme yapılması gerekir.
• Tarımsal Zorluklar: gidişat üretim açısından bazı zorluklar sunabilir. Özellikle su tutma kapasiteleri ve şişme-çekme özellikleri, bitkilerin kök gelişimini engeller. Ayrıca, çatlaklar bitki köklerinin hava yollarını zorlaştırabilir.
• Yavaş Su Süzme Hızı: yoğun kil yapısı nedeniyle su süzme hızı genellikle düşüktür. Bu nedenle suların toprak yüzeyinde uzun süre taşınması neden olabilir.