Yakup Kadri Karaosmanoğlu'nun Kurtuluş Savaşı konulu tezli romanında yer alan Yaban karakterleri sıklıkla araştırılır. Bu bağlamda farklı kesimleri yansıtan Yaban kişileri detaylı olarak ele alınmalıdır. Çünkü Yaban romanı kahramanları ve özellikleri açıklandığı takdirde bu eserin okuyucuya vermek istediği mesaj daha iyi bir şekilde anlaşılabilir. Dolayısıyla Yaban karakter analizi yapılırken başkişinin yanı sıra yardımcı kahramanlara da değinilmelidir.
Yaban Karakterleri İncelemesi
Tarihi ve sosyal romanlar arasında yer alan Yaban, Yakup Kadri Karaosmanoğlu'nun 1932 yılında yayımlanan eserlerindendir. Öyküleyici ve betimleyici anlatımın kullanıldığı bu eserin tezli roman olarak nitelendirildiği söylenebilir. Yaban romanının başkişisi Ahmet Celal karakteridir. Kurtuluş Savaşı temasının işlendiği bu eserde ana karakter olan Ahmet Celal'in bakış açısı, deneyimleri ve dönüşümü temel alınmıştır. Aydın kesim ile halk arasındaki kopukluğun ele alındığı bu esere konu olan ve yardımcı karakterler arasında bulunan Yaban kişileri, romanın ana düşüncesinin pekiştirilmesini sağlamıştır. Bu bağlamda Yaban romanı kahramanları ve özellikleri aşağıdaki gibi sıralanabilir:
- Ahmet Celal: Romanın başkişisi olan Ahmet Celal karakteri, 1. Dünya Savaşı'nda vatanı için mücadele ederken bir kolunu kaybetmiştir. Son derece idealist ve memleket sevdalısı bir karakter olan Ahmet Celal, Mustafa Kemal Paşa ile silah arkadaşlarının örgütlediği kurtuluş mücadelesinin destekçileri arasındadır. Bir kolunu kaybederek gazi olması ve ülkenin bağımsızlığının tehlike altına girmesi nedeniyle içine kapanan Ahmet Celal, emir eri olan kişinin tavsiyesiyle taşındığı köyde mutlu ve huzurlu olacağını düşünür. Fakat taşındığı köyde aydın kesim ile halk arasındaki kopukluğu fark eden Ahmet Celal karakteri, köylülerle arasının açılmasına bağlı olarak Yaban lakabını alır.
- Mehmet Ali: Yaban karakter analizinde önemli bir yer tutan Ahmet Celal'in emir eri olan Mehmet Ali, başkahramanı köye taşınmaya ikna eden kişidir. Ahmet Celal ile yakın olan ve yeniden orduya katılmaktan çekinen Mehmet Ali karakteri, köylüler ile aydın kesim arasındaki kopuklukta daha çok köylüleri destekler.
- Zeynep Kadın: Mehmet Ali'nin annesi olan Zeynep Kadın, yoksulluk çekerken bir yandan da evini geçindirmeye çalışır. Kaderine razı geldiği görülen bu karakter, romanda tipik Türk kadınını temsil etmesiyle öne çıkar.
- Emine: Ahmet Celal'in aşık olduğu Emine karakteri aynı zamanda İsmail'in eşidir. Emine karakteri Ahmet Celal'i reddedip İsmail ile evlense de hanesinde mutluluğu bulamaz.
- İsmail: Asi bir çocuk olan İsmail Mehmet Ali'nin kardeşi ve Emine'nin kocasıdır. İsmail karakterinin abisinin yeniden askere gitmesinden ötürü huysuzlaştığı bilinir.
- Şeyh Yusuf: Köylüleri sömürdüğü bilinen Şeyh Yusuf, insanları dini ve manevi değerler üzerinden kullanmaya çalışır. Pis, eğitimsiz ve cahil bir kişi olarak nitelendirilen bu karakter aslında dini bilgilerden de yoksundur.
- Salih Ağa: Ahmet Celal'in taşındığı köyün en zengin kişisi olan Salih Ağa, köylüleri maddi açıdan sömürür. Dışarıdan bakıldığında fakir biri gibi duran Salih Ağa, köylüleri akıllı ve eğitimli bir kişi olduğuna inandırmaya çalışır. Köyün ekonomisi üzerinde baskınlık kuran Salih Ağa aynı zamanda düşman askerlerine yol göstermesiyle bilinir.
- Bekir Çavuş: Askerlik yapan Bekir Çavuş karakteri ülkenin durumunun farkında olsa da köylülere ses çıkaramadığı için Ahmet Celal'in yanında yer almaması ile bilinir.
