Yağış Türleri Nelerdir? Türkiye’de Görülen Oluşumlarına Göre Yağış Türleri ve Çeşitleri

Günlük yaşantımızda gördüğümüz hava olayları sonrasında aklımıza yağış türleri nelerdir sorusu gelir. Tüm yağış çeşitleri iklim şartları ve atmosferdeki hava hareketleri sonucunda meydana gelir. Bu yağış çeşitleri sekiz tanedir. Bunlar, yağmur, kar, dolu, çisenti, kırağı, sulusepken, konveksiyonel yağış ve frontel yağıştır. Türkiye'de oluşumlarına göre yağış türleri mevsimsel bakımdan dört mevsim yaşandığı için hepsi görülebilir. Özellikle kış mevsimlerin de görülen bu yağışlar ülkemizin genelini kapsar.

Yağış Türleri Nelerdir?

Yağış, hava kütlelerinin soğuk bir hava tabakası ile karşılaşarak, soğuk bir yerden geçerek ya da yükselerek soğuması sonucunda içerisindeki su buharının yoğunlaşarak sıvı veya katı halde yeryüzüne inmesi olayıdır. Yağışın oluşabilmesinin temel şartı ortamda su buharı (nem) bulunmasıdır. Nemin yanında şu olaylarında gerçekleşmesi gereklidir:

• Soğuma, sıcak havanın soğuk zemine temasıyla oluşabilir. Gökyüzünün açık olduğu bulutsuz gecelerde yerin ısı kaybıyla olabilir. Soğuk ve sıcak hava kütlelerinin karışımı ile oluşur. Isınan havanın yükselmesi ile soğuma gerçekleşir.
• Yoğunlaşma: Nemin bulunduğu havada yoğunlaşmanın başlayabilmesi için yoğunlaşma çekirdeklerinin bulunması gerekir. Yoğunlaşma çekirdeği; havadaki asılı haldeki çölden kalkan tozlar, okyanuslardan uçuşan tuz parçacıkları, volkandan püsküren kül zerrecikleri, meteorların parçalanma artıkları gibi katı zerreciklerdir. 10 mikrondan küçük bu parçacıklar üzerinde su tutunabilir. İnce film tabakası halindeki higroskopik su giderek kalınlaşır. Yer çekimine karşı koyamayacak ağırlığa ulaşınca düşmeye başlar.

Türkiye'de Görülen Oluşumlarına Göre Yağış Türleri ve Çeşitleri

Türkiye'de görülen oluşumlarına göre yağış türleri ve çeşitleri, Dünya'da görülen tüm yağış türlerini kapsar. Bunu nedeni Türkiye'nin dört mevsim yaşayan bir ülke olmasıdır. Sekiz farklı yağış türü vardır. Bu yağış türleri ve özellikleri şu şekildedir:

• Yağmur, bulutlardan su şeklinde yağan yağış biçimidir. Yağmur taneleri düşme esnasında kuru havadan geçerken bir kısmının veya tamamının buharlaşması sonucu bulut tabandan aşağı doğru sünüyormuş gibi görünür buna virga denilir.
• Kar, beyaz, parlak, çoğunlukla altıgen şekilli, buz kristallerinden oluşan bir yağış çeşididir. Buz kristalleri 0°C altında su buharının yoğunlaşması ile oluşur. Çok sayıda kar kristal çeşidi olmasına rağmen hepsi altı köşelidir. Kar tanelerinin kristal yapıları birbirinin tıpa tıp aynısı değildir. Mikroskopla büyütülen kar taneleri üzerinde yapılan araştırmalarda, kristal yapıları birbirinin aynı olan iki kar tanesine rastlanmamıştır.
• Dolu, katı olarak yağan tek yağış türüdür. Dolu tanelerinin büyüklüğünü hem havanın sıcaklığı hem de su buharlarının bulutlarda bekleme süresi belirler. Yağış aralığı genelde 5 - 15 dakika aralığındadır. Atmosferdeki hareketliliğe ve yoğunluğa bağlı olarak daha kısa ya da uzun sürebilir.
• Kırağı, atmosferik sinir tabakadaki hava parçacıklarının efektif buhar basıncının, yüzeyin sıcaklığına ait buz üstünde donmuş buhar basıncından daha alçak olması sonucu, havadaki su buharının soğuk yüzey ve/veya cisim üzerinde yoğunlaşarak katı hale geçmesidir. Kısaca kırağı zeminler üzerindeki yoğunlaşmanın buz kristalleri şeklindedir.
• Sulusepken, Yağmur ve karın aynı anda yağış olarak yere düşmesi olayıdır. Bu yağış türüne sulusepken kar yağışı adı da verilmektedir.
• Çisenti, çok küçük su damlaları halindeki bir yağış türü.[1] Çoğunlukla 0,2-0,5 mm çapında olan damlacıklar hava akımları nedeniyle bazen uçuyor gibi görünür.[1] Büyük damlalar yağmur damlası, daha küçük olanlar ise genellikle bulut veya sis damlacıklarıdır.
• Konveksyonel yağış, genellikle sağanak olarak tabir edilen, kısa süreli yağışlardan ibarettirler. Isınan hava parselinin, her 300 metre mesafede adyabatik olarak 3 derece soğuyarak içeriğindeki nemin yoğunlaşması sonucu oluşan bulutların neden olduğu yağıştır. Yükselen hava parselinin sıcaklığı çevredeki havadan daha sıcak olduğu müddetçe hava yükselmeye devam eder ve parselin daha sıcak olduğu atmosfer tabakalarında hava kararsızdır. Çevresel sıcaklık ile parsel sıcaklığının birbirine eşit olduğu yükseklik denge seviyesi olarak adlandırılır. Denge seviyesinden itibaren hava kararlıdır ve aşağı yönlü hava akımı başlar.
• Frontel yağış, sıcaklık dereceleri birbirinden farklı olan hava kütlelerinin oluşturduğu yağış türüne denir. Genellikle cephe yağışı adıyla da bilinir.

• #Yağış Türleri Nelerdir?