Yerçekimi İvmesi Formülü Nedir? Yerçekimi İvmesi Nasıl Bulunur, Neye Bağlıdır?

Yerçekimi ivmesi nedir fizik kuralları çerçevesinde sorulan bir soruyken onunla aynı anlama gelen kütleçekim ivmesi ne demek sorusu da yine fizik kuralları çerçevesinde yanıtlanabilecek sorulardır. Evrendeki fizik kuralları belirli formüllerle gösterilirken yerçekimi ivmesi de yerçekimi ivmesi formülü ile gösterilir. Yerçekimi ivmesi dünyada coğrafi konuma göre değişir. Bu durumda tam olarak yerçekimi ivmesi neye eşit sorusu oluşurken genel geçer bir yerçekimi ivmesi var mıdır sorusunu da akıllara getirmektedir

Yerçekimi İvmesi Formülü Nedir? Yerçekimi İvmesi Nasıl Bulunur, Neye Bağlıdır?

Yerçekimi ivmesi nedir ya da kütleçekim ivmesi ne demek, fizik kanunlarında bir kavram olarak karşımıza çıkmaktadır. Kütlesi olan bir cisim uzay etkisini değiştirerek etkisini yayar. Bu alana sadece kütlesi olan cisimler duyarlıyken kütlesi olmayan cisimlerde yerçekimi ivmesi yoktur. Bunun bilinebilmesi için ise yerçekimi ivmesi formülü kullanılmalıdır. Belli bir sayıyla ifade edildiği için yerçekimi ivmesi neye eşit baktığımızda 9.81'e eşit olarak kabul görülür. Ancak bu ivme kutuplarda ya da ekvatorda değişir.

Yerçekimi İvmesi nedir?

Kütle, cisimlerdeki eylemsizliğin ölçüsü olup, hızdaki değişime gösterilen direnç olarak tanımlanır. Kütle Newton'un yerçekimi kanunlarında sıkça kullanılan bir kavramdır ve farklı formüllerle ifade edilir.

Formül olarak g ile gösterilen yerçekimi ivmesi ya da yerçekimi kütlesi, dünya içindeki kütle dağılımından kaynaklanarak dünyanın merkezkaç kuvvetinin birleşik etkisi nedeniyle nesnelere aktarılan net ivmesidir. Bu kuvvet, iki parçacık arasında tanımlanan çekim kuvveti esas alınarak dünya yüzeyindeki herhangi bir cisme etki eden kuvvet olarak incelenebilir. Bu durumda parçacığa etki eden sadece yer çekimi olur.

Yerçekimi Formülü Nedir?

Yerçekimi ivmesinin bulunabilmesi için tüm dünyada geçerli standart bir formül bulunmaktadır. Bu formül:

F=G.m1m2/r2 olarak ifade edilmektedir. Bu formüldeki sembollerin ne anlama geldiğine bakalım şimdi de:

F: İki parçacık arasındaki çekimden oluşan kuvvet

G: Yerçekimi sabiti (G = 6.673x10-11 m3 /kg.s2 )

m1, m2 : Parçacıkların kütleleri

r: Parçacıkların merkezleri arasındaki mesafe

Yerçekimi İvmesi Nasıl Bulunur?

Yukarıda verdiğimiz formülden yola çıkarak yerçekimi ivmesi bulmak için örnek bir soru yazalım:

Kütleleri 100 kg olan iki kişi aralarında 1 cm mesafe olduğunda birbirine kaç Newton kütle çekim kuvveti uygular?

Çözüm: Neden yerçekimi demiyoruz da kütle çekim diyoruz? Çünkü yerçekimi kanununa göre kütlesi olan her şey kütlesi olan başka şeyleri çeker. Şimdi bu iki kişinin birbirine kütleleri olduğu için uyguladıkları kuvveti bulalım.

F=(6,67×10−11)(100)/(100)(1×10−2)2=6,67×10−11N

Yerçekimi ivmesi Neye Bağlıdır?

Kütle çekim ivmesi, Dünya merkezinden yükseklik ya da belli bölgelerde kütlenin yoğunlaşmasına bağlı olarak yaklaşık olarak en fazla %0.7 oranında değişmektedir. Dünyanın şekline bağlı olarak yerçekimi ivmesi değişse de genel kabul olarak görülen ivme her yerde g=9.80'dir. Bunun yanında Bu kurala bağlı olarak yerçekimi ivmesi:

  • Gezegenin çekim ivmesi dünyanın yarıçap ve yoğunluğu ile doğru orantılıdır.

  • Gezegenin yüzeyinden yükseklere çıkıldıkça çekim kuvveti azalır ve buna bağlı olarak da çekim ivmesi de azalmaktadır.

  • Gezegenin yüzeyinden merkeze doğru gidildikçe çekim ivmesi azalır ve merkezde sıfır olur.

  • Yine kutuplarda ve ekvatorda yerçekimi ivmesi değişmektedir.

  • Okyanus diplerinde değişmektedir.