Zarf Tümleci Nedir, Nasıl Bulunur? Zarf Tümleci Soruları, Görevleri Ve Örnekleri
Cümlenin temel ögeleri olarak karşımıza çıkan özne, nesne ve yüklem okurken yardımcı ögeler arasında zarf tümleci, edat tümleci ve dolaylı tümleç yer alır. Sadece eğitim hayatı değil gündelik hayatta da anlamlı cümleler kurmamızda etkili olan zarf tümleçleri için hazırladığımız bu içerikten zarf tümleci nedir, nasıl kullanılır ve görevleri nelerdir gibi pek çok soruya yanıt bulabileceksiniz.
Öznenin herhangi bir iş ya da durumu ne zaman, hangi aralıkla ya da ne sıklıkla yaptığını gösteren sözcük ya da söz öbekleri zarf tümleci olarak karşımıza çıkar. Edat ve zarflarla oluşturulan zarf tümleci cümlelerin olmazsa olmaz ögelerinden biri olarak kabul edilebilir. Bazı soru kalıplarını yönelterek kolayca tespit edilebilen zarf tümleci nedir, görevleri nelerdir sizler için bir araya topladık.
Zarf Tümleci Nedir, Görevleri Nelerdir?
Zarf tümleci soruları genellikle Türkçe soru kalıplarında karşımıza çıksa da gündelik hayatta hazırladığımız pek çok makalede ya da bulmaca gibi kelime bazlı oyunlarda sıkça karşımıza çıkar. Yerinde ve doğru soru kalıpları sorularak tespit edilebilen zarf tümleci; herhangi bir cümlenin yükleminin durumunu, miktarını, koşulunu, yönünü ya da daha pek çok detayını belirten söz ve söz öbekleridir.
Zarf tümlecinin görevi cümle yükleminin genel durum ve olayına dair açık bilgiler vermektir. Basit bir örnek ile cümlede bulunan zarf tümlecini belirleyecek olursak;
- Annemler yarın yola çıkıyorlarmış.
Cümlenin yüklemine yani "çıkıyorlarmış" eylemine odaklanılır ve "ne zaman" sorusu sorulursa "yarın" cevabı alınabilir. Bu cümlede kullanılan zarf tümleci "yarın" kelimesi olup eylemin gerçekleşme zamanını işaret eder.
Zarf Tümleci Nasıl Bulunur?
Cümlede yer alan zarf tümlecini bulmak için ilk yapılması gereken karşınızdaki cümlenin yüklemini tespit etmektir. Tespit edilen yükleme cümlenin genel anlamına göre şu zarf tümleci soruları sorulur:
- Ne zaman,
- Ne kadar,
- Nereye,
- Neden,
- Niçin,
- Ne ile,
- Nasıl,
- Kiminle,
- Niye.
Cümlenin gidişatına göre seçip yükleme sorabileceğiniz zarf tümleci soruları her zaman sabit bir noktada yer almaz. Cümlenin her noktasında bulunabilecek bu söz ya da söz öbekleri aynı cümle içerisinde birden fazla olacak şekilde de yer alabilir. Genel olarak her soru kalıbına uygun örneklerle zarf tümleci nedir açıklamak gerekirse;
- Geceleri mutlu anlarımız doluşur düşlerime. (Ne zaman doluşur? / eylemin zamanını gösteriyor)
- Bu yalnız gecelerde korkudan titriyordum. (Neden titriyordum? /eylemin sebebini gösterir)
- Koşarak gitti evine. (Nasıl gitti? / eylemin oluş biçimini gösterir)
- Mimar uzunca bir metreyle odayı boydan boya ölçtü. (Ne ile ölçtü? /eylemin neyle yapıldığını gösterir.)
- Uyumadan önce biraz kitap okurum. (Ne kadar okurum? / eylemin miktarını gösteriyor.)
- İki sevgili bütün gün uzun uzun konuştu. (Ne zaman konuştular? Nasıl konuştular? / eylemin gerçekleşme zamanı ve nasıl gerçekleştiğine işaret ediyor)