Ulusal Risk Planı Toplantısı sonrası Bakan Kurum’dan önemli açıklamalar: Deprem bölgesine 405 bin konut

Burada mor ile işaretlettiğimiz yerler yoğun olarak yıkımın yaşandığı bölgeleri gösteriyor. Hatay Antakya ile başlayıp, buradan Kırıkhan Hassa, İslahiye, Nurdağı, Türkoğlu, Dulkadiroğlu, Pazarcık Merkez Gölbaşı, Adıyaman Merkez, Doğanşehir ve Battalgazi'deki aslında yıkımın yoğunluğunu bu tablo net bir şekilde gösteriyor. Tabi burada hasar tespitlerimizi yaparken bu hasar tespitlerimizle birlikte yine yıkımın yoğun yaşandığı yerlerdeki fay hatlarını, fay hatlarına olan mesafeyi, buradaki zeminin kalitesini tek tek inceliyoruz ve bu verileri kaydetmek suretiyle yeni yerleşim alanlarımda yapacaklarımızı işte bu mavi ile gösterdiğimiz sıvılaşma haritası. Burasını yine MTA ile birlikte, bakanlığımızla birlikte çalıştığımız, buradaki fay hatlarının yerinde bile bir tespitini dijitalleşmesini yine Maden Teknik Arama Genel Müdürlüğümüz ve Enerji Bakanlığımız ile birlikte yürüttüğümüz şekliyle sahaya işliyoruz. Ve burada bir bir binaların yıkım nedenlerini de tespit ederek haritalara işliyoruz. Bu örnekte de görüleceği üzere daha çok binaların yoğun olarak yıkıldığı yerlerin eski yerleşim alanları olduğunu da tespit ettik. Bugüne kadar 7 bini aşkın personelimizle yapmış olduğumuz hasar tespit çalışmalarında toplam tespit sayımız 1 milyon 582 bin binada tespit yapıldı. Bu çerçevede 4 milyon 859 bin bağımsız bölüm öncelendu bağımsız bölümlerden 214 bin 577 tanesinin acil yıkılacak, ağır hasarlı veya yıkık olduğunun tespitini yaptık ki bu da 608 bin bağımsız bölüme tekabül ediyor. Bu bağımsız bölümlerin 481 bini de konut içerikli binalarımızı oluşturuyor. Yine baktığımız tescilli yapılarımızın, tarihimizin de bu manada zarar gördüğünü bazı tarihi eserlerimizin yıkıldığını görüyoruz. Ve bu çerçevede Hatay'daki Ulu Camimiz, Adıyaman'daki Ulu Camimiz, yine Aziz Nikola Rum Ortodoks Kilisesi, Darb-ı Sak Kalesi, Gaziantep Kalesi gibi birçok tarihi eserimizin de yıkıldığını görüyoruz. Bu tarihi eserlerle ilgili de Kültür Bakanlığımız sahada bir fiil çalışmalarını yapıyorlar ve ilgili tarihi eserlerimize ilişkin de restorasyon çalışmalarını zatıalinizin talimatları çerçevesinde yürütüyorlar. Yine buradaki yıkıma baktığımızda, hocalarımız da bu tabloyu önemseyecektir diye düşünüyorum. Yıkılan binaların yüzde 96.69'unun da 99 öncesi yapılan yapılar olduğunu görüyoruz. Yeni yönetmeliğe göre, yani 2002'deki yapılan düzenlemeler, yapı denetim sistemindeki düzenlemeler, yeni deprem yönetmeliği ile birlikte yapmış olduğumuz düzenlemeler çerçevesinde yıkılan binaların sadece yüzde 3.3'ü 99 sonrası yapılan yapılar olduğunu görüyoruz ki yine bu binalarda 145 bin vatandaşımızın yaşadığını da tespit ettik. Tabi yine burada aslında 98 öncesi yapılarla sonrası yapıların yıkım karşılaştırmasını görebiliyoruz. Kahramanmaraş merkeze baktığımızda aslında burada 2004'deki yerleşimle 2022'deki yerleşimdeki uydu haritalarını kıyas ettiğimizde, 99 öncesi yapıların yoğun bir şekilde yıkıldığını görüyoruz. Yine aynı durumu Hatay için inceleyecek olursak, 2006'daki Hatay'ımızın yerleşimine baktığımızda, 2023'deki yerleşimdeki yoğun yıkımın yine eski yapıların olduğu alanda sıvılaşmanın ve zemin kalitesinin düşük olduğu alanda olduğunun tespitini yapmış olduk. Şimdi tabi binaların yıkılıma nedenlerini, yani bir hocamız dedi ki, reçete tedavi yapabilmeniz için bir kere teşhis etmeniz gerekiyor. Bu teşhis için de arkadaşlarımız fiilen sahada çalışıyorlar ve yeni yerleşim alanlarını da nasıl zatıâlinizin talimatları çerçevesinde 1 milyon 180 bin konutumuzu yaptık, dimdik ayakta durduysa, aynı anlayışla yapmaya çalışıyoruz. Burada fay hattına olan mesafesini, zemindeki sıvılaşma, yine seçim noktasında işte sıvılaşma kaynaklı yıkımın olup olmadığının tespitlerini yapıyoruz ve bu çerçevede binaların yine yerleşim noktasında en doğru yere yerleşmesiyle ilgili hocalarımızla, bilim insanlarımızla beraber bu çalışmaları yürütüyoruz. Yine yıkım nedenlerine baktığımızda, tasarımda ve işçilikteki hataların da yıkıma sebebiyet verdiğini sahadaki tespitlerde görüyoruz ki. İşte yıkımdan baktığımızda yeni deprem yönetmelikleriyle birlikte yapılamaz, ama öncesindeki işte kolon kiriş birleşimlerindeki sıklaştırmaların olmadığı, nervürlü demirlerin kullanılmadığı alanlarda yoğun yıkımın yaşandığının da tespitini yaptık. Yine bodrum katlardaki pencere açımı gibi yanlış kullanımların da yıkıma sebebiyet verdiğini görüyoruz. Yine AFAD koordinasyonumuzda tüm illerimizde aynı anda enkaz kaldırma çalışmaları yürütülmektedir. İllerimiz, illerimizdeki koordinasyon guruplarımızla birlikte tüm çevresel tedbirler de alınmak suretiyle ve buradan çıkan malzemelerin de tamamı geri dönüşüme tabi tutulmak üzere tedbirler alarak bu malzemeleri de geri dönüştürüp hem ekonomimize katkı sağlayacağız, hem de buradaki çevresel kirliliğe de sebebiyet vermeyecek anlayışta yapıyoruz. Yine bu yıkımda, aslında depremden öncesi ve sonraki Nurdağı'nda illerimizdeki yıkımı net bir şekilde görüyoruz. Gerçekten bu manada o fay hattı üzerindeki, yerleşim yerlerini ciddi manada etkiledi. Yine burada 2015 ve 2023 arasında depremden sonra yıkım uydularını kıyasladığımızda Hatay'ın bilhassa Antakya'da Kırıkhan'da ne kadar yoğun bir yıkım yaşandığını da bu tablo bize net bir şekilde göstermektedir. Burada neredeyse bu alanın tamamının yıkıldığının da tespitini görmüş oluyoruz. Aynısını Kahramanmaraş için çalışmalarını yaptık. Burada da 2014 ve 2023 yılları arasındaki uydu görüntülerini kıyasladığımız zaman şehrin merkezinde eski yapılarımızın yoğun olduğu yerlerde yoğun bir yıkımın yaşandığını da net bir şekilde görüyoruz. Bundan sonraki süreçte çalışmalarımızı da bilimin ışığında, kültürün ışığında, buradaki tarihi eserlerimizi merkeze alacak bu tarihi eserleri gün yüzüne çıkaracak, yeniden restorasyonunu yapacak ve bu merkezlerde en doğru yerlerde en doğru yerleşimi yapacak şekilde bilim insanlarımızla birlikte çalışmalarımızı yürütüyoruz ve yeni yapılacak yerlerdeki afet riskini gerek heyelan, gerek sıvılaşma, gerek faya olan mesafesini tespit ediyor ve yıkılan alanların gerek morfolojik gerek jeolojik, jeofizik mühendislerimizce bilim insanlarımızla her türlü etüdünü yapıyor ve burada arazi kullanımı noktasında mikro- bölgeleme etüt çalışmalarımızı da yapıyoruz ve bu çalışmalarla birlikte en doğru zemini bir kere tespit ediyoruz Adıyaman'da ki mikro-bölgeleme çalışmamız.. Kahramanmaraş'ta bütün deprem bölgesinde yaptığımız etüt çalışmalarımızın örnekleri.. Planlama ve tasarımı yaparken de vatandaşımızı bir an önce evlerine sağlam güvenli yuvalarına kavuşturma amacıyla heyecanıyla çalışıyoruz ve rezerv alandan konut yapım süreçlerini başlattık tabi ki rezerv alanları yaptıktan sonrada şehrin içinde şehrin dokusunu kültürünü demografik yapısını buradaki sosyal yapıyı ve ihtiyaçları içerecek tasarımlar yapıyoruz. Bu tasarımlar çerçevesinde de yerleşime uygun olanlar alanlarında yerleşim yapmak suretiyle çalışmalarımızı yürütüyoruz. Radye temel üzerine tünel kalıp ve ya perdeleme sistemini yoğun bir şekilde sitatik hesaplarda dikkate alındığı şekliyle çalışmalarımızı yürüteceğiz. Tasarım yapıyoruz yeşil alanlarıyla burada insanlarımızın en iyi şartlarda yaşayabilmesi amacıyla okullarıyla, parklarıyla, bahçeleriyle bu tasarımları yapıyor ve bu tasarımlar çerçevesinde de yerleşim alanlarını oluşturuyoruz. Yine fay hatlarına uzakları hem yatayda hem düşeyde deformasyon haritalarını çıkardık ve bu haritalar çerçevesinde de yerleşimleri belirliyoruz. Zatı alinizin açıkladığı ve milletimize müjdelediği çerçevede 405 bin afet konutunu Cumhuriyet tarihinin en büyük afet konut yapım seferberliği kapsamında talimatlarınız çerçevesinde başlattık. Bu kapsamda 83 bin köy evini de illerimizde tespitler çerçevesinde çalışmalarımızı yürütüyoruz ve bu çalışmaları büyük bir hassasiyetle; sahadaki zemin etüt ekiplerimizce hocalarımızla eş güdüm içinde onların görüşleriyle birlikte yapıyoruz. 21 Şubat'ta başladığımız sürecimize bugüne kadar 16 bin, bugün ki tarihle bildiğim kadarıyla 21 bine ulaştı. 21 bin afet konutumuzda da sözleşmelerimizi yapıp ilk kazmalarımızı vurmuş oluyoruz. Bunları yaparken de şehrin en kıymetli yerlerinde şehrin büyüme aksı öngörüsü 50 yılını hesaplayacak şekliyle tasarlıyoruz. Adıyaman Örenli'de çok uygun bir zeminde yine Gaziantep Şehitkamil'de, İslahiye'mizde Nurdağı'mızda bu çalışmaları yürüttük. İskenderun'da da yine ovalardan dağlara olan yerleşimde de sağlam zeminleri bulduğumuz alanlarda yeni yerleşim alanlarını belirliyor buralara kentsel tasarımlarımızı yürütüyoruz. Aynı zamanda bu rezerv alanları dışında da şehrin merkezindeki kentsel tasarımlarımızı da başlattık. Oraya gidiyoruz şehrin tüm ileri gelenleriyle buradaki sanayicisiyle, belediye başkanıyla oradaki milletvekiliyle, tüm sivil toplum örgütleriyle toplantı yapıyor onların görüşleri, fikirleri, önerilerini dikkate alıyoruz ve çalışma grubumuza onları da dahil ettik. Kim bizim çalışma grubumuza dahil oluyorsa sizin valilerimize talimatımız sizin talimatınız bu yönde ve bu çalışma grubuna katılmak isteyen kim varsa valiliklerimize bildirmesi ve bu çerçevede hep birlikte bu çalışmayı yürütmemiz gerektiğini arkadaşlara ifade ettik ve bu anlayışla çalışmalarımızı yürütüyoruz ve yeni çalışmalarımızı da yapacağımız konutlarımızda da en iyisini en güzelini en sağlamını sosyal donatılarıyla birlikte yapma arzusu içerisindeyiz. En iyisini, en güzelini, en sağlamını sosyal donatıları ile birlikte yapma arzusu içerisindeyiz. Yatay mimarî esaslı yürüteceğiz, mahalle kültürünü ve komşuluk ilişkisini yaşatacak şekilde; zemin artı üç-dört katı geçmeyecek anlayışla yapılacak ve bu çerçevede kat planlarını tip dairelerimizin örneklerini de görsellerini paylaştığımız anlayışla yapacağız. Yine burada köyde yaşayan vatandaşlarımızı da brüt 130 metrekare, neti de balkonu ve terasıyla birlikte 105 metrekare olan daireleri vatandaşlarımızın ihtiyaçlarını giderecek bir anlayışla yapıyoruz. Bu tiplerin de yöresel ihtiyaçlara ve oradaki mimariye uygun şekilde kaplamalarını yapacağız. Bir yerde cumbasını yapacağız, bir yerde taşını kaplayacağız ve bu anlayışla yürütüyor olacağız. Tip kat planlarımıza baktığınızda; 3+1 daireler planlıyoruz. Brüt 105, net 85 metrekare olan, yine bölgenin ihtiyaçları doğrultusunda geniş balkonlu daireler planlandı ve bu çerçevede çalışmalar yürütülmektedir. Yine inşaat malzemeleri sektörü ile bir araya geldik, zatıalinizin talimatları çerçevesinde ilgili bakan arkadaşlarımızla; Ticaret ile Sanayi bakanlıklarımızla birlikte bütün malzemelere ilişkin tedarik zincirini bugünden itibaren kurduk ve bu çerçevede 13 milyon ton çimentonun, 4 milyon ton demirin, 28 milyon metrekare seramiğin ve yine 28 milyon betonun kullanımı amacıyla tedarik zincirini oluşturduk. Ülkemiz bir deprem ülkesi ve Kahramanmaraş depremini de içine koyduğumuzda, bu depremlerde, 120 bini aşkın canımızı yitirdik. Zatıâlinizin tüm dünyaya örnek olacağı bir kentsel dönüşüm projesi başlattınız. 2013 yılında 'Bedeli ne olursa olsun dönüştüreceğiz' talimatını bizlere verdiniz. Bu çerçevede bu güne kadar 3.3 milyon konutun dönüşümü yerinde, gönüllü ve hızlı yapılmıştır. Vatandaşımızın rızası alınmıştır. 1994'te belediye başkanı olduğunuz dönemde Başakşehir'de ilk örneğini yaptığınız ve tüm Türkiye'ye yaydığınız sosyal konut anlayışı ile birlikte bugüne kadar 1 milyon 180 bin sosyal konut yapılmıştır. Yine bugün 81 ilimiz, 922 ilçemizde kentsel dönüşüm çalışmaları çerçevesinde 250 bin konutun dönüşümü sahada fiilen devam etmektedir. Bu çalışmalarla, etkin yapı denetim sistemiyle, deprem yönetmeliğinde yapılan değişikliklerle birlikte 6.6 milyon ev ve iş yerinin denetimi tamamlanmış ve bu çerçevede sosyal donatılarıyla birlikte, TOKİ ve özel sektörümüzle yaptığımız işlerle birlikte yüzde nüfusumuzun yüzde 65'ini güvenli hale getirdik. Yine depremler oldu ve sizin talimatınızla yine bizler o deprem bölgesindeydik bugün olduğu gibi. Depremde hasar gören şehirlerimizin inşası için elimizi onlardan hiç çekmedik, gönlümüz oradaydı. Sivrice merkezli depremde, Elazığ ve Malatya'da 33 bin 821 konutu yerinde bitirdik ve bu depremden de etkilenen Elazığ'da olası ölümlerin önüne geçmiş olduk. İzmir'de deprem oldu ve İzmir tarihinin en büyük dönüşümünü yerinde, hem Bayraklı'da hem de rezerv alanda yaptık ve vatandaşlarımıza teslimlerini TOKİ eliyle gerçekleştirmiş olduk. Antalya ve Muğla'da yangınlar oldu. Biz, devletimiz yine oradaydı. 861 köy evinin inşasının 447'sinin anahtar teslimlerini yaptık ve Mayıs ayı sonuna kadar da tamamını yapacağız. Kepezbeleni köyümüz vardı. Köyün tamamını yeniledik ve vatandaşlarımıza teslim ettik. Giresun'da sel oldu yine buradaydık. Dereli'de, Doğankent'te, Giresun'un tüm ilçelerinde 'Yeni Giresun, yeni Dereli, yeni Doğankent' dediniz. Biz de bu çerçevede çalışmalarımızı başlattık. Tüm Türkiye'ye örnek olacak, toplamda 368 konutu sosyal donatılarıyla, yeşil alanlarıyla, dükkânlarıyla, taşkın riskini hesap ederek yaptığımız çalışmalarla birlikte güvenli alanlara taşımasını sağlamış olduk. Bu çerçevede Kastamonu, Sinop afeti Kİ; bu afet de Bozkurt'umuza ve diğer ilçelerimiz büyük zararlar vermişti. Abana'da yıkımlar oldu. Burada da vatandaşlarımıza sözler verdiniz ve bu sözler çerçevesinde 1.016 yeni yuvayı meydanlarıyla, dükkânlarıyla vatandaşlarımıza kazandırıyoruz. İnşallah 2023 yıkında bu afet evlerimizin de teslimini yapacağız. Bu çerçevede afet bölgelerinde 45 bin konutun yapımı tamamlandı. Yine kentsel dönüşüm kapsamında tarihi kent meydanlarının ihyasını gerçekleştiriyoruz. 'Tarihe vefa geçmişe saygı' anlayışıyla yapıyoruz. Kahramanmaraş merkezli depremde de anlayışımız bu olacak. Tarihimizi, ecdadımızın bize bıraktığı kültürü, emaneti koruyacak anlayışla yine projelerimizi gerçekleştireceğiz. Bursa'da olduğu gibi, Bitlis'te olduğu gibi, Edirne Selimiye Camii'nde olduğu gibi Erzurum'da olduğu gibi yine aynı anlayışla Kahramanmaraş'ımızda, Hatay'ımızda da yapacağız. Bir taraftan da şehrin ekonomisini ayağa kaldırmamız gerekiyor. Şu an AFAD koordinasyonunda geçici ticari ünitelerin yapım süreçlerini başlattık. TOKİ'yle Emrah Konut'la yine AFAD'ımızla bunları yapacağız. Ardından da şehrin sanayisi için yine Sanayi Bakanlığımızla birlikte buradaki sanayi ayağa kaldıracak çalışmaları da hep birlikte yapıyor olacağız. Köylerimizde tarım köy uygulamalarıyla birlikte köye kırsala dönüşü teşvik edecek uygulamalarımıza devam edeceğiz. İskan Kanunu çerçevesinde Yusufeli'nde bütün illerimizde yapılan çalışmalarımızı, Tarım ve Orman Bakanlığımızla DSİ'mizle uyum içerisinde yürütüyoruz. Bu çerçevede devam etmekte olan kentsel dönüşüm konutlarımız 250 bin, sosyal konutlarımız 250 bin ve Pazarcık merkezli deprem sonrası yapılacak konut sayısının da 500 bin olduğunu düşündüğünüzde yaklaşık 1 milyon yeni konutun yapımı ve 1 milyon arsa amaçlı tahsislerimizi de hesap ettiğinizde son 1 yıl içerisinde ülkemize 2 milyon yeni sağlam güvenli konut kazandırmış olacağız. Hedefimiz 2035 yılına kadar tüm Türkiye'de dönüşüme girmemiş alan kalmamasını istiyoruz. Bu çerçevede de İstanbul'umuzda zatıâlinizin de detaylarını önümüzdeki günlerde paylaşacağı kentsel dönüşüm seferberliğine aynı azim ve kararlılıkla devam ediyoruz. Bugüne kadar 695 bin konutun dönüşümünü sağladık. 93 bin konutun dönüşümün fiilen sahada TOKİ'mizle, Kentsel Dönüşüm Genel Müdürlüğümüzle, Emlak Konut Genel Müdürlüğümüzle birlikte devam ediyor. Olası Marmara depremine karşı hemen hemen her ilçemizde, 39 ilçemizin hemen hemen hepsinde kentsel dönüşüm çalışmaları sürmektedir. Beykoz Tokatköy'de, yine Beyoğlu'nda yıllardır vatandaşlarımızın beklediği kentsel dönüşüm çalışmaları, Gaziosmanpaşa'da, Kağıthane'de, Zeytinburnu'nda, Bağcılar'da, Güngören'de, Kartal'da, Üsküdar'da örnek olacak şehre, ilçeye değer katacak çalışmalarımız, Üsküdar'da, Ataşehir'de, Sultanbeyli'deki konuklarımızı, vatandaşlarımıza teslim ettik. Esenler'de tüm dünyaya örnek olacak bir kentsel dönüşüm projesi yürütüyoruz. Akıllı şehirleriyle 60 bin yatay mimari esaslı konutlarıyla 2.108 konutun Sayın Cumhurbaşkanımızın teşrifleriyle teslimlerini gerçekleştirdik. Etap etap buradaki konutlarımızı da bölgedeki riskli ilçeler, konutlar neyse o konutları taşımak üzere yürütüyoruz. Bağcılar'da, Bayrampaşa'da, Gaziosmanpaşa'da, Sultangazi'de sağlıksız yapılarda oturan vatandaşlarımızı bu alanlara taşıma gayretiyle çalışmalarımızı yürütüyoruz. Fikirtepe Kentsel Dönüşüm Projesi'nde Sayın Cumhurbaşkanım, 'Burayı tamamlayalım' dediniz, talimat verdiniz ve bu çerçevede 12 bin konutun kentsel dönüşümü başlatılmıştır. İnşallah bu yıl itibariyle teslimlerini yapmak suretiyle 2024 yılına kadar da evine girmeyen tek bir vatandaşımız kalmayana dek çalışıyoruz. Üsküdar'ımızda Çamlıca Camimizin eteklerinde Ferah Mahallesi'nde, Kirazlıtepe, Küplüce ve Mehmet Akif Ersoy mahallelerinde belediyemizle birlikte 7 bin 84 bağımsız bölümden oluşan kentsel dönüşüm çalışmalarımızı başlattık. 551'ini tamamladık. Vatandaşımıza teslim ettik. 2 bin 583 bağımsız bölümün yine yapım süreci sahada devam etmektedir. Bugün zatıalinizin başkanlığında yapmış olduğumuz toplantıda da olası afet risklerine karşı, bilimin ışığında bilim insanlarımızın görüşleri, fikirleri, önerileri doğrultusunda afete dirençli Türkiye anlayışıyla çalışmalarımızı yapacağımızı ifade ediyorum.'