Uzun yıllar ABD'de yaşadıktan sonra Türkiye'ye dönen ve siyasete atılan Devlet Bakanı ve Başmüzakereci Egemen Bağış, Başbakan Tayyip Erdoğan'ın gündeme taşıdığı başkanlık ve iki partili sistemi Türkiye'deki siyasi istikrar ihtiyacının dayattığını söyledi. Ankara'da, TURKUVAZ Medya Grubu'nun kahvaltısına katılan Bağış, 17 yıl yaşadığı ABD'deki Başkanlık sistemi ile Fransa'daki yarı başkanlık sistemini karşılaştırdı:
'TEK ADAM DEĞİL'
Obama başkan olarak gelip bakanlarını atarken aslında kampanya sırasında ekibindeki kişiler bakan oluyor. İnsanlar da başkan adayına oy verirken ekibiyle değerlendirerek oy veriyor. Yani öyle tek adam yönetimi değil. Dünyanın en güçlü ülkelerinden birinin Devlet Başkanı Obama, Türkiye'ye, Azerbaycan'a bir yıl boyunca bir büyükelçi atayamadı, Senatodan onay alamadığı için. ABD'deki sistem tam başkanlık olarak algılanıyor. Fransa'daki yarı başkanlık olarak algılanıyor. Ama bana sorarsanız, Fransa'da Sarkozy'nin yetkileri Obama'nın yetkilerinin iki katından daha fazla. Ama gerçek oturmuş bakanlık sistemlerinde şeffaflık, hesap verilebilirlik açık net çizgilerle belirlenmiş.
Başkanlık sisteminin Türkiye'yi kurtaracak sistemi olduğuna inanıyorum. Türkiye'de bugün erkler birbirinin içine geçmiş durumda. Yasama-yürütme- yargı arasında kesin ayrımlar olmadığı için birbirlerini kontrol etme, dengeleme şansı da yok.
Başkanlık sisteminin işleyebilmesi için dar bölge seçim sisteminin geliştirilmesi gerekli. Yani her bölgenin tek vekili olması lazım. Ben İstanbul 2. bölgenin 21 milletvekilinden biriyim. Partim içerisinde bir görevlendirme var ama bizim anayasamızda milletvekili seçildiği andan itibaren Türkiye'nin vekilidir. Şu anda insanlar adayından çok partisine, genel başkanına oy veriyor.
Türkiye'de iki partili sistem siyasi istikrarın dayattığı bir şey. İki partili olan ülkelerde iki parti diye bir şart yok. Ama halk onu iki partiye indirgiyor. Yani ABD'de bir sürü parti var ama seçmen tercihleriyle iki partiye yönlendiriyor. Siyasetçi de siyaset yapabilmek için o iki partinin içerisinde kendine bir yer aramaya çalışıyor. Ama partilerin içerisinde fraksiyonlar var. Bizde 1980 öncesinde 4 partili sistem vardı. Ondan evvel yine 2 parti. Demokrat Parti ve CHP. 12 Eylül sonrası üçlü partiye geçildi. Devlet partisi, bir sol parti, bir sağ parti. Zaman içerisinde devlet partisi tamamen imha oldu. Vatandaş parti enflasyonu değil partilerde çok sesliliği istiyor.
ANKARA
