Usta yazarlar milletvekili adayları için ne dedi?

Engin Ardıç: Kurultayların Kemal

Açık konuşalım: seçmen partiye oy verecek, adaya değil.

Çünkü bu sistem "dar bölge" sistemi değil. Kaldı ki dar bölge sistemi bile, uygulansa, taşrada bir anlam taşır. İstanbul gibi yerde kimsenin fazla umurunda olmaz.

Hiçkimse de kolay kolay tuttuğu partinin adayını bırakıp, sırf "şahsen tanıdığı" için taban tabana zıt rakip partinin adayına oy vermez.

Dolayısıyla, "dar bölge gelecek dertler bitecek" havasına girip kendimizi kandırmayalım.

Açıklanan aday listeleri de "Ankara gazetecileri" haricinde kimsenin pek fazla umurunda değildir.

Daha da açık konuşalım: AKP seçmeni, adaylar üç dönem kuralı uyarınca yenilenseler de yenilenmeseler de AKP'ye oy verecektir, işte o kadar.

Bu diğer partiler için de geçerlidir. Küskün CHP seçmeni, bu sefer HDP'ye oy vermekten "faşist aday gitti sosyaldemokrat aday geldi" diye vazgeçecek değildir.

Muhalif basın da hiç boş yere kendini kandırmasın: MHP'nin aklınca bir "sürpriz" yapıp Ekmeleddin İhsanoğlu adında bir "siyasi sıfırı" aday göstermesi, MHP oylarını ne uzatır ne kısaltır.

CHP'nin Umut Oran'ı harcamasının partiyi solcu yapmayacağı gibi...

Aday listelerine bakıyoruz, bildik isimler olduğu gibi, yıllardır politikanın içinde olsalar bile ilk defa duyduğumuz isimler var. Ve bu da bizi olumlu ya da olumsuz hiçbir şekilde etkilemiyor: Oyumuzu kime vereceğimizi biliyoruz.

Çünkü oylar kemikleşti.

Bir ya da iki puan sapma sonucu değiştirmeyecek ama sayfalar dolusu haber ve yorum döktürülmesine yol açacak. Eh ne de olsa ekmek parası.

Seçimi AKP kazanacak.

"Kazanamayabilir de haa..." iddiası, Fethullah beslemesi çarçur basının son çırpınışıdır. (Gözüne ne göründüyse göründü, teyzemin hastalığı da bir türlü geçmek bilmedi!)

Önemli olan koltuk sayısı olacaktır. Yeni anayasa geliyor mu gelmiyor mu? Gerisi teferruattır.

Bu durumda, muhalif basının çarçur haberlerine de gülerek yaklaşıyoruz.

Örneğin, ÖDP seçime girmekten vazgeçmiş, çünkü önerdiği "CHP-HDP-sosyalistler ittifakı" yüz bulmamış... (Fakat "üzerine düşeni yapmaya da devam edecekmiş" haaa...)

Vah vah. ÖDP girseydi tablo değişecekti vallahi!

Hakan Şükür bağımsız adaylığını koymuş. Malzemecilerden, beşinci hakemlerden ve top toplayıcılardan epeyce oy alabilir... İlhan Kesici aile direktifiyle CHP'ye kapılanmış... Enis Berberoğlu onca "hizmetine" rağmen yedinci sıraya atılmış... Güldal Mumcu'nun "koca durumundan" girmesi gibi Zeynep Altıok da "baba durumundan" giriyor...

Mesele magazinse, bendeniz de sonbaharda yapılacak yeni ve de olağanüstü kurultayda Kılıçdaroğlu'nu devirip deviremeyeceklerini merak ediyorum.

Murat Karayalçın kazanırsa, kurultaylarda göbek atan gazeteci arkadaşlardan bu sefer yeni atraksiyonlar bekleyeceğiz.

Bu sefer zil taksınlar, topuk vursunlar, gerdan kırsınlar, kalçayı aşağıdan kıvırsınlar. Hele bir soyunsalar daha da şenlikli olur.

Melih Altınok: Kimi tüm Türkiye'de kimi bölgelerde

7 Haziran milletvekili aday listeleri ışığında partilerin aday profiline ve ana hedeflerine bir bakalım.

Tüm bölgelerden oy alan tek parti niteliğini korumaya çalışan Ak Parti, kalelerini tahkim ederken, İzmir gibi CHP'nin güçlü olduğu illere yüklenmiş. Adaylar arasında, Türk, Kürt, dindar, Gayri Müslim, sol, liberal çevrelere kadar geniş bir yelpazeden isimler var.

Seçilmesi halinde yıllar sonra parlamentoya girecek ilk Ermeni vekil olacak Markar Esayan ve insan hakları- anayasa alanındaki çalışmalarıyla tanınan hukukçu Mehmet Uçum bunlardan sadece ikisi.

Bakanlar ve partinin ağır topları illerin ilk sıralarında. Yalçın Akdoğan, Süleyman Soylu Naci Avcı, Efkan Ala, Mehmet Şimşek, Mahir Ünal, Aziz Babuşçu, Numan Kurtulmuş bu isimlerden.

Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan ve Başbakan Ahmet Davutoğlu'na danışmanlık yapan önemli isimler de var. Bu adayların başında Erdoğan'ın en yakın çalışma arkadaşlarından Mücahit Ören dikkat çekiyor. İş adamı ve ekonomi alanındaki çalışmalarıyla tanınan Berat Albayrak da adaylar arasında.

Ak Parti CHP'nin kalesi İzmir'deki iddiasında da elini yükseltti. Veysel Eroğlu, Ozan Ceyhun ve Savcı Sayan dikkat çekici isimler. Bölgede HDP ile kıran kırana bir yarış yürüten Ak Parti'nin bir önceki döneme göre adayların belirlenmesinde tabanın eğilimine daha fazla ağırlık verdiği görülüyor. Cevdet Yılmaz ve bölgedeki nüfuzunun yanı sıra sınırın öte yakasında da önemli bir etkinliğe sahip Olan Haşim Haşimi sürprizi de nemli. Abdurrahman Kurt, sevilen akademisyenlerden Fazıl Hüsnü Erdem de ilden aday.

Altı okun ikisi Aleviler ve radikal sol

İktidar olma iddiasından ziyade "oyları HDP'ye kayar mı" sorusunun muhatabı olan ana muhalefet partisi CHP, tedbirini almış görünüyor. Parti bugüne değin "ehven-i şer" diyerek partisine yönelen radikal sol kesimlerin ve Alevlerin oylarını tutmak için listelerde azami özen göstermiş. Örneğin, DHPK-C'ye yakınlığı ile bilinen ve geçtiğimiz aylarda Esad posteri önünde konser yapan Grup Yorum solisti Hilmi Yarayıcı partinin Hatay adayı. Merkez medyanın önemli isimlerinden Enis Berberoğlu gibi gazeteciler de listelerde. Ancak ciddi bir yekûn oluşturmayan bu oyların partinin total başarısını etkileme şansı bulunmuyor. Partinin eski ünlüleri artık yok. Fuat Avni ile direk mesajlarıyla gündeme gelen Umut Oran, Hüseyin Aygün, Hurşit Güneş, Rıza Türmen, Güldal Mumcu, Kamer Genç listelerde yok. Deniz Baykal ve Mustafa Sarıgül de listelerde umduklarını bulamadılar.

MHP'de hedef Selçuklu Hilal'i

MHP listelerinden iki ana hedef okunuyor. Birincisi cumhurbaşkanlığı seçimlerinin çatı adayı Ekmeleddin İhsanoğlu ve Eski Merkez Bankası Başkanı Durmuş yılmaz gibi isimlerle metropolleri güçlendirmek. Zira parti geçen seçimlerdeki ittifaklarda CHP'yi destekleyerek erimişti. Partinin ikinci hedefi ise bir zaman çok güçlüyken tabanın neredeyse tabanı Ak Parti'ye kaptırdığı "Selçuklu Hilali" denen İç Anadolu'daki etkinliğine yeniden kazanmak. Meral Akşener ve Tuğrul Türkeş yerlerini korurken Oktay Vural ve Özcan yeniçeri gibi medyatik isimler de listede.

Batıda Türk solu, doğuda gelenek

HDP'nin listelerden okunan stratejisi net. Parti, batı illerinde radikal sol ve Alevi çevrelerinden aday gösterip doğal tabanı dışına açılmayı amaçlıyor. Buna karşın doğu illerinde de gelenekten adayların prestijinden yaralanmayı hedefliyor.

Leyla Zana Ağrı'dan, Öcalan'ın yeğeni Dilek Öcalan Urfa'dan aday. Aydın Çubukçu ve Mahmut Memduh Uyan gibi eski radikal solcular da batıdan. İki dönem sınırının işlemediği Eş Başkanlardan Figen Yüksekdağ Van'dan, Selahattin Demirtaş da İstanbul'dan aday oldu. Parti alt sıralardan da olsa Eskişehir ve Ankara'da Kaos-GL aktivistlerini listesine aldı.

Partiye önemli katkıları olan Hatip Dicle listede yok. Ancak Eski SHP'li Celal Doğan ve Ak Partili Dengir Mir Mehmet Fırat aday. Listeye son anda giren İslamcı Altan Tan Diyarbakır'dan, İstanbul'daki belediye seçimlerinde umduğunu bulamayan Sırrı Süreyya Önder de Ankara'dan aday. Uludere'de yakınlarını kaybeden Ferhat Encü'den Şırnak'ın adayları arasında dikkat çekiyor.

Hedefi barajı aşmak olan HDP'nin işi zor. Zira artık güçlü olduğu bölgeden alacak bir oyu daha yok. Buna karşın metropollerde oyunu ikiye hatta üçe katlaması gerek.