Türkiye Çanakkale'nin Kirazlı bölgesindeki altın madenini konuşuyor.
CHP ve HDP medyasının başlattığı propagandaya, yabancı medyanın Türkiye'deki uzantıları da dahil olunca büyük bir bilgi kirliliği oluştu.
Madencilik denilince ilk akla gelen isimlerden olan İTÜ Öğretim Üyesi Maden Y. Mühendisi Prof. Dr. Güven Önal'a tartışmanın tüm detaylarını sorduk.
40 KİLOMETRE UZAKTA
Tartışılan maden tam nerede?
Altın
madeni ruhsatı Kaz Dağları Milli Park sınırına
40 kilometre uzakta. Bölgede 2 adet kömür
yakan enerji santrali, 2 metal maden işletmesi
ve sanayi tesisleri bulunmakta.
Bir maden ocağının yerini seçme şansımız var mı?
Hiçbir madenin yerini seçme
imkanı yoktur. Maden nerede ise orada işletilir.
Altın ararken kullanılan maddeler doğaya karışıyor mu?
Altın dahil tüm
madenler dünyanın her yerinde aynı yöntemle
aranır. Maden sondajlarında su ve kil dışında
bir madde kullanılmaz. Altın sondajları
da aynı yöntemle yapılır. Arama safhasında
kesinlikle siyanür kullanılmaz.
Madenler gerçekten doğada geri dönülmez tahribata yol açar mı?
Madenler işletilip
bittikten sonra, rehabilitasyon yapılarak,
orman ise tekrar ormana,
tarım arazisi ise
tarım arazisine
döndürülür.
Dünyada ve Türkiye'de çok sayıda örneği var.
Çevre mevzuatına göre, rehabilitasyon zorunludur, üretici şirket, rehabilitasyon teminatını öder. Geri dönülmeyecek bir tahribat söz konusu değildir.
Altın madeninin ekonomiye nasıl bir katkısı olacak?
Söz konusu madende, takriben bin kişinin çalışacağı belirtilmektedir. Söz konusu altın madeninin, yatırımı 500 milyon dolar, işletme gideri (6 yıl) 815 milyon dolar, toplam 1.315 milyar dolar. Bu meblağın yüzde 80'i yani yaklaşık 1 milyar doların çevredeki il, ilçe ve köylere gideceği, ayrıca devlet hakkı, vergi, orman ve ruhsat harçları olarak devlete, yaklaşık 100 milyon dolar ödeneceği, şirketin net karının ise 470 milyon dolar düzeyinde olacağı, fizibilite raporundan anlaşılmaktadır.
Türkiye'deki altın madenlerinin çevreye bir zararı var mı?
Türkiye'de 13 altın madeni üretim yapmakta, yıllık üretim 30 - 35 ton arasında. En eski altın madeni Bergama Ovacık, 18 yıldır çalışıyor, Ovacık'ta ve diğerlerinde herhangi bir çevre zararı görülmedi.
Bir ülkenin gelişmesinde madencilik gerçekten bu kadar önemli mi?
Elbette önemli. Bakın 7 gelişmiş ülkenin bu macerasını inceleyin.
Hepsi 1800'lü yıllarda madenciliğini geliştirmiştir. Eğer Osmanlı madenciliğini geliştirseydi belki de yıkılmayacaktı.
Bugün kişi başına düşen milli gelirimiz çok ileri seviyede olacaktı.
Türkiye'deki tartışmanın benzeri başka ülkelerde yaşanıyor mu?
Bizim kadar yaşanmıyor. O ülkelerde başka bilgi kirliliği yok. İkincisi ise kurallar oturmuş durumda.
ABD'de her eyaletin madencilik kuralları bellidir ve herkes bu kurallara harfiyen uyar.
Vatandaş da bu kurallara uyulduğunu bilir.
Devlet kurumları bu kurallar konusunda çok titizlik göstermeli ve bu tür tartışmalar yaşanmamalı.
Türkiye'de maden sektörü hakkında oluşturulmak istenen yanlış algı hakkında ne düşünüyorsunuz?
Madenlerin üretimi, ağır sanayi kurulmasını, sanayi devriminin gerçekleşmesini dolayısı ile ülkelerin gerçekten kalkınmasını ve halkın refah düzeyinin artmasını sağlar. Çanakkale'deki tartışma, tüm madenciliği hedef alır hale gelmiştir.
Ayrıca, inanılmaz bir bilgi kirliliği oluşmuştur.
Birtakım ihmaller sonucunda kamuoyunda tepkilere neden oluşmuşsa araştırılmalıdır. ÇED raporunda belirtilen ağaçtan fazlası kesilmişse mutlaka soruşturulmalıdır.
SU HAVZALARINI KİRLETMEZ
Altın üretimi sırasında su havzalarının kirlenmesi mümkün mü?
Siyanür
ile altın aranmaz. Siyanür yalnızca
altının kimyasal olarak
çözündürülüp, zenginleştirilmesinde
kullanılır. Su havzalarının
kirlenmesi mümkün değildir.
Kesilen ağaç sayısı konusunda da bir bilgi kirliliği var. Bu konuyu inceleme imkanınız oldu mu?
Basında belirtilen 195 bin ağaç
kesildiğine ait bilginin kanıtı bulunmuyor.
ÇED raporunda tüm işletme ömründe, 45 bin ağaç kesileceği belirtiliyor. Orman otoritelerinin verdiği bilgiye göre şu ana kadar 13 bin 400 ağaç kesilmiştir. Ağaçlar Orman Bölge Müdürlüğü'nce kesilmektedir.
Türkiye tükettiği kadar altın üretebiliyor mu? Altın ithalatına ne kadar harcıyoruz?
Türkiye'de yaklaşık yılda 200 ton altın kullanılıyor.
Yerli üretimi çıkardığımızda yılda 160 ton civarında altın ithal edilmektedir.
Bu ithalata bugünkü değer ile 7,7 milyar dolar ödenmektedir.
Türkiye'de temsilciliği bulunan Deutsche Welle ve Euronews gibi medya kuruluşları altın madenciliği konusundaki kara propagandaya destek verdiğini görüyoruz. Bunun sebebi sizce nedir?
Bu çok açık. Özellikle Almanlar
Türkiye'de altın madenciliğinin
gelişmesini istemiyor. Alman vakıfları
1996-2002 yılları arasında ülkemizde
bu yönde faaliyet gösterdi. Sadece altın değil madenciliğin gelişmesini istemiyorlar. Türkiye eğer madenciliğini geliştirirse kendi ağır sanayisini de ortaya koyacak. Türkiye şu anda hala pazar durumunda. Madenciliğini geliştirirse pazar olmaktan kurtulacak.
DÜNYADA 870 ALTIN MADENİ VAR
Dünyadaki güncel altın madeni ocağı sayısı
Bu konuda
güncel bir bilgi yok ancak 2 yıl
önceki araştırmaya göre dünyada
aktif 870 altın madeni bulunuyordu.
Bu rakamın günümüzde
daha da arttığını söyleyebiliriz.
En çok hangi ülkede..?
ABD ve Kanada gibi dünya lideri
ülkelerin yanında Güney Afrika,
Avustralya ve Çin'de altın
madenleri mevcut.
Avrupa'da ise Romanya,
Bulgaristan, İsveç, Finlandiya,
İspanya ve İtalya altın üreten
ülkeler.
