İstanbul Büyükşehir Belediyesi (İBB) aldığı kararla gazete satış büfelerinin kiralarına yüzde 400 ila yüzde 600 arasında zam yaptı. İBB büfelere 'yenileme' adı altında 300 bin lirayı aşan fatura çıkardı. 21 Eylül'e kadar yeni zamlı sözleşmeye imza atmayan bayiler için de 1 Ekim'e kadar ihaleye çıkılacağını belirtti.
Büfe işleten esnaf ise gelen zamlardan sonra ne yapacağını şaşırdı. Çareyi İBB yönetimine sesini duyurmak için Saraçhane'de toplanmakta buldu. 18 Eylül'de İBB önünde basın açıklaması yaptı. İBB yönetimi ise 'Büfelere kiralarına yardım yapıyoruz' açıklamasında bulundu.
İBB Meclisi tarafından İBB mülkiyetinde bulunan gazete ve ürün satış büfelerinin yetkisi İBB iştiraki Kültür A.Ş'ye devredilmesiyle gelen ortalama yüzde 500'lük zammın ardından SABAH gazetesine konuşan İstanbul Tekel ve Gazete Bayileri Odası Başkanı Ferihan Karasu, İBB'nin kira yardımında bulunmadığını oluşturulan algıyla da vatandaşa yanlış bilgi verildiğini belirtti.
Karasu yaptığı açıklamada, "Bu olay İBB Meclisi'nde AK Parti grubunun büfelere yapılan zamları açmasının ardından söz alan CHP grup sözcüsü Tarık Balyalı'nın bizler için 'yandaş, yancı ve rantçı' demesiyle başladı. Ben kendim CHP üyesiyim ancak konu emek ve ekmek mücadelesi olunca siyaset yapmam. Biz rantçı değiliz. İBB konuyla ilgili yaptığı açıklama ile kendini açığa çıkartıyor. Tarık Balyalı'nın açıklamasıyla 2018'deki kira gelirleri ile 2019'daki kira gelirleri arasında yüzde 22 artış olduğunu belirtiyor. Büfe sayısı ise 1 yıl içinde 181'den 176'ya düşmüşken kiralarımıza yüzde 22 zam yapıldığını kendisi söylüyor. Ancak açıklamada diyorlar ki 2015'ten bu yana zam yapılmamış. Aksine 2015'ten bu yana her yıl düzenli olarak TEFE-TÜFE oranında zam yapılmış ve son 5 yılda yapılan zam oranı yüzde 90'dır" dedi.
'HİÇ ALINMAYACAK DENİLDİ ZAMLI OLARAK ÖDEDİK'
İBB Başkanı İmamoğlu'nun 'Büfelerden pandemi sürecinde hiç kira almayacağız' açıklamasına rağmen Kültür A.Ş'nin 9 aylık kiraların tamamını zamlı olarak istediğini belirten Karasu, "Burada da bir algı yapıldı. Vatandaşta zannediyor ki büfeler 9 aydır kira ödemiyor beleşe oturuyorlar. Hayır! 16 Temmuz'daki İBB Meclisinde Kültür A.Ş'ye yetki verildi. Onlar da bizden birikmiş 9 aylık kirayı zamlı olarak istedi. Ama zaten pandemi sürecinde bayiler kapalıydı. İmamoğlu'nun 'hiç kira almayacağız' açıklamasına rağmen biz bu parayı ödedik. Ardından da 'yenileme' adı altına büfelerin kiralarına ortalama yüzde 500 zam yapıldı. Yeni büfelerin ise 1 yıl sonra işletmeye alınması planlanıyor.
Bir de 300 bin TL'yi aşan maliyet çıkartıldı. Onların 'kira yardımı yapıyoruz' dediği olay şöyle; Ocak ve Şubat ayını yüzde 15 zamlı fiyattan yatırmamız istendi. Mart-Nisan- Mayıs'ta ise yüzde 25'ini ödememiz, geri kalan 4 ayda da yüzde 25 indirim yapacaklarını belirtildi. Bir de bunu yaparken şart koşuyorlar 'Eğer yeni sözleşmeyi imzalamazsanız yapılan yüzde 25 indirimi de yapmayacağız' yani 1 Ekim'den itibaren benim kirama yüzde 500 zam yaparak 5 katına çıkaracak hem de yapılan zamdan yüzde 25 indirim yaptığı için 'kira yardımı yapıyoruz' deniliyor. Bu büfeler 25 bin TL kirayı nasıl ödesin? Sözleşme imzalanmazsa da 1 hafta içinde büfelerin boşaltılıp anahtarın geri verilmesi isteniyor. Bu zam henüz gelmeyen, görmediğimiz, iş yapmadığımız büfelerin fiyatı. Bunları bize şimdiden ödetiyorlar.
Biz kazanmadığımız bir parayı nasıl ödeyeceğiz. Önce büfeler yapılır, satış yapılır, ürün çeşitliliği görülür biz de kazanmaya başlarız. Zaten her şey faturalı ondan sonra oturup konuşuruz, yeni kiralar ona göre belirlenir. Ancak burada bir art niyet var ve yapılan açıklamalarda da tamamen algısal çalışma var. Alınan bu karar ne yasaya ne adalete ne hakka ne de vicdana uygundur. En kısa sürede bu hatadan dönülmesini bekliyoruz" şeklinde konuştu.
'ORTA YOL BULUNSUN'
Fatih Turgut Özal Millet Caddesi'nde,1996 yılından beri gazete bayiliği yaptığını söyleyen Şükrü Ağabek, "Buradan 6 kişi ekmek yiyor, 1700 liradan rakam biranda 10 binlira oldu. Bu nasıl bir durum anlamış değiliz. Umarım biran önce bu hatadan dönerler" dedi.
Yaklaşık 7 senedir gazete bayiliği yaptığını belirten Yakup Akbaş, "2700 liradan rakam biranda 12 bin liraya çıktı. Ne kazanıyoruz da nasıl ödeyeceğiz? Bu yanlıştan bir orta yol bularak dönülmesini umut ediyorum" dedi.
Çapa'da babasıyla birlikte gazete bayiliği yaptığını söyleyen Yener Altunay, "1700 liradan 10 binleri bulan bir rakama çıktı. Pandemi döneminde iş yapamadık, şimdi üzerine birde bu yüzde 500'lük zam. En kısa zamanda bu hatadan dönülür, bir orta yol bulunmasını diliyorum" dedi.
