RTÜK Başkanı Ebubekir Şahin'den önemli açıklamalar: PIN uygulaması dünyada bir ilktir
RTÜK Başkanı Ebubekir Şahin, sabah.com.tr'ye özel açıklamalarda bulundu. Ebubekir Şahin, dijitalleşmeye önemli vurgu yaptı. Şahin, "PIN uygulaması gibi tavsiyelerimizle gerekli tedbirler alınarak özellikle çocuklara zararlı içerikleri engellemeyi başardık." dedi. Şahin, Türkiye'nin dünyada Amerika'dan sonra dizi ihracatında ikinci ülke olduğunu belirtti.
RTÜK Başkanı Ebubekir Şahin, çocukları ve gençleri zararlı içeriklerden korumak için önlemler aldıkları ifade etti. Ebubekir Şahin, "Yapılan düzenlemelerle internet üzerinden yapılan dijital isteğe bağlı yayıncılık alanımız çağ atladı. İsteğe bağlı yayıncılık platformları artık Türkiye'de aldıkları lisanslarıyla güvenle izleyici ve dinleyicileriyle buluşuyorlar" dedi.
Teşekkür ederim röportaj isteğimizi kabul ettiğiniz için. Nasılsınız, pandemi dönemini nasıl geçiriyorsunuz?
Pandemi dönemi fiziksel olarak daha az mesaili ama yoğun gündemli geçiyor. Hatta normal zamanlardan çok daha efor sarf ediyoruz desek yeridir. Çünkü pek çok toplantıya çevrimiçi katılıyoruz. İşlerin ilerlemesi lazım. Malumlarınız bizim alanımız yayıncılık 7/24 devam eden bir süreç. Hele ki internet radyo ve televizyon yayıncılığı da artık bizde. İsteğe bağlı yayıncılık alanının lisanslamasından tutun, rutin denetleme faaliyetlerine, alanımızla ilgili ulusal ve uluslararası toplantılara online katılım vs. derken yoğun ve aktif bir şekilde bu dönemi yaşıyoruz.
''PANDEMİDE KİİŞİLERİN GÜNLÜK EKRAN KULLANIM SÜRELERİNİN CİDDİ BOYUTLARA ULAŞTIĞI SÖYLENEBİLİR."
Pandemi süreci her sektör gibi medya sektörünü de etkiledi; televizyon izleme, radyo dinleme ya da dijitalde online olma alışkanlıkları nasıl şekillendi bu süreçte?
Pandemi dönemiyle birlikte televizyon birçok hane için daha da önemli hale gelmiştir. Kişilerin evde kalma süreleri uzadıkça ekran kullanım sürelerinin de artış gösterdiği belirlenmiştir. Televizyon reyting ölçümünü gerçekleştiren TİAK verilerine göre 2019 yılında kişi başı TV izleme süresi 4 saat 14 dakika iken, 2020 yılında özellikle Mart, Nisan ve Mayıs aylarında bu sürenin 5 saatin üzerine çıktığı tespit edilmiştir. 2020 yılının en uzun izleme süresi ise Nisan ayında gerçekleşmiştir. 2019 yılı Nisan ayında günlük ortalama izleme süresi 4 saat 34 dakika iken, 2020 yılında bu sürenin 6 saate çıktığı tespit edilmiştir. Televizyon izleme alışkanlıklarında yalnızca televizyon izleme sürelerinde değil izlenen içerik ve hanede birlikte televizyon izleme gibi diğer davranış kalıplarında da değişim meydana gelmiştir. Pandemi öncesi hanedeki televizyon izlemelerinin yüzde 74'ünü "birlikte izlemeler" oluştururken pandemi döneminde bu oranın yüzde 79'a yükseldiği görülmüştür. Ayrıca hem Avrupa'da hem de Türkiye'de pandemi sürecinde haber kanallarının ve haber programlarının izlenme oranlarının artış gösterdiği belirlenmiştir.
Pandemi sürecinde televizyon izleme sürelerinin yanı sıra farklı ekran izlemeleri için ayrılan süre de oldukça dikkat çekicidir. Buna göre 2020 yılı içerisinde RTÜK tarafından saha çalışması tamamlamış olan dijital platformları kullanım alışkanlıkları araştırması sonuçlarına göre günlük ortalama dijital platform kullanım süresi 3 saat olarak belirlenmiştir. Ayrıca bir başka ekran kullanım alışkanlığı olan sosyal medya kullanımı ise günlük ortalama 4 saat 11 dakikadır. Pandemi sürecinde televizyon izleme süreleri, dijital platform ve sosyal medya kullanım süreleri birlikte değerlendirildiğinde kişilerin günlük ekran kullanım sürelerinin ciddi boyutlara ulaştığı söylenebilir.
Pandemi sürecinde tüm medya mecralarının kullanımı gibi radyonun kullanımın alışkanlıklarında da değişimler meydana gelmiştir. Kantar Grubu'nun pandemi döneminde 24 ülkede 64 bin 261 katılımcıyla gerçekleştirdiği ve 886 milyon kişinin medya tüketim alışkanlıklarını temsil eden "Kantar TGI" araştırması sonuçlarına göre radyo mecrasının tüm bölgelerde Covid- 19 döneminde eskiye nazaran ortalama yüzde 20 artış gösterdiği belirlenmiştir. Ayrıca bu süreçte esnek çalışma modelinin yaygınlaşmasıyla birlikte kişilerin işe gidiş dönüş saatlerindeki farklılaşma ve günün farklı saatlerinde araçlarını kullanmalarından dolayı drive time'da yoğunlaşan dinlemelerin gün içine yayılması söz konusu oldu.
''DİJİTAL YAYIN PLATFORMLARI ÇOK POPÜLER HALE GELDİ, YAYIN ŞEKİLLERİ DEĞİŞSE DE RADYO VE TELEVİZYONLARIMIZIN GÜCÜ KÖKLERİNDEN GELİYOR…
Sizin de belirttiğiniz gibi pandemi sürecinde dijital platformlarda epey vakit geçirildi; özellikle Y & Z kuşağı… Çağımızın gerekliliği haline gelen dijitalleşmeye karşı sizin düşünceleriniz neler?
Dijitalleşme kaçınılmaz. Çağın gereği olarak artık dijital dünyadayız. Yayıncılık alanımız da kendisini yeni şekle uyarlıyor. Dijital alan, sosyal medya, geleneksel medyanın rakibi olmaktan ziyade destekleyicisi rolüyle her kesim tarafından benimsendi. Unutmayalım ki, yine işin temelini geleneksel yayıncılarımız oluşturuyor. Yayın şekilleri değişse de radyo ve televizyonlarımızın gücü köklerinden geliyor. Dijital yayın platformları çok popüler hale geldi.
Kamuoyu araştırmamıza göre, Türkiye'de dijital yayın platformlarını kullananlar yüzde 25'lere çıktı. 18-24 yaş aralığındaki gençlerimiz yüzde 43 oranında dijital yayıncılık platformlarını takip etmektedir. Bu yaş gurubundaki öğrencilerin dijital yayın izleme oranıysa yüzde 52'dir. Dijital yayın mecralarına bağlanma, yüzde 63 oranıyla en çok akıllı telefonlarla sağlanmaktadır. Dijital yayınlar günde en az 2 saat izlenirken, yüzde 60 oranıyla en çok dizi filmlerin takip edildiği görülmektedir. Seç-izle platformlarında en çok izlenen 10 dizi filmin 4'ü yerli yapımdır.
''GEREKLİ TEDBİRLERİ ALARAK ÇOCUKLARA ZARARLI İÇERİKLERİ ENGELLEMEYİ BAŞARDIK. PIN UYGULAMASI NETFLİX İÇİN DÜNYADA İLKTİR.''
Dijital platform yayıncılığında çocukları korumak için önlemler alıyoruz diye bir açıklamanız oldu, neler olacak bu önlemler?
Devlet büyüklerimizin de desteğiyle dünyada yayıncılık alanında söz sahibi kuruluşları, olmaları gereken çizgiye getirerek düzenlemeye ve denetlemeye başladık. Medyaya da yansıyan bazı girişimlerimizle ve PIN uygulaması gibi tavsiyelerimizle gerekli tedbirler alınarak özellikle çocuklara zararlı içerikleri engellemeyi başardık. PIN uygulaması Netflix için dünyada ilktir. Ayrıca bu platformlarla sıkı bir diyalog süreci işletiyoruz. Bire bir iletişimle yayınlarla alakalı görüşlerimizi, tavsiyelerimizi kendilerine aktarıyoruz. Çocuk ve gençlerin korunmasına yönelik talep ve beklentilerimizi olumlu karşılıyorlar. Zaten akıllı işaretler gibi bilinen uygulamalarımız aktif olarak ekranlarında yer alıyor. Ebeveyn kontrollerine ilişkin önerilerimiz oluyor. Profil ayarlarından ebeveyn kontrollerini sağlayacak sistemleri devreye alıyorlar. Örneği oluşturulacak çocuk profili için ebeveyn izni talep ediliyor. Kullanıcı çocuk, aile büyüğünün izni olmadan yetişkin içeriklerini izleyemiyor. (örn: bein connet ve tivibu çocuk odası profilinde var..)