Asya'da
İşbirliği ve Güven Artırıcı Önlemler Konferası'nın (CICA) 6. Zirvesi, dün Kazakistan'ın başkenti Astana'daki Bağımsızlık Sarayı'nda düzenlendi. Asya kıtasındaki siyasi, ekonomik, çevre ve insani alanlarda işbirliği ile yeni zorunluluklar ve tehditlere karşı mücadele ve güven artırıcı tedbirler ele alındığı zirveye katılan Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan bir konuşma yaptı. Konuşmasında, dünyanın yaşadığı sorunlar karşısında "Dünya beşten büyüktür" sözünü yineleyen Erdoğan şunları kaydetti:
KÜRESEL GÜVENLİK MİMARİSİ YENİDEN ŞEKİLLENMELİ: İnsanlık olarak güç dengelerinin değiştiği tedarik zincirlerinde kırılmaların yaşandığı ekonomiden gıda güvenliğine, enerjiden uluslararası ilişkilere pek çok alanda ciddi imtihanlarla karşılaştığımız bir dönemden geçiyoruz. Terörizm, ırkçılık, göç gibi aşina olduğumuz sorunlara iklim değişikliği, İslam ve yabancı düşmanlığı gibi yenileri ekleniyor. Bir elin beş parmağını geçmeyen ülkelerin çıkarlarını gözeten, ancak dünya nüfusunun kahir ekseriyetini görmezden gelen mevcut sistemin yapısal sorunları giderek kendisini daha fazla hissettiriyor. Türkiye olarak uzun bir süredir 'dünya 5'ten büyüktür' diyerek bu duruma dikkat çekiyoruz. Küresel güvenlik mimarisinin daha adaletli, hakkaniyetli temsil kabiliyeti yüksek yeni bir anlayışla şekillendirilmesi gerektiğine inanıyoruz.
HEPİMİZ AYNI KADERİ PAYLAŞIYORUZ: Büyük insanlık ailesinin üyeleri olarak hepimiz aynı kaderi paylaşıyoruz. Salgın sürecinde yaşadıklarımız bu gerçeği bize tekrar hatırlattı. Sorunlarımız nasıl müşterekse çözüm yollarını da ortak akılla beraber aramalı beraber bulmalıyız. Türkiye olarak dostlarımızın fikirlerine büyük kıymet verirken, tecrübe ve birikimlerimizi paylaşmaya da hassasiyet gösteriyoruz. Konferans bünyesinde yeni sınamalar ve tehditler öncelik alanının koordinatörlüğünü bu anlayışla yürütüyoruz.
TERÖR ÖRGÜTLERİNE AYRIM GÖZETİLMEMELİ: FETÖ, DEAŞ, PKK gibi terör örgütleri eylemlerini organize suç faaliyetleriyle destekliyorlar. Bu terör örgütlerine yardım eden propaganda, finansman ve eleman devşirme gibi faaliyetlerine katılan oluşumların hiçbir ayrıma gidilmeksizin engellenmesi gerekiyor. Kabul edeceğimiz konferansın BM küresel terörizmle mücadele stratejisinin uygulanmasına ilişkin eylem planını da bu açıdan önemli bir kazanım olarak görüyorum.
ADİL BARIŞ DİPLOMASİ İLE OLUR: Ukrayna'daki krizin bölgesel ve küresel ölçekteki etkilerini hepimiz yakından hissediyoruz. Adil bir barışın diplomasi yoluyla sağlanabileceğini, savaşın kazananı adil bir barışın ise kaybedeni olmayacağını söylüyoruz. Hedefimiz, sahadaki zorluklara rağmen yakalanan ivmeyi devam ettirerek, bir an önce akan kanın durmasını sağlamaktır.
ENERJİ GÜVENLİĞİ: Sürdürülebilir enerji konusu ve enerji güvenliğinin teminin tüm dünyada yeniden gündemin üst sıralarına yerleşti. Kaynak ve güzergah çeşitlendirmesi enerji politikalarının temel hedeflerinden biridir. Bunun önemli bir diğer boyutu da herkesin gündeminde olan temiz enerjiye geçiş sürecidir.
15 LİDERDEN AİLE FOTOĞRAFI
CICA Zirvesi'ne Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin, Azerbaycan Cumhurbaşkanı İlham Aliyev, İran Cumhurbaşkanı İbrahim Reisi, Irak Cumhurbaşkanı Berhem Salih, Katar Emiri Şeyh Temim bin Hamed Al Sani, Filistin Devlet Başkanı Mahmud Abbas, Çin Başkan Yardımcısı Wang Qishan, Pakistan Başbakanı Şahbaz Şerif, Özbekistan Cumhurbaşkanı Şevket Mirziyoyev, Kırgızistan Cumhurbaşkanı Sadır Caparov, Tacikistan Cumhurbaşkanı İmamali Rahman ve Vietnam Başkan Yardımcısı Vo Thi Anh Xuan'ın yanı sıra Belarus Cumhurbaşkanı Aleksander Lukaşenko katıldı. Zirvede liderler aile fotoğrafı çektirdi.
İPEK YOLU'NUN CANLANDIRILMASINI DESTEKLİYORUZ
ORTA Asya ülkelerinin çevre coğrafyalarla ulaşım bağlantılarının güçlendirilmesinin ortak menfaattir. Türkiye olarak, çok modlu ulaştırma koridorlarını teşvik ediyor, Asya'yla Avrupa'yı birbirine bağlayan modern İpek Yolu'nun canlandırılmasını destekliyoruz. Bu bağlamda Hazar Geçişli Doğu-Batı Orta Koridor Girişimimize ve Orta Koridorun belkemiği olan Bakü- Tiflis-Kars Demiryoluna büyük önem veriyorum.
16 MADDELİK ORTAK BİLDİRİ
Azakıstan'ın
başkenti Astana'daki Akorda Cumhurbaşkanlığı Sarayı'nda Cumhurbaşkanı Erdoğan ve Kazakistan Cumhurbaşkanı Cömert Tokayev başkanlığında önceki gün yapılan görüşmelerin ardından Türkiye-Kazakistan ilişkilerinin tesisinin 30'uncu yılı dolayısıyla ortak bildiri yayımlandı. 16 maddelik bildiride, ikili ticaretten savunma sanayine, terörle mücadeleden lojistik, eğitim, tarım ve ormancılık alanlarına kadar çeşitli alanlarda iş birliği vurgusu yapıldı.
Fatma GÖKSU / ASTANA
