Başkan Recep Tayyip Erdoğan, "Sürdürülebilir ve İklim Değişikliğine Dayanıklı bir Gelecek için Yeni Ekonomik İşbirliği Teşkilatı Vizyonu" temasıyla Azerbaycan'ın ev sahipliğinde yapılan zirvenin oturumunda hitapta bulundu. Başkan Erdoğan, "Sıfır Atık" projesi iklim değişikliği ile mücadelemize ilave güç katıyor. Projenin başlangıcından bu yana yaklaşık 6 milyon ton sera gazı emisyonunun önüne geçtik." dedi.
Başkan Recep Tayyip Erdoğan, "2024- 2030 yıllarını kapsayan Ulusal Enerji Verimliliği Eylem Planımızla 100 milyon ton karbondioksit eş değeri emisyon azaltımı öngörüyoruz." dedi. Erdoğan, Azerbaycan'ın Hankendi şehrinde gerçekleştirilen Ekonomik İşbirliği Teşkilatı 17. Zirvesi'ndeki konuşmasında, zirve kapsamında dostlarıyla bir araya gelmekten memnuniyet duyduğunu ifade etti.
Azerbaycan'ın sıcak misafirperverliği ile bu güzide şehirde kendilerini ağırlayan Azerbaycan Cumhurbaşkanı İlham Aliyev başta olmak üzere tüm yetkililere ve Azerbaycan halkına teşekkür eden Erdoğan, "Toplantımızın işgalden azat edilmiş bir şehirde, Hankendi'de düzenlenmesi zirvemize ayrı bir önem ve mana kazandırıyor. İlham kardeşimin vizyoner yaklaşımıyla bu kadim şehrin Kafkasların yeni kalkınma ve barış merkezi olacağına gönülden inanıyorum." diye konuştu.
"İKLİM KRİZİNİN MENFİ ETKİLERİNİN EN YOĞUN HİSSEDİLDİĞİ BÖLGELERİN BAŞINDA GELİYORUZ"
Erdoğan, bugünkü istişarelerinin ve 1 Temmuz'dan bu yana gerçekleştirilen kadın, gençlik ve iş konulu forumların ülkeleri ve bölgeleri için hayırlara vesile olmasını temenni ederek, "Ticaretten ulaştırmaya, çevreden enerjiye geniş bir yelpazede potansiyele sahip teşkilatımızın bu zirvesinin iklim değişikliğine odaklanmasını son derece isabetli buluyorum. İklim krizinin menfi etkilerinin en yoğun hissedildiği bölgelerin başında geliyoruz. Tüm üye ülkelerin iklim değişikliğini merkeze alan, sürdürülebilir kalkınma vizyonuna katkı sağlamaları özellikle bu dönemde önem arz ediyor." ifadelerini kullandı.
Türkiye olarak 2053 yılı için net sıfır emisyonu hedefine ulaşma ve yeşil kalkınma vizyonlarını gerçekleştirme yolunda kilit sektörleri dönüştürdüklerini belirten Erdoğan, bilhassa enerji alanında yenilikçi girişimleriyle yenilenebilir enerjinin toplam kurulu güç içerisindeki payını yüzde 59'a çıkardıklarını dile getirdi.
Erdoğan, bu oranla Türkiye'nin Avrupa'da 5'inci, dünyada 11'inci sıraya yükseldiğine işaret ederek, şunları söyledi:
"2024-2030 yıllarını kapsayan Ulusal Enerji Verimliliği Eylem Planımızla 100 milyon ton karbondioksit eş değeri emisyon azaltımı öngörüyoruz. İklim kanunumuz önceki gün meclisimizde kabul edildi. Eşim Emine Erdoğan'ın himayesinde küresel düzeye taşınan Sıfır Atık Projesi, iklim değişikliğiyle mücadelemize ilave güç katıyor. Projenin başlangıcından bu yana yaklaşık 6 milyon ton sera gazı emisyonunun önüne geçtik. İnşallah Birleşmiş Milletler İklim Değişikliği 31. Taraflar Konferansı COP'a ev sahipliğimiz onaylandığında gelişmiş ve gelişmekte olan ülkeler arasında adil, sürdürülebilir, şeffaf ve kapsayıcı bir yaklaşımı hakim kılmanın gayreti içerisinde olacağız. Türkiye güçlü tecrübesini ve en iyi uygulama örneklerini teşkilatımızla paylaşmaya hazırdır."
"2035 VİZYON BELGEMİZDEN TEMEL BEKLENTİMİZ EKONOMİK VE TİCARİ İŞBİRLİĞİNİN İLERLETİLMESİDİR"
Erdoğan, bu vesileyle Azerbaycan'da teşkil edilecek temiz enerji ve araştırma merkezleri kurucu belgelerinin onay sürecinin Türkiye'de son aşamada olduğunu da katılımcılarla paylaşmak istediğini dile getirdi.
Teşkilatın başlıca işbirliği alanı olan ekonomi ve ticarette vizyonlarını daha da geliştirmek mecburiyetinde olduklarına dikkati çeken Erdoğan, "100 milyar dolarlık bölgesel ticaret hacmi hedefimizi daha yüksek rakamlara taşıyacak adımları hep birlikte atmalıyız. Bu bakımdan 5'inci Ticaret Bakanları Toplantısı'nın mümkün olan ilk fırsatta düzenlenmesine büyük önem atfediyoruz." dedi.
Erdoğan, sözlerini şöyle sürdürdü:
"Teşkilatımızın önümüzdeki 10 yılını şekillendirecek ekonomik işbirliğinin stratejik hedefleri 2035 belgesinin bizler için aynı zamanda bir yol haritası sunacağını düşünüyorum. Bu süreçte teşkilatımızın günümüzün dinamikleri ve ihtiyaçlarıyla uyumlu bir yapıya kavuşturulması da kaçınılmazdır. Bu minvalde uzun süredir ilerleme kaydedemediğimiz konulardan başlamak üzere, işbirliği süreçlerinde sadeleştirmeye gitmek suretiyle teşkilatımızın etkinliğinin arttırılması müşterek menfaatimize olacaktır. Aynı şekilde, bu sadeleşme bağlı kuruluşlarımızda da gerçekleştirilmelidir. Bu hususlar çerçevesinde şekillendireceğimiz 2035 vizyon belgemizden temel beklentimiz, ekonomik ve ticari işbirliğinin ilerletilmesidir. Sekreteryamızı destekleyecek adımları da hep birlikte atacağımıza inanıyorum."
Başkan Recep Tayyip Erdoğan, "İsrail'in Lübnan, Suriye ve İran'a saldırılarının arka planında hepimizin bildiği üzere Filistin halkına diz çöktürme siyaseti yatıyor. Biz ne Filistin davasını terk edebiliriz ne de Netanyahu yönetiminin bölgemizi kan gölüne çevirmesine sessiz kalabiliriz." dedi.
Erdoğan, Azerbaycan'ın Hankendi şehrinde gerçekleştirilen Ekonomik İşbirliği Teşkilatı 17. Zirvesi'ndeki konuşmasında, ekonomi ve ticaretin yanı sıra turizm alanındaki işbirliğinin de teşkilata ayrı bir ödev yüklediğini söyledi.
2025 yılı turizm başkenti Erzurum'da yapılan 6. Turizm Bakanları Toplantısı'nda alınan kararların kendilerine ışık tutacağına inandığını kaydeden Erdoğan, program kapsamında Erzurum'da uluslararası düzeyde birçok önemli etkinliğin başarıyla düzenlendiğini, bunların yıl sonuna kadar devam edeceğini ifade etti.
Erdoğan, Şuşa'nın 2026 yılı Ekonomik İşbirliği Teşkilatı Turizm Başkenti seçilmesi dolayısıyla Cumhurbaşkanı İlham Aliyev'in şahsında tüm Azerbaycanlıları tebrik etti.
Bölgede yaşanan gelişmelerin tabiatıyla bu konulara işaret edilmesini gerekli kıldığını belirten Erdoğan, şöyle devam etti:
"İsrail'in mevcut yönetim altında hız verdiği saldırgan politikaları, bölgemizin huzur ve istikrarını tehdit ediyor. Gazze'de 57 bine yakın kardeşimizin hayatını kaybettiği mezalimin bir an önce durması için hep beraber daha fazla çalışmalıyız. İran'a yönelik saldırıların kabul edilemez olduğunu iIk gün kayda geçirdik. Bölgemizin daha büyük bir felakete sürüklenmemesi için yoğun gayret gösterdik. Taraflar arasındaki fiili ateşkesin sükunete tahvil edilmesini ümit ediyoruz. Bu dost meclisimizde bir kez daha şu hususun altını çizmek isterim; İsrail'in Lübnan, Suriye ve İran'a saldırılarının arka planında hepimizin bildiği üzere Filistin halkına diz çöktürme siyaseti yatıyor. Biz ne Filistin davasını terk edebiliriz ne de Netanyahu yönetiminin bölgemizi kan gölüne çevirmesine sessiz kalabiliriz. Doğruları cesaretle söylemeye, zalimler karşısında mazlumun yanında dimdik durmaya devam edeceğiz."
"SURİYE'DE HALKIN YILLARDIR SÜREN MÜCADELESİ NETİCESİNDE GELİNEN AŞAMA, BÖLGE İÇİN BİR UMUT IŞIĞIDIR"
Erdoğan, Suriye'de halkın yıllardır süren mücadelesi neticesinde gelinen aşamanın, bölge için bir umut ışığı olduğunu aktararak, "Uluslararası toplumun hem mali açıdan desteğini sürdürmesini hem de yeni yönetimle ilişkilerini ilerletmesini kritik dönemde ve önemde görüyoruz. Bir diğer önemli bölge olan Afganistan'da Afgan halkının güvenlik, huzur ve kalkınmasına destek olmamız gerektiğine inanıyoruz. Geçtiğimiz günlerde yaşanan menfur bir terör eylemi dolayısıyla Pakistanlı kardeşlerimize bu vesileyle tekrar taziyelerimi iletiyorum." şeklinde konuştu.
Teşkilat bünyesinde birlik ve beraberliğe atfedilen değeri bilhassa vurgulamak istediğini belirten Erdoğan, şunları kaydetti:
"Bugün aramızda olan Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti'nin Cumhurbaşkanı değerli kardeşim Sayın Ersin Tatar'ı en kalbi duygularımla selamlıyorum. Teşkilatımızın, 2012'den bu yana gözlemci üyemiz olan ve on yıllardır haksız izolasyonlara maruz bırakılan Kıbrıs Türk'ü kardeşlerimizle dayanışmasını arttırarak sürdüreceğine inanıyorum. Bu doğrultuda Kıbrıs Türkleri ile spordan kültüre, ekonomiden turizme kadar çeşitli alanlarda ilişkilerinizi geliştirmenizi bekliyorum."
Başkan Erdoğan, zirvenin düzenlendiği alana gelişinde, Aliyev tarafından karşılandı.
Burada çekilen aile fotoğrafında Erdoğan ve Aliyev'in yanı sıra İran Cumhurbaşkanı Mesud Pezeşkiyan, Özbekistan Cumhurbaşkanı Şevket Mirziyoyev, Kırgızistan Cumhurbaşkanı Sadır Caparov, Tacikistan Cumhurbaşkanı İmamali Rahman, Pakistan Başbakanı Şahbaz Şerif ve KKTC Cumhurbaşkanı Ersin Tatar da yer aldı.
Kazakistan Başbakanı Oljas Bektenov, Afganistan geçici hükümeti Başbakan Yardımcısı Molla Abdulgani Birader, Türkmenistan Başbakan Yardımcısı ve Dışişleri Bakanı Raşid Meredov, Birleşik Arap Emirlikleri (BAE) Endüstri ve İleri Teknoloji Bakanı Sultan el-Cabir, Türk Devletleri Teşkilatı (TDT) Genel Sekreteri Kubanıçbek Ömüraliyev ve EİT Genel Sekreteri Asad Majeed Khan da aile fotoğrafı çekilirken hazır bulundu.
Fotoğraf çekiminin ardından liderler, "Sürdürülebilir ve İklim Değişikliğine Dayanıklı bir Gelecek için Yeni Ekonomik İşbirliği Teşkilatı Vizyonu" temalı zirvenin yapılacağı salona geçti.
Zirvenin Karabağ'da bir dönem işgalci rejimin başkent olarak kullandığı Hankendi'de yapılması, Azerbaycan için sembolik önem taşıyor.
EKONOMİK İŞBİRLİĞİ TEŞKİLATI
Türkiye, İran, Pakistan devlet ve hükümet başkanlarının bölgesel ekonomik işbirliğini geliştirmek amacıyla 1964'te İstanbul'da bir araya gelerek yayımladıkları bildiriyle kurulan Kalkınma için Bölgesel İşbirliği (RCD) platformunun devamı niteliğinde olan EİT, 1979'da İran'da yapılan devrim sonrasında faaliyetlerini askıya almak durumunda kalmıştı.
Üç ülke arasındaki ekonomik ilişkilerin 1980'li yılların başında yeniden gelişmeye başlamasıyla işbirliğinin RCD'nin hukuki zemini üzerinde ama farklı bir isim altında sürdürülmesi kararı alınmıştı. EİT'in temeli böylece 1985'te atılmıştı.
Türkiye, Pakistan, İran, Afganistan, Azerbaycan, Özbekistan, Kazakistan, Kırgızistan, Tacikistan ve Türkmenistan'ın üye, KKTC'nin ise gözlemci üye olduğu EİT'in devlet başkanları zirvesi 2 yılda bir düzenleniyor.
Teşkilat, zirve ve dışişleri bakanları düzeyindeki dönemsel toplantıların yanı sıra ticaret, ulaştırma, tarım, enerji, çevre, sağlık, sanayi, maliye ve ekonomi bakanlarıyla düzenli toplantılar yaparak sektörel bazda alınan kararlar ve işbirliği projelerinin hayata geçirilmesine imkan sağlıyor.
