500 milyon ışık yılı uzaklıktan geliyor! Uzaylılardan bir mesaj olabilir mi?

Hızlı Radyo Patlamaları (Fast Radio Burst/FRB) bilim insanlarının uzun zamandır ilgilendiği konuların başında geliyor. Kaynakları belirsiz olan FRB'ler hakkında çeşitli teoriler ortaya atıldı. Hatta bazı komplo teorisyenleri FRB'lerin kaynağının oldukça gelişmiş uzaylı medeniyetleri olduğunu söyledi. Şimdi FRB'ler hakkında ilginç bir çalışmanın sonuçları paylaşıldı. Bazı detaylar belli oldu. Ancak bazı uzmanlar ulaşılan sonucun yanlış olduğunu düşünüyor.

FRB veya Türkçe adıyla Hızlı Radyo Patlamaları, çok hızlı ilerleyen, yüksek enerjili radyo dalgası emisyonlarıdır. Kaynaklarının ne olduğu büyük bir sır ve haklarında bilinmeyen birçok detay var. FRB 20180916B, astronomların yakından takip ettiği Hızlı Radyo Patlamaları'ndan biri. Geçtiğimiz günlerde FRB 20180916B'le ilgili bir çalışmanın sonuçları paylaşıldı, ancak bu çalışma bir yandan tartışmalara neden oldu. Bazı gök bilimciler sonuçların yanlış olduğunu belirtti. FRB 20180916B'nin 500 milyon ışık yılı uzaklıktaki bir galaksiden geldiğini de belirtelim.

20180916B'den gelen FRB'ler her 16,3 günde bir tekrarlanıyor. En başta önerilen hipotezde kaynağın yani bir yıldızın, başka bir yıldızın yörüngesinde ilerlediğini ve yörüngesi boyunca yalnızca belirli noktalarda FRB ürettiği üstüneydi. İkili yıldız sistemi temel alınıyordu.

Öne sürülen bu fikir birçok tuhaflığı açıklıyordu, ancak 2021'in başlarında hipotezin yanlış olduğuna dair bazı bulgular elde edildi. Gök bilimciler farklı noktalarda, farklı dalga boylarında radyo dalgalarının yayıldığını keşfettiler. Bu durumun ikili yıldız modeliyle tutarlı olmadığı sonucuna ulaşıldı. Bulgular ve paylaşılan rapor ArXiV'de mevcut, henüz hakem heyetinden geçmemiş durumda. Yani onaylı değil.

Araştırma ekibi gözlemlerini görünür ışıkla karşılaştırdı. FRB'nin ilk iki gününde, ekibin analojisindeki mavi ışığa benzeyen kısa radyo dalga boyları ortaya çıktı. Bu durum ikili yıldız modellemesine uyuyor. Ancak sonraki üç gün boyunca yapılan gözlemlerde kırmızı ışığa benzer uzun radyo dalga boylarının olduğu keşfedildi. İşte bu durum daha önce açıklanan ikili yıldız modellemesiyle uyumlu değil.

Ekiptekiler yaptıkları gözlemler sonucu kaynağın inanılmaz bir manyetik alana sahip, bir çeşit nötron yıldızı olan Magnetar olabileceğini belirtti. Nötron yıldızları, dev sınıfı içinde yer alan bir yıldızın süpernova olarak patlamasından sonra oluşur.

Çalışmayı ele alan farklı gök bilimciler, Magnetar modelinin gözlemleri açıklayabileceğini ama bir sorunun olduğunu belirtiyorlar. Çünkü ekibin ulaştığı sonuçların ortaya çıkması için Magnetar'ın kendi ekseninde çok yavaş dönmesi gerektiğini söylüyorlar. Herhangi bir nötron yıldızından 100 bin kat daha yavaş.

FRB 20180916B'nin kökeni halen büyük bir sır. Her ne kadar çalışmanın sonuçları hakkında yanlış bir durum olduğu söylense de, yapılan gözlemler FRB'lerin önceden düşünülenden daha uzun dalga boylarına sahip olduğunu gösterdi.