Öğretmen Yetiştirme ve Geliştirme Genel Müdürü Cevdet Vural, Türkiye'de ilk kez düzenlenecek olan uzman ve başöğretmenlik eğitim programı ve sınavının detaylarını SABAH'a anlattı. Kariyer basamakları uygulamasının dünyada da var olduğunu söyleyen Vural, "Yeni sistemle uzman öğretmenler 2, başöğretmenler 4 bin lirayı aşan ilave bir ücret alacaklar" dedi.
Vural, Uzman Öğretmenlik ve Başöğretmenlik Eğitim Programı hakkında şunları söyledi:
AMAÇ ÖĞRETMENİ ÖĞRENCİDEN KOPARMAMAK
Öğretmenlikte kariyer süreci yeni değil. Milli Eğitim Bakanlığı 2005 yılında da kariyer sürecini başlatmak istemiş ama çeşitli nedenlerle sınavı bir kez uygulayabilmiş. Kıdem ve mesleki gelişimi artan öğretmenlerimizin başka kurumlara ya da idari kadrolara geçmeden özlük hakları iyileştiriliyor. Öğretmenlerimizin, kıdemine ve gelişimine destek sağlarken, öğrenciden de kopmamasını amaçlıyoruz.
Son 10 yıla baktığınızda doktora yapan öğretmenlerin yüzde ellisini kaybetmişiz. Ya üniversiteye ya da başka kamu kurumlarına geçmişler. Bu öğretmenler neden sınıflarından ayrılsınlar? Diyoruz ki 'Siz kendinizi geliştirmeye devam edin, devlet sizi yeni özlük hakları ve yeni unvanlarla destekleyecek.' Bakanlığın bu uygulamasında da belli şartları sağlamak kaydı ile öğretmenlikte on yılını dolduran öğretmene uzman öğretmenlik, uzmanlıkta on yılını dolduran öğretmene ise başöğretmenlik hakkı getiriliyor.
DÜNYADA ÖRNEKLERİ VAR
Dünya genelinde bu tarz kariyer uygulamaları var. İngiltere'de 'mükemmel öğretmen', Japonya'da 'başöğretmen unvanı' kullanılıyor. Kimi ülkeler unvan kullanmasa bile belli derecelere yükselmek için çeşitli kriterler getiriyor. Dünya genelinde belirli prensiplere dayanmadan kendi kendine otomatik ilerleyen bir kariyer uygulaması mevcut değil.
KONTENJAN SINIRI YOK
En önemli yenilik kontenjan meselesi. Daha önce serbest kadronun yüzde 20'si bu unvanlara geçebiliyordu. 1 milyon öğretmenin karşılığı 200 bindi. Bu durumda kıdem ve diğer şartları sağlasa dahi bir kısım öğretmenimiz hak ettiği unvanı alamıyordu. Yeni düzenleme ile şartları sağlayan herkes kontenjan sınırı olmaksızın hak ettiği unvanlara geçebilecek.
KARİYER SAYGINLIĞI ARTIRIR
Dünyanın hiçbir yerinde ilkesi olmayan kariyer uygulamasından söz edilemez. Sadece öğretmenlik mesleği için değil kariyer içeren tüm meslekler için bu durum geçerli. 'Kariyeri şartsız getireceğim' derseniz, bu tercihin literatürde izahı olmayacağı gibi dünyada da örneği olmayacaktır.
Şu an oldukça yüksek bir ilgi var. 614 binin üzerinde öğretmenimiz bu sürece başvurdu. İlk uygulaması yapılan bu sürece bazı itirazların gelmesi doğal karşılanmalıdır. Zamanla öğretmenler daha mesleğin yedinci, sekizinci yıllarında kendilerini bu kariyer basamağına hazırlamak için yönelimlerini yapılandıracaklardır.
SÜREÇ NASIL İŞLEYECEK:
"Öğretmenlik Kariyer Basamakları Sınavı" takvimine göre, öğretmenler önce ön eğitimden geçiriliyor. Uzman öğretmenlik eğitimleri 5 Eylül, başöğretmenlik eğitimleri de 19 Eylül'e kadar devam edecek. İsteğe bağlı yazılı sınav için 26 Eylül-3 Ekim arasında başvuru yapılabilecek.
Öğretmenlik Kariyer Basamakları Sınavı 19 Kasım'da, 81 ilde gerçekleştirilecek. Sınav sonuçları 12 Aralık'ta duyurulacak. Sertifika almaya hak kazanan öğretmenlerin sertifikaları 4 Ocak 2023'te düzenlenecek. Uzman öğretmen/başöğretmen unvanı alan öğretmenler, 15 Ocak 2023'ten itibaren bu unvanlar için öngörülen eğitim öğretim tazminatından yararlandırılacak.