PYD'ye yardım sonrası 10 soruda Türkiye-ABD ilişkileri

ABD’nin PKK uzantısı PYD terör örgütüne silah yardımı kararı sonrası ABD-Türkiye ilişkileri nasıl seyredecek? Taha Dağlı değerlendirdi

PYD'YE SİLAH DESTEĞİ NE ZAMANDAN BERİ VAR?

ABD 2012 sonrası Suriye politikasını PYD üzerine kurdu. Suriye'nin kuzeyinde bir terör koridoru oluşturma planı vardı ve bu düzlemde gidildi. O nedenle ABD yönetiminin PKK uzantısı PYD terör örgütüne silah yardımı yapması yeni bir durum değil. Doğrudan silahlandırma projesi Obama dönemine aitti. Donald Trump, 20 Ocak'ta yemin ettikten sonra silah sevkiyatı sürdü. Pentagon sevkiyatın Obama döneminde alınan kararın devamı olduğunu savunmuştu. Bugün gelinen noktada ise Donald Trump'ın onayıyla doğrudan silah sevkiyatı başladı.

OBAMA-TRUMP ARASINDA PYD KONUSUNDA GÖRÜŞ FARKI VAR MI?

Obama'nın Suriye'deki partneri PYD teröristleriydi. Trump gelince PYD konusunda geri adım atılma ihtimali doğmuştu. Sonuçta Trump, bir çok konuda karar mekanizmalarını işletebilmiş bir başkan olamadı. Ya senato ya da yargıya takıldı. PYD konusundaki atacağı adım da merak ediliyordu.

TRUMP KENDİ EKİBİYLE OLSA DURUM DEĞİŞİR MİYDİ?

Trump'ı bir kenara bırakacak olursak ABD'nin Suriye politikasını yürüten isimlerin başta da Obama'nın özel temsilcisi olan ve PYD'lilerle çok sıkı fıkı olan Brett Mcgurk olmak üzere neredeyse tamamı Obama dönemindeki ekipten oluşuyor. Özellikle Irak ve Suriye'de görevli Centcom tamamen PYD'ye odaklı bir askeri yapı. Ve Obama'nın Suriye-Irak'taki askeri ekibi şu an mevcut politikayı da yürütüyor.

ABD'NİN TÜRKİYE'YE VERDİĞİ MESAJLARI NASIL OKUMAK GEREK?

Trump'ın onayı ve Pentagonun açıklamalarına gelecek olursak, Türkiye ile ilişkiler konusunda çok hassas olduklarını görüyoruz. Yapılan yanlışı kabullenmeseler de bu yanlışın Türkiye'ye karşı olmadığını, Türkiye'nin bundan hiçbir şekilde zarar görmeyeceğini ısrarla vurguluyorlar. Yani Amerika, "biz PYD'ye silah veriyoruz ama sizinle de ilişkilerimizin kötüye gitmesini asla istemiyoruz" diyor.

ABD RAKKA OPERASYONU SONRASI PYD'YLE İŞBİRLİĞİNİ SONLANDIRIR MI?

Bu konuda Başbakan Binali Yıldırım'la ABD Savunma Bakanı Jim Mattis'in görüşmesi de oldu, Amerikalı yetkililer Başbakan Binali Yıldırım'a, "Rakka operasyonu bittikten sonra PYD ile işimiz bitecek" diyorlar, Başbakan da bunu açıkladı. ABD'nin sözlü taahhütlerine güven olmaz ama karşılarında da öyle birkaç lafla kandırabilecekleri bir Türkiye yok.

ABD NEDEN PYD'Yİ SİLAHLANDIRIYOR?

Suriye politikası bunu gerektiriyor ama yardım PYD terör örgütü için yapılan bir destek olarak değerlendirilmemeli, silahlar Amerika'nın, o bölgede Amerikan askerleri var ve askeri üsleri var. ABD Suriye kuzeyinde askeri yapılanma içerisinde, bu yapılanma çerçevesinde PYD teröristlerini kullanıyorlar, bunun bir son kullanma tarihi olacaktır mutlaka, belki bu Rakka operasyonu sonrası olabilir.

PYD KONUSU TÜRKİYE-ABD İLİŞKİLERİNDE KIRILMA NOKTASI OLUR MU?

Bundan sonra nasıl olur da Türkiye-ABD ilişkileri iyiye gidebilir. Bu sorunun yanıtı önemli. Obama döneminde ilişkiler kötüydü Trump bu anlamda çok sıcak mesajlar veren biri. PYD konusundaki ısrardan şu an için vazgeçmeyecekleri belli. Ama beklememiz lazım, Türkiye'nin önceliği sınırımızda terör örgütünün sınırımızdan def edilmesi. Trump burada bir denge politikası güdebilir, PYD'ye silah verip Türkiye'yi karşısına aldı ama bunun karşılığında Türkiye'nin baştan beri şartı olan PYD'nin Fırat'ın doğusuna çekilmesi konusunda adım atabilir, eğer PYD Münbiç'i boşaltırsa o zaman Türkiye-ABD ilişkileri açısında olumlu bir hamle yapılmış olabilir.

TÜRKİYE'NİN SURİYE POLİTİKASI ETKİLENİR Mİ?

Türkiye Ağustos'tan itibaren Suriye politikasına ABD'yi bulaştırmadan ve hatta ABD'yi karşısına alarak yürütüyor. Bu konuda tecrübe sahibi. Eğer PYD meselesinde geri adım olmazsa Türkiye adına değişen çok şey olmaz, Suriye politikasına ABD olmadan devam ederiz.

TÜRKİYE SON BİR YILDA SURİYE'DE ABD'NİN DAHİL OLMADIĞI HANGİ ADIMLARI ATTI?

24 Ağustos'ta Fırat Kalkanı, Kasım ayında Halep ateşkesi, 30 Aralık'ta Suriye genelinde ateşkes, Ocak ayında Astana süreci ve geçen hafta çatışmasızlık bölgelerinin ilanı, tüm bu girişimlerde Türkiye öncü ülkeydi ve bu süreçlerin hiçbirisinde ABD yoktu. Hatta Fırat Kalkanı harekatı ABD'ye rağmen başlatılan bir operasyondu.

TÜRKİYE NASIL BİR KARŞILIK VERECEK?

Türkiye'nin önceliği sınır güvenliği, PYD ve DAEŞ teröristlerinin sınırdan uzak tutulması. Obama'ya anlatılanlar Trump'a da belgeleriyle sunulacak. Sonrasında Trump'ın kendi ekibi ve kendi kararlarıyla PYD konusunda neler yapacağı beklenir, tüm bu süreçte Türkiye sahadaki etkinliğine de devam eder.

PKK-PKY'YE YÖNELİK OPERASYONLAR DURUR MU?

PKK-PYD meselesi Türkiye için hayati bir konu bundan asla geri dönüş ya da taviz vermek olmaz. Nasıl Karaçok'ta operasyon yaptık, teröristlere ağır darbe vurduysak bundan sonra bu tarz operasyonlar yine devam edecektir. Çünkü biz Karaçok'ta PYD'yi vurduğumuzda da ABD PYD'yi destekliyordu.

BİR DE FETÖ MESELESİ VAR?

Trump'ın önünde Türkiye dosyasında iki konu başlığı vardı biri PKK-PYD diğeri ise FETÖ. Bu konularda şu ana kadar somut adım atılmadı. Ama atılma ihtimali var. Eğer olmazsa bu durumda Türkiye son bir yıldır olduğu gibi kendi başının çaresine kendisi bakacaktır.