Son dakika: Sincar'a ortak operasyon olacak mı? Başkan Erdoğan, 'Bir gece ansızın gelebiliriz' demişti...

İran Dışişleri Bakanı Cevad Zarif bugün Türkiye'ye geldi. Zarif ilk olarak Dışişleri Bakanı Çavuşoğlu ile görüştü, daha sonra ise Çavuşoğlu ile birlikte Başkan Recep Tayyip Erdoğan'a gitti. Görüşmede, Karabağ'daki son durum, bölgesel ve ticari konuların yanı sıra, 'Sincar Harekatı'nın da gündeme gelmesi bekleniyor. Milli Savunma Bakanı Hulusi Akar'ın Irak çıkarması sonrası gündeme gelen olası harekata İran'ın destek verip vermeyeceği merak ediliyordu. Emekli Tuğgeneral Ali Demir, sabah.com.tr'ye çarpıcı değerlendirmelerde bulundu. İran'ın destek vermemesi durumunda bile operasyonun gerçekleşebileceğini söyledi. Peki, İran olmadan, Sincar Harekatı nasıl olur? Masadaki öncelikli seçenek hangisi? İşte A'dan Z'ye olası Sincar Harekatı'nın şifreleri...

Sincar Harekatı adım adım yaklaşıyor. PKK'nın 'Yeni Kandil' yapmak için yuvalandığı Sincar'a harekat için Milli Savunma Bakanı Hulusi Akar, Irak'a çıkarma yaptı. Önce Bağdat , daha sonra Erbil yönetimi ile görüştü. Görüşmenin ardından operasyonun sinyalini veren Akar, "PKK'nın kaçacak deliği kalmadı ve bunların sonlarının geldiğini söyleyebiliriz" ifadelerini kullandı.

Başkan Recep Tayyip Erdoğan ise, 'Bir gece ansızın gelebiliriz' diyerek net mesajı gönderdi. İran Dışişleri Bakanı Cevad Zarif bugün Türkiye'ye geldi. Bakan Çavuşoğlu ile görüşen Zarif, Başkan Erdoğan ile de bir araya geldi.

Denklemdeki kritik ülke İran ile yapılan görüşmede Sincar Harekatı'nın da masaya yatırılacağı belirtiliyor. Emekli Jandarma Tuğgeneral Ali Demir ile olası Sincar Harekatı'nı konuştuk. Demir, İranlı ve İransız operasyon seçeneklerini sabah.com.tr'ye anlattı.

Demir, İran'ın harekata eninde sonunda katkı vereceğini, vermese de aktif bir duruş sergileyemeyeceğini düşündüğünü aktardı. Demir, istihbaratın elde ettiği, Haşdi Şabi-PKK para trafiğine dair de dikkat çeken ifadeler kullandı. Demir, Türkiye'nin her koşulda, operasyonu gerçekleştirebileceğini belirterek, ilk seçeneğin Bağdat ve Erbil'e destek verilerek PKK varlığının sona erdirilmesi olacağını düşündüğünü aktardı. Demir, harekat için hava koşullarına da atıfta bulundu. İşte adım adım yaklaşan Sincar Harekatı'nın şifreleri...

SİNCAR'IN STRATEJİK ÖNEMİ

Sabah.com.tr'ye konuşan Demir, Sincar'ın stratejik önemini anlatarak söze başladı. Demir, Sincar ile ilgili şu ifadeleri kullandı:

Sincar bölgesi, Musul vilayetinin 120 kilometre batısında, stratejik öneme haiz olan bir bölgedir. Bu bölge İran açısında, Suriye'ye geçişte, PKK açısından ise Kandil üzerinden Türkiye'ye geçilebilecek bir koridor niteliği taşımaktadır. IKBY açısından ise Musul, Kerkük petrollerinin emniyet ile toparlanması açısından stratejik bir önemde bulunmaktadır. Bölge 2014 yılında DEAŞ tarafından işgal edilmişken, PKK'lılar DEAŞ'ı çıkarma bahanesi ile yerleşmişler ve kontrol sağlamışlardır. Daha öncesinde Sincar'ın nüfusu 350-400 binken, DEAŞ saldırıları sonrasında 88 bine kadar düşmüştür. Bölgede yüzde 82 Ezidiler, yüzde 13 Müslüman Kürtler, yüzde 5 Araplar yaşamaktadır.

SADDAM SONRASI YAPILAN ANLAŞMADA DİKKAT ÇEKEN MADDE

Demir, Irak Anayasası'nda yer alan 142. maddeye dikkat çekti, Sincar bölgesinin taraflı bölgeler arasında yer aldığını belirtti.

Demir, şöyle konuştu:

Saddam sonrası yapılan Irak Anayasası'nın 142. maddesinde yer verilen bir düzenlemede Sincar bölgesi taraflı bölgeler arasında yer almaktadır. Ezidiler ve Kürtler IKBY'ye bağlı olmak istemektedir ama bölgenin statiği netleşmemiştir. Bu gelişmelere bağlı olarak olarak Bağdat ile Erbil arasında BM gözetiminde bir anlaşma imzalandı.

TÜRKİYE'NİN DE YER ALDIĞI ANLAŞMA NE DİYOR?

Anlaşmanın ayrıntılarını aktaran Demir sözlerini şöyle sürdürdü:

Bu anlaşmaya ABD, Almanya, İngiltere ve Türkiye de destek verdi. Özeti, Sincar bölgesindeki PKK varlığının ortadan kaldırılması bu anlaşma ile kararlaştırıldı. Anlaşma hükümleri bu şekilde belirlenmesine rağmen, bölgesel aktörler açısından değerlendirdiğimizde; anlaşmada ne diyor, Erbil ile Bağdat yönetimi Sincar'daki PKK varlığını yok etsin. Olmaz ise, bir talepte bulunursa, bölge ülkelerinin işbirliği ile ortadan kaldırılsın. Bağdat yönetiminin biraz isteksiz olduğu görülüyor. Çünkü Sincar bölgesinde Haşdi Şabi, İran unsurları mevcut. Bunların Irak'taki etkinlikleri göz önünde bulundurulduğunda IKBY kadar iştahlı olmadıklarını değerlendirebiliriz.

"İRAN'IN İSTEKLİ OLMAYACAĞINI DÜŞÜNÜYORUM"

Demir, Suriye'ye geçiş için İran'ın Sincar'a büyük önem verdiğini, Haşdi Şabi güçleri ile PKK arasında para trafiği olduğunu aktaran Demir, "İran'ın da Sincar'daki PKK varlığını kaldırma konusunda operasyona istekli olmayacağını düşünüyorum. İstihbaratın aktardığı bilgilere göre; Sincar bölgesindeki PKK'lılara Haşdi Şabi birliklerinin bir ücret de ödedikleri konusunda bilgiler elde ediyoruz. Bunu göz önüne alınca çok istekli olmayacaklarını düşünüyorum." dedi.

"İŞ IKBY'NİN ÜZERİNE KALMIŞ GİBİ GÖRÜNÜYOR"

PKK'nın Sincar'daki varlığını sonlandırmak için masadaki olası harekat seçeneklerini de değerlendiren emekli Tuğgeneral Ali Demir sözlerini şu çarpıcı tespitler ile sürdürdü:

PKK ve uzantılarına yönelik olarak Suriye'nin ve Irak'ın kuzeyinde TSK çok başarılı operasyonlar icra etmektedir. İstihbarata dayalı, hava operasyonları neticesinde örgüt, özellikle benim değerlendirmeme göre; Sincar Dağı'nda saklanmak ile birlikte şehir merkezine sızarak kendi bekasını sağlama gayreti içinde bulunmaktadır. 9 Ekim 2020 tarihli anlaşma kapsamında öncelikle Bağdat ve Erbil yönetiminin PKK varlığını kaldırması gerekmektedir.

Orada bir de Haşdi Şabi, sözde İran silahlı güçleri var. Bağdat'ın da benim değerlendirmeme göre; işi ağırdan alması bu iş IKBY'nin üzerine kalmış gibi görünüyor.

"TÜRKİYE İLE İŞBİRLİĞİ İÇİNDE BİR OPERASYON MUHTEMEL"

IKBY'nin tek başına bir operasyonla etkili olamayacağını düşündüğünü söyleyen Demir, operasyona Türkiye'nin destek vermesini beklediğini belirterek şu ifadeleri kullandı:

Sayın Cumhurbaşkanımızın, Milli Savunma Bakanımızın, Genelkurmay Başkanımızın açıklamaları ve Milli Savunma Bakanımız ile heyetinin Irak'a yaptığı ziyaretleri bütün halinde değerlendirdiğimizde, Irak'ta toprak bütünlüğünün sağlanması, Türkiye Irak sınır güvenliği etkinliğinin artırılması, bölgenin ikinci bir Kandil olmasının engellenmesi için tehdidin bulunduğu yerde etkisiz hale getirilmesi Türkiye açısından, bölgedeki vatandaşların rahat ve huzurunun sağlanması için Sincar bölgesinde Bağdat, Erbil'in talebi üzerine Türkiye işbirliği ile operasyon yapılmasının muhtemel olduğunu düşünüyorum.

"ŞARTLAR DAHA BELİRGİN HALE GELMEKTEDİR

Demir, IKBY'nin hakimiyetindeki 600 kadar köyde PKK'nın etkili faaliyet gösterdiğini aktardı.

Demir şöyle konuştu:

Bu bölge Türkiye sınırının 100 kilometre güney batısında Suriye hudutuna yakın bulunmaktadır. Bu harekatın IKBY ile koordine edilmesi önem arz etmektedir. IKBY açısından baktığınızda, 600'e yakın köyünde de dolaylı ve direkt olarak etkindir. IKBY açısından da bu operasyon adım adım, kademeli olarak yapılması için şartlar daha belirgin hale gelmektedir.

SİNCAR HAREKATI İÇİN HAVA ŞARTLARI VURGUSU

Demir, Sincar'a harekat için hava şartlarına dikkat çekti, "PKK'nın Süleymaniye'deki yönetim ile ilişkileri Barzani'ye göre daha işbirliği içindedir. Lojistik, barınma gibi imkanları dikkate aldığımızda, Süleymani'ye yönetimi PKK ile sert bir mücadele yönetmemektedir. Sincar Harekatı'nın hava şartlarına bağlı olarak gündeme geleceğini düşünmekteyim." dedi.

İRAN OLURSA NE OLUR, İRAN OLMAZ İSE NE OLUR?

İran'ın operasyona çok sıcak bakmamasına rağmen bölge ülkelerinin ortak çıkarları doğrultusunda diplomasi ile bir çözüm üretilebileceğini ifade eden Demir, Türkiye'nin İran olmadan da bu harekatı Bağdat ve Erbil yönetimlerinin istekleri doğrultusunda yapabileceğini ifade etti.

Demir'in konuya ilişkin son sözleri şunlar oldu:

Şimdi, Türkiye, İran'a rağmen bu operasyonu Erbil ve Bağdat yönetimi ister ise yapar. Etki alanını genişletirsek, Ermenistan, Azerbaycan silahlı çatışmaları sonrasında 9 Kasım'da imzalanan anlaşma sonrasında 6'lı işbirliği platformu söz konusu. Türkiye'nin Astana süreci ile ilgili İran 'la yaptığı ortak bazı rekabet alanlarında, ortak mutabakata varmaları söz konusu. Bunlar diplomasi. İran ile Türkiye, bölge ülkelerinin de faydasına olacak ortak bir paydada buluşabilir.

"İRAN AKTİF BİR DURUŞ SERGİLEYEMEYECEKTİR"

Burada, İran'ın bölgede Haşdi Şabi birliklerini bulundurmasından ABD de rahatsız. Haşdi Şabi birlikleri üzerinden PKK'ya yardımda bulunması ABD'nin de dikkatini çekmekte. ABD'nin rahatsızlığını dikkate aldığınızda İran'ın eninde sonunda bu operasyona katkı verebileceğini veya aktif bir karşı duruş sergileyemeyeceğini düşünüyorum. Sergilemek ister ama sergileyemeyecektir.