MİT’ten İngiliz Kemal raporu

MİT, Ahmet Esat Tomruk, namıdiğer “İngiliz Kemal” hakkında 1940 tarihli istihbarat raporunu paylaştı. Raporda, “Samimi ve dürüst bir karakter taşımadığı sonucuna varıldığı için alaka kesilmiştir” ifadesine yer veriliyor

Milli İstihbarat Teşkilatı (MİT), Milli Mücadele döneminin efsanevi ismi Ahmet Esat Tomruk, namıdiğer "İngiliz Kemal" hakkında 1940 tarihli olumsuz istihbarat raporunu kamuoyuyla paylaştı. MİT'in resmi internet sitesindeki "Özel Koleksiyon" sekmesinde yayımlanan yeni belge, dönemin Milli Emniyet Hizmeti Riyaseti (MAH) tarafından hazırlanarak Genelkurmay Başkanlığına gönderilen bir rapordan oluşuyor.

'DÜRÜST BİR KARAKTER TAŞIMIYOR'

26 Aralık 1940 tarihli raporda, "İngiliz Kemal", "Boksör Kemal", "Kemal Esat" ve "Gözlüklü Kemal" gibi isimlerle tanınan Ahmet Esat Tomruk'un uzun süredir MAH tarafından takip edildiği belirtildi. Raporda, Tomruk'un yüksek makamlara hizmet teklif ederek "bazı kıymetsiz malumatlar" sunduğu, ancak bunların çoğunun duyum ve söylentilerden ibaret olduğu ifade edildi.

MAH raporunda, "Bir zamanlar bu durumundan Hizmetçe de istifade düşünülmüşse de samimi ve dürüst bir karakter taşımadığı sonucuna varıldığı için alaka kesilmiştir" ifadesine yer verildi. Belgelerde, Ahmet Esat Tomruk'un o dönemde Bulgarlarla sık temas kurduğu, bir İngiliz kadınla birlikte yaşadığı ve İngiliz İstihbarat Servisi'ne hizmet teklif ettiği aktarıldı.

İngilizlerin bu tekliften şüphelenerek geri çevirmesi üzerine, Tomruk'un bu kez Alman istihbaratıyla temasa geçmeye çalıştığı belirtildi. Raporun devamında, "Sarhoş ve kumarbaz olduğu da öğrenilen bu adamdan istifade melhuz olmadığı gibi verdiği veya vereceği haberler de itimada layık olmaktan uzaktır." değerlendirmesi yapıldı.

TAKİP ALTINDA

MİT'in paylaştığı bir diğer belge ise 1942 yılına ait. Belgede, dönemin Alman Büyükelçisi Franz von Papen'e mektup yazan İzmir Karşıyaka Şemikler Köyü Muhtarı Şakir'in takibe alındığı görülüyor.

Von Papen'in, muhtar Şakir'e gönderdiği 9 Mart 1942 tarihli teşekkür mektubunda, "Türk milletinin muhtelif tabakalarından almış olduğum tebriknameler meyanında sizinki bilhassa memnuniyetimi mucip olmuştur." ifadeleri yer aldı. İzmir Merkez Amirliği'nin 21 Nisan 1942 tarihli yazısında ise, mektubun içeriğinin incelendiği bildirildi.