NATO Dışişleri Bakanları Toplantısı ikinci gününde

NATO Dışişleri Bakanları Gayriresmi Toplantısı Türkiye’nin ev sahipliğinde ikinci gününde devam ediyor.

Türkiye, bugün de NATO Dışişleri Bakanları Gayriresmi Toplantısı'na ev sahipliği yapıyor. Dışişleri Bakanlığı kaynaklarından edinilen bilgiye göre, Antalya'da düzenlenen toplantı, Türkiye'nin NATO ve Avrupa-Atlantik güvenliğine atfettiği önemi ortaya koyuyor. Mayıs 2015'te Müttefik Dışişleri Bakanlarını Antalya'da ağırlayan Türkiye, gelecek sene NATO Zirvesi'ne ev sahipliği yapacak.

NATO Dışişleri Bakanları Gayriresmi Toplantısı, Dışişleri Bakanı Hakan Fidan'ın ev sahipliğinde dün başladı. Bugün de devam eden toplantı, 24-25 Haziran'da Lahey'de tertiplenecek NATO Zirvesi'nin hazırlıklarının etraflıca ele alınacak olması bakımından da özel önem arz ediyor.

Toplantıda, Avrupa güvenliğinin bugünü ve bilhassa geleceği, öncelikli başlıklar arasında olacak. Bu kapsamda, transatlantik külfet paylaşımı, savunma harcamalarının artırılması ve Avrupalı müttefiklerin kıtanın güvenliğinde daha fazla rol üstlenmesi hususları ele alınacak. Ukrayna'daki savaşın sona erdirilmesi ve en kısa sürede adil ve kalıcı barışa ulaşılması ihtiyacı da görüşülecek.

NATO Dışişleri Bakanları Toplantısı ikinci gününde! Bakan Fidan açıklamalarda bulundu | Video

"BÜYÜK BİR AYRICALIK DUYUYORUZ"

Dışişleri Bakanı Hakan Fidan, Antalya'daki NEST Kongre Merkezi'nde düzenlenen NATO Gayriresmi Dışişleri Bakanları Toplantısı'nın ikinci gününde basın mensuplarına açıklamada bulundu. Fidan, "Türkiye olarak, özellikle bu çok önemli ve özel zamanda, bu önemli toplantıyı yapmaktan büyük bir ayrıcalık duyuyoruz." ifadesini kullandı.

Avrupa-Atlantik bölgesinde birçok önemli gelişmenin yaşandığına işaret eden Fidan, NATO ortakları olarak savunma iş birliğini ve Ukrayna'da barışın sağlanması konularını ele alacaklarını aktardı. Fidan, Hollanda'nın Lahey kentinde haziranda düzenlenecek NATO Zirvesi'nin hazırlıklarını da yapacaklarını dile getirdi.

NATO GENEL SEKRETERİ'NDEN AÇIKLAMALAR

NATO Genel Sekreteri Mark Rutte, Antalya'daki NEST Kongre Merkezi'nde düzenlenen NATO Gayriresmi Dışişleri Bakanları Toplantısı'nın ikinci gününe başlarken basın mensuplarına konuştu. Türkiye'ye toplantıya ev sahipliği için teşekkür eden Rutte, haziranda yapılacak NATO Zirvesi, "Rusya tehdidi", "Çin ordusunun inşası" ve terörizm gibi birçok konuyu ele alacaklarını belirtti. Rutte, NATO'nun kendini koruması için yeterli parayı harcaması ve gerekli savunma sanayisi üretimini yapması konularında görüşmeler yapacaklarını aktararak Rusya'dan daha iyi konumda olmaları gerektiğini söyledi. NATO Genel Sekreteri, Ukrayna'daki savaşı sonlandırarak kalıcı barışı sağlamak için neler yapabileceklerini istişare edeceklerini kaydetti.

Rutte, konuşmasının ardından basın mensuplarının sorularını yanıtladı. Hollanda'nın Lahey kentinde haziranda yapılacak NATO Zirvesi öncesinde birçok ülkenin yüzde 2'lik savunma harcaması sınırına ulaşacağını düşündüğünü dile getiren Rutte, 8 NATO üyesinin henüz bu sınıra gelmediğini ifade etti. Rutte, NATO Zirvesi'ne İttifak dışındaki partnerlerin katılması konusunda henüz bir duyuru yapılmadığını söyledi. Savunma harcamaları konusunda çok daha fazlasının yapılması gerektiğinin altını çizen Rutte, bu konuda ABD gibi ülkelerin beklenti içinde olduğunu dile getirdi.

RUTTE'DEN TÜRKİYE'YE ÖVGÜLER

Rutte, "Ukrayna'nın ateşkes ve acil müzakerelere hazır olduğu çok net. Bu, kesinlikle açık. Top artık açıkça Rus sahasında. Ne yaptıklarını, neden burada olduklarını veya olmadıklarını açıklamalılar." diye konuştu. Ukrayna ile Rusya arasındaki iletişim kopukluğunu ABD Başkanı Donald Trump'ın onardığını kaydeden Rutte, "(İstanbul'da yapılacak Rusya-Ukrayna müzakereleri) Türkiye burada büyük bir rol oynuyor çünkü Türkiye, tüm ilgili ortaklarla iyi ilişkilere sahip." ifadesini kullandı.

Rutte, Türkiye'nin müzakereler için ciddi bir ortam olarak görüldüğünü vurgulayarak Başkan Recep Tayyip Erdoğan ile Dışişleri Bakanı Hakan Fidan'ın müzakereleri olumlu sonuçlandırabileceğini vurguladı. Almanya'nın Eurofighter savaş uçağı satışlarıyla ilgili soruyu yanıtlayan Rutte, NATO üyelerinin birbirlerine silah satışına kısıtlama getirmemesi gerektiğini belirtti. Rutte, Türkiye'nin savunma sanayisinin "oldukça etkileyici" olduğunu vurgulayarak Türk şirketlerinin Avrupa, ABD ve Kanada'daki şirketlerle yaptığı iş birliklerine işaret etti.

Rutte, Türkiye'ye Antalya'daki mükemmel misafirperverliği için teşekkür ederek, Lahey zirvesinin gündemini derinlemesine görüşme fırsatı yakalandığını söyledi.

Antalya'da NATO zirvesi! ABD Dışişleri Bakanı Rubio: "Herkes savaşın bitmesini istiyor" | Video

"HERKES SAVAŞIN BİTMESİNİ İSTİYOR"

ABD Dışişleri Bakanı Marco Rubio, zirvede Rusya Ukrayna savaşına ilişkin "Herkes savaşın bitmesini istiyor. NATO'nun amacı savaşları engellemek. Bu birliği daha güçlü hale getirmek istiyoruz. Şu an Rusya Ukrayna çatışması için askeri bir çözüm yok, bunun diplomatik yolla olması gerekiyor. Artık bir barışa ulaşmamız gerekiyor." açıklamasında bulundu.

Rubio sözlerine ek olarak şunları söyledi: "Trump savaşların sona ermesini istiyor ve bunu umuyor. (İstanbul barış müzakereleri) Ne olacağını göreceğiz, ancak ilerleme görmek istiyoruz"

NATO Dışişleri Bakanları Antalya'da! Masada hangi konular var? | Video

ZİRVEDE AİLE FOTOĞRAFI

Toplantının ikinci gününde dışişleri bakanları aile fotoğrafı çekildi.

"TEXAS'TAN ANKARA'YA UZANAN GÜVENLİK AĞI"

Bakan Fidan ayrıca, NATO Gayriresmi Dışişleri Bakanları Toplantısı'nın açılışında selamlama konuşması yaptı. NATO'yu ilgilendiren pek çok kriz ve çatışma bulunduğuna işaret eden Fidan, birlik ve dayanışmayı güçlendirmeyi görüşeceklerini paylaştı. Bakan Fidan, transatlantik güvenliği açısından külfet paylaşımının gündemlerinde yer aldığını aktararak, "Bu bağlamda Sayın Genel Sekreter'in (Mark Rutte) vizyonunu paylaşıyoruz. İttifak çapında Texas'tan Ankara'ya uzanan bir güvenlik ağı oluşturmamız gerekiyor." diye konuştu.

Avrupa'nın güvenlik mimarisini güçlendirmek üzere tedbirleri konuşacaklarını dile getiren Fidan, Ukrayna'ya kalıcı ve adil barışın getirilmesinin de gündemde olacağını vurguladı. Fidan, "Türkiye, her zaman barışa ulaşabilmek için diplomatik yolu savunmuştur. 3 yıllık ızdırabın ardından bir fırsat penceresi açıldığını görüyoruz. İstanbul'da yürütülecek olan görüşmeler, umarım ki yeni bir sayfa açmamıza yol açacaktır." ifadelerini kullandı. Toplantıda sürece nasıl destek vereceklerini konuşacaklarını paylaşan Fidan, Avrupa-Atlantik güvenliğini 360 derecelik güvenlik yaklaşımıyla ele alacaklarını söyledi.

TERÖRLE MÜCADELEDE SOMUT DAYANIŞMA VURGUSU

Terörizmin tüm müttefiklerin güvenliği için ciddi bir tehdit oluşturmaya devam ettiğini vurgulayan Bakan Fidan, "Ayrıca bu belaya karşı dayanışmamızı somut adımlarla nasıl en iyi şekilde güçlendirebileceğimizi de tartışacağız." dedi. Fidan, "Avrupa-Atlantik güvenliği ve savunmasının omurgası olan NATO, müttefikler arasında tüm güvenlik meselelerinde istişare, koordinasyon ve eylemde bulunmak için temel transatlantik forum olmaya devam edecektir." ifadelerini kullandı.

Bugünkü toplantının ve gelecek ay Lahey'de yapılacak NATO Zirvesi'nin, İttifak'ın bu temel karakterini daha da pekiştireceğini belirten Fidan, "Türkiye olarak, bugünkü toplantının yanı sıra, 2026 yılında bir sonraki zirveye de ev sahipliği yapacak olmamız, İttifak'a ve temsil ettiği değerlere olan sarsılmaz bağlılığımızı ortaya koymaktadır." değerlendirmesini yaptı. Konuk bakanlara bu toplantı için Antalya'ya bir kez daha "hoş geldiniz" diyen Fidan, Genel Sekreter Rutte'nin "yetenekli liderliği ve moderatörlüğü altında" tartışmaları sabırsızlıkla beklediklerini kaydetti.

AVRUPALI DIŞİŞLERİ BAKANLARINDAN TOPLANTI ÖNCESİ AÇIKLAMALAR

Letonya, Estonya, Kuzey Makedonya, Çekya ve Polonya Dışişleri Bakanları, NATO Gayriresmi Dışişleri Bakanları Toplantısı'nın ikinci gününe başlarken basın mensuplarına konuştu.

Letonya Dışişleri Bakanı Baiba Braze, İstanbul barış müzakerelerine dair beklentisinin yüksek olmadığını belirterek, "Rus tarafında barışa dair işaretler görmüyoruz." dedi. Bu konulara dair görüşmelerin iyi bir gelişme olduğunu kaydeden Braze, herhangi bir karar alınıp alınamayacağının müzakereler sonrasında görüleceğini aktardı. Braze, ABD Başkanı Donald Trump'ın Rusya ile Ukrayna arasındaki ateşkes isteğini desteklediklerini söyleyerek, "Ama aynı zamanda gerçekçi de olmalıyız. Rusya'nın barışa itilmesi gerekiyor." ifadelerini kullandı.

Avrupa savunma harcamalarının artırılmasına ilişkin değerlendirmelerde bulunan Braze, "Rusya, sadece Ukrayna yüzünden bir tehdit değil." görüşünü paylaştı. Braze, Letonya'nın bu yılki savunma harcamalarının yüzde 4'e ulaştığını, ülkenin bu oranı gelecek yıl yüzde 5'e yükseltmeyi planladığını da vurguladı.

SAVUNMA HARCAMALARINDA ARTIŞ

Estonya Dışişleri Bakanı Margus Tsahkna, ülkesinin 2026'da savunma harcamalarını yüzde 5,4'e yükseltmeye karar verdiklerini ifade etti.

Kuzey Makedonya Dışişleri Bakanı Timcho Mucunski, Hollanda'nın Lahey kentinde haziranda düzenlenecek NATO Zirvesi'nde örgütü mevcut jeopolitik zorlukların gereksinimlerine uyarlamanın önemine dikkati çekeceğini, sanayi yatırımları ve savunma bütçelerinin artırılması konularının konuşulacağını dile getirdi.

Çekya Dışişleri Bakanı Jan Lipavsky ise ülkesinin gayri safi yurt içi hasılanın (GSYH) en az yüzde 3'ünü savunmaya ayırdığına işaret ederek, "barış istiyorsa (Rusya Devlet Başkanı Vladimir) Putin'in İstanbul barış müzakerelerine gelmesi gerektiğini vurguladı.

İSTANBUL BARIŞ MÜZAKERELERİ

Polonya Dışişleri Bakanı Radoslaw Sikorski, Putin'in İstanbul barış müzakerelerine kişisel olarak katılmamasını eleştirerek, kendisinin "zaman kazanmaya" çalıştığını savundu. Sikorski, Ukrayna Devlet Başkanı Volodimir Zelenskiy'nin müzakereler için İstanbul'a gelmesini Kiev'in barışa hazır olduğu şeklinde değerlendirdi.

"Putin, hala Ukrayna'nın tamamına sahip olmak istiyor ve bunu başarabileceğini düşünüyor." ifadesini kullanan Sikorski, barışın tesis edilmesi için Putin'e baskı yapılması gerektiğini savundu. Sikorski, Gayriresmi Toplantı hakkında Türkiye'ye bu misafirperverliğinden ötürü teşekkür etti.

"ZELENSKİY İSTANBUL'A GİTMEYE İSTEKLİ"

Hollanda, İtalya, Fransa ve İngiltere Dışişleri Bakanları da NATO Gayriresmi Dışişleri Bakanları Toplantısı'nın ikinci gününde basın mensuplarına açıklamalarda bulundu. Hollanda Dışişleri Bakanı Caspar Veldkamp, Antalya'daki bu toplantının haziranda Hollanda'nın Lahey kentinde düzenlenecek NATO zirvesine giden yolda "basamak taşı niteliğinde" olduğunu ifade etti.

Barış müzakerelerine ilişkin değerlendirmelerde bulunan Veldkamp, "Ukrayna ateşkesi ve barışı konuşmaya istekli. Ne kadar zor olursa olsun, bu görüşmelere açıklar. Zelenskiy, bu konuda hazır ve İstanbul'a gitmeye istekli." dedi. Veldkamp, Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin'in ise görüşmelere katılmaya istekli olmadığını vurgulayarak "Bu da barışa ulaşmak için baskının nereye yöneltilmesi gerektiğini çok net bir şekilde ortaya koyuyor." ifadesini kullandı.

Rusya'ya yönelik 17. yaptırım paketi üzerinde teknik düzeyde anlaşmaya varıldığına dikkati çeken Veldkamp, "Bu, çok kapsamlı bir paket, karanlıkta kalan birçok geminin ve bazı şirketlerin ve bireylerin listeye alınmasını içeriyor. Baskının arttığını, yoğunlaştığını net şekilde gösteriyor." diye konuştu.

"BARIŞ İÇİN RUSYA'NIN KATILIMINA DAHA ÇOK İHTİYAÇ VAR"

İtalya Başbakan Yardımcısı ve Dışişleri Bakanı Antonio Tajani de İstanbul'daki barış müzakerelerine dair beklentilerinde iyimser olmak istediğini ancak Rus tarafına ilişkin kuşkularının olduğunu dile getirdi. Tajani, "Müzakereler ilk adım ancak ateşkes ve barışın sağlanması için Rusya'nın katılımına daha çok ihtiyacımız var." diye konuştu. Barışın tesisi için gösterdikleri çabaya işaret eden Tajani, "Barıştan sonra işimiz Ukrayna ve Avrupa'yı korumak." dedi.

İtalya ve Türkiye arasındaki ilişkilerin oldukça olumlu ve iyi olduğunu vurgulayan Tajani, iki ülkenin de Akdeniz bölgesi için iş birliği içinde çalışmasının önemli olduğunu söyledi. Tajani, ülkesinin hem Avrupalı ülkeler hem de dünyada geri kalan diğer tüm ülkeleriyle iş birliğine her zaman açık olduğunu aktardı.

İngiltere Dışişleri Bakanı David Lammy de dünya genelinde zorlu bir jeopolitik ortam olduğuna değinerek Avrupa-Atlantik bölgesinde savunma harcamalarına önem vermeleri gerektiğinin altını çizdi.

"ACİL VE KOŞULSUZ ATEŞKES SAĞLANMALI"

Fransa Dışişleri Bakanı Jean-Noel Barrot, İstanbul Barış Müzakereleri'ne ilişkin açıklamalarda bulundu. Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin'in seçtiği bir teknik ekibin Türkiye'ye geleceğini ve burada Ukraynalı bir ekiple görüşeceğini anımsatan Barrot, bu sayede "Rusya'nın ABD'nin ve Avrupalıların kendisine yönelik enerji ve finansal alanda uygulamaya hazırlandığı ciddi yaptırımlardan kaçınabileceğini" söyledi. Fransa Dışişleri Bakanı Barrot, söz konusu yaptırımlarla Putin'i savaşı sonlandırmaya zorlamak istediklerini belirterek, İstanbul'da yapılacak Rusya-Ukrayna barış müzakereleri hakkında, "Türkiye'de yapılacak bu teknik görüşmelerden, müzakerelerinin başlamasına imkan verecek, acil ve koşulsuz bir ateşkes sağlanmasını ümit edebiliriz." değerlendirmesinde bulundu.

Bu süreçte 2022'de Ukrayna ve Rusya arasında İstanbul'da yürütülen müzakerelerin "başarısızlıkla sonuçlanmasına yol açan 3 tuzağa" düşmek istemediklerini kaydeden Barrot, bu tuzakları müzakerelerin ateşkes sağlanmadan yürütülmeye çalışılması, Ukrayna'nın silahsızlandırılmasının dayatılması ve Rusya'ya yönelik yaptırımların müzakerelerin başında kaldırılmak istenmesi olarak sıraladı. Barrot, "Putin'in bu müzakereleri yok saymaya devam etmesi halinde" Rusya'ya karşı yeni yaptırımlar uygulamaya hazırlandıklarını vurguladı.

Antalya'daki görüşmeleriyle ilgili X hesabından yaptığı paylaşımda ise Barrot, "Türkiye'deyiz, Ukrayna'nın yanındayız. Mesaj net: koşulsuz derhal ateşkes. Rusya devam ederse, yalnızlaşmayı ve yaptırımları seçmiş olur." ifadelerini kullandı.