İlk dişin göründüğü anın heyecanı bir başkadır. Ebeveynleri heyecanlandıran bu süreç ise bazı bebekler için biraz zorlu geçebilir. Diş çıkarma döneminde genellikle bebeklerin huzuru kaçar, uyku sorunları yaşayabilirler ve iştahsız bir bebeğe dönüşebilirler. Bebeklerdeki bu sıkıntılı süreç, aynı şekilde anne-babaları da zorlayabilir. Bu dönemle ilgili bilmeniz gerekenleri Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Uzmanı Dr. Hatice Karaböcüoğlu anlattı.

Diş çıkarma belirtileri Diş çıkarma belirtileri diş çıkmadan 2-3 ay önce görülebilir. Bu bulgular çocuktan çocuğa değişir. Bazı bebeklerde anneler kaşığa değen sert cismi fark edince diş çıktığını anlayacak kadar sorunsuz seyrederken bazı bebeklerde de dişler yüksek ateş, ishal gibi klinik bulgularla çıkabilir. En sık görülen belirtiler salya artışı ve buna bağlı yüzde oluşan hafif kızarıklıklardır. Diş çıkaran bebek her şeyi ısırmaya çalışır. Amacı zarar vermek değil, diş etlerini kaşımaktır. Çıkan dişin etkisiyle diş etinde kızarıklık, ağrı ve şişlik oluşabilir. Ağrı en çok süt azıları çıkarken görülür. Bu da bebeklerde huzursuzluk, geceleri sık uyanma ve ağlama gibi belirtilere neden olur. Ayrıca diş çıkaran çocuk kaşığa tepki gösterip sadece sıvı besin tüketmek isteyebilir. Geçici bir durum olup diş çıkınca eski iştahı geri gelir. Yumuşak veya dondurucuda soğuyabilen diş kaşıyıcılar bu dönemde bebeğinizi biraz olsun rahatlatabilir.

Bebeklerde diş bakımı Bebeklerde diş bakımı ilk diş çıkınca başlamalıdır. İlk 1 yaşta dişler tülbent gibi yumuşak bir materyal ile veya diş temizleme mendilleriyle beslenme sonrası temizlenmelidir. 1 yaşında yumuşak diş fırçaları ile çocuklara diş fırçalama öğretilmelidir. Ama genellikle 5-6 yaşına kadar çocuklar özellikle arka dişleri fırçalamada yetersiz kaldıkları için onların 1-2 dakika fırçalamasına izin verip daha sonra 1 dakika da anne-babanın fırçalaması gereklidir. Macun kullanımı 2-2.5 yaşından sonra çocuğun tadını seveceği bir diş macunu olabilir. Her fırçalamada bir leblebi kadar macun yeterli olacaktır. Çocukların hem korku geliştirmemesi hem de sağlıklı dişlere sahip olması için 2-2.5 yaş döneminde çocuk diş hekimi ile tanışması ve 6 ayda bir düzenli kontrolleri, diş sağlığı için çok önemlidir.

Dişlerin çıkış dönemi Bebeklerde süt dişleri 5-12. ay arasında çıkmaya başlar. Bazen 3 ay gibi erken bir dönemde de çıkabilir. Diş çıkma zamanı genellikle genetik faktörlere göre oluşur. Anne babanın kendi bebekliğinde çıkma zamanına uygun olarak çıkar. Ortalama olarak ilk diş 5-7. ay civarında belirir. İlk çıkan dişler genellikle alt ön iki kesicidir. Sonra sırasıyla üst ön kesiciler, üst yan kesiciler, alt yan kesiciler çıkar. 1 yaşında 2-8 dişi olur bebeklerin. 21.aya kadar üst alt 1. süt azılar (ortalama 10-16 ay) ve köpek dişleri (ortalama 10-16 ay) çıkar. 20-36 ay arasında 2. süt azıları çıkar ve süt dişler tamamlanır. Kalıcı dişlerin çıkma zamanı yani halk arasındaki deyimiyle dişlerin dökülme ve değişim zamanı 5-7 yaşta başlar. Bu dönemde 1. kalıcı azı dişler çıkar. 9 yaş sonuna kadar ön ve yan kesiciler, kalıcılar ile değişir. 1 ve 2. süt azılar 10-12 yaşta kalıcı küçük azı dişleri ile değişirken köpek dişleri de 11-12 yaşta kalıcılarla değişir. 12-13 yaşında ikinci kalıcı azı dişler çıkarken 3. kalıcı azı dişler yani 20 yaş dişleri 17-22 yaş arasında çıkar.

Hazırlayan: Aytülike KESKİN