Başarılarla yetinmeyip büyük düşünmeliyiz
11 Eylül saldırılarının kriz etkisi kaltıktan sonra dünyada turizm büyük artış kaydetti. Türk turizmi de ekonominin lokomotifi olacak.
Dünya ekonomisindeki hızlı globalleşme hareketleri ve özellikle hizmet ve iletişim sektörlerindeki gelişmeler, turizm ekonomisini ön plana çıkarıyor. Özellikle 11 Eylül'ün olumsuz etkileri geçtikten sonra dünya turizmindeki gelişme hızı önemli derecede arttı. 2005 yılında dünya turizminin yüzde 6 büyüyerek turist sayısının 800 milyonu, turizm gelirinin ise 650 milyar doları bulacağı tahmin edilmekte. Uluslararası turizm sektörü dünya mal ve hizmet ticaretinde, petrol sanayi ile birlikte en ön sırada yer alıyor. Türk turizmi, son 20 yıl içinde yıllık yüzde 10'u aşan ortalama büyüme oranı ile ekonominin en hızlı büyüyen, en dinamik ve en istikrarlı sektörüdür. Türk ekonomisinin döviz darboğazlarına girmemesinde, uygulanan ekonomik programların başarısında ve gelecekte hedeflenen büyüme projelerinin gerçekleşmesinde lokomotif rolünü turizm sektörü üstlenecek ve 49 değişik sektöre talep yaratarak itici güç olacaktır.
ULUSLARARASI DÜŞÜNMELİ
Türkiye'nin mal ihracat-ithalat farkından kaynaklanan ve büyüyen cari açığın kapatılması için döviz gelirine, ekonominin büyüme kazanabilmesi için iç talep büyümesine, sosyal sorunların çözümünde ise istihdama ihtiyacı var. Bu imkanları, en düşük yatırım maliyetleriyle yalnız turizm sektörü sağlayabilir. Geçmişteki deneyimlere dayanarak Türk turizminde bugün erişilen seviye yeterli görülmemeli, ülke turizmi adına büyük düşünmek ve uluslararası boyutlarda projeler üretmek gerekir. Türk turizminin son 20 yıl içinde gerçekleştirdiği yatırımlar ve ülke ekonomisine sağladığı katkılar, önümüzdeki yıllar için büyük projeler gerçekleştirme ve genel büyüme perspektiflerinde başrolü oynayacağının kanıtlarıdır. Üstün rekabet gücüne sahip konaklama tesisleri yanında, marina, uçak, otobüs taşımacılığı, ticaret, eğlence, spor merkezleri ve tur operatörleri olarak, Türk turizmindeki yatırım stoğunun toplamı 30 milyar doları aşmıştır.
REKABET ÜSTÜNLÜĞÜMÜZ VAR
Türkiye, zengin coğrafyası, güzel kıyıları ve dağları, tarihi, kültürü, folklörü, mutfağı, misafirperverliği ile dünya turizminde rekabet üstünlüğü sağlayacak özelliktedir. Bu özelliklerin getirdiği avantajlar gelip geçici değildir. Konjonktür ve piyasa şartlarına göre şekil almaz. Tekstil gibi, düşük emek maliyetinin peşine takılıp başka ülkelere kaçmaz. Türk turizminin ağırladığı yabancı turist sayısı bu yılın Ocak-Ekim döneminde, geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 22 artarak 19,2 milyona ulaştı. Türk turizmi, yakın rakiplerinden çok daha hızlı büyüyor. Türk turizminin rekabet gücünün motoru, fiyat-kalite dengesindeki üstünlüğüdür. Modern konaklama tesisleri, başarılı tur operatörleri ve geniş ulaştırma ağıyla Türk havayolu şirketleri bu başarıda önemli pay sahibi.
TURİZMDE TALEP ARTIŞI VAR
Bu gelişmeler ışığında, 2005 sonu itibariyle Türk turizminin 21 milyon yabancı turist ve 15 milyar dolar turizm geliri rakamlarına ulaşacağını tahmin ediyorum. Yurtdışında yaşayan Türklerin Türkiye'ye yaptıkları gezilerdeki harcamalarla birlikte toplam gelirin 18 milyar dolar olması bekleniyor. Türk turizmi 2004 ve 2005'te toplam yüzde 50'lik müthiş bir talep artışı yaşamakta. Yıldızı parlayan Türk turizmine diğer sektörlerden önemli miktarda sermaye akışı var. Çin rekabeti yüzünden sorunlar yaşayan tekstil sektöründeki birçok firma turizm yatırımlarına başladı. Yatırım talebinin artması turizm tesislerinin gayrimenkul olarak değerini artırıyor ve turizm yatırımları geleceği parlak, sağlam yatırımlar olarak görülüyor. 2005 itibariyle turizm, otomotivden sonra en fazla yatırım yapılan sektör konumuna geldi.
PLANLI İLERLEMEK GEREKİR
Ancak artan yatırımlar plansız olarak ve konaklama ağırlıklı yapılmakta. Oysa Güney Ege ve Batı Akdeniz'deki birçok turizm merkezi, özellikle Antalya, artık fiziki taşıma kapasitelerinin sonuna gelmiştir. Çevre ve altyapı sorunları daha fazla yatırımı, daha fazla turisti kaldıracak durumda değildir. Turizmde hangi tür tesisin, hangi kapasitede, nerede, ne zaman yapılacağını öngören, bunların altyapı gereklerini ve mali boyutlarını da kapsayan, Turizm Ana Planı yapılmalı ve bu planın uygulanması sağlanmalıdır. Hazırlanacak bu turizm ana planı ile uzun yıllar değişmeyecek politika, plan ve uygulamayı düzenleyecek kararlar sistemi oluşturulmalı ve dünyaya ilan edilmelidir. Ancak bu plan dünyadaki turizm eğilimlerindeki değişim ve gelişmeleri de dikkate alan bir dinamik plan olmalı. Bu kararların süreklilik taahhüdü, son dönemde Türk turizmini inceleme altına almış olan yabancı sermaye için de fevkalade önem taşımaktadır.
OKTAY VARLIER
|
