Arkeolojik keşifler, insanlığın neyle beslendiğini ortaya koyarken geçmiş uygarlıkların günlük yaşamına, ritüellerine ve damak zevkine dair önemli ipuçları sunuyor. Firavun mezarlarından çıkarılan peynir kalıntılarından, bilinen en eski salata sosuna kadar uzanan bu buluntular, tarihin en eski lezzetlerini gün yüzüne çıkarıyor.
TARİHE GEÇEN BİR ÇİKOLATA KUTUSU
Dünyanın bilinen en eski çikolata kutusu, 2018'de İskoçya'nın St. Andrews kentinde gün yüzüne çıkarıldı. Söz konusu kutunun, 26 Haziran 1902'de VII. Edward'ın tahta çıkışını anmak amacıyla özel olarak hazırlandığı ortaya çıktı.
Çikolata kutusunu hediye olarak alan genç kız, içindekileri hiç bozmadan saklayarak bunu kızına bırakmayı tercih etti. Yıllar sonra kutu, annesinden kızına; oradan da torun Freida McIntosh'a geçti. McIntosh ise bu nadide tarihi mirası 2008 yılında St. Andrews Koruma Vakfı'na bağışladı.
FİRAVUNLARIN PEYNİRİ
Dünyanın bilinen en eski peyniri, Kahire ve Katanya üniversitelerinden araştırmacıların yürüttüğü çalışmalar sırasında Mısır'daki Saqqara nekropolünde, Ptahmes'e ait mezarda ortaya çıkarıldı. Yaklaşık 3 bin 200 yıl öncesine tarihlenen bu peynirin, defin ritüelleri kapsamında sunulan bir cenaze yiyeceği olduğu belirlendi.
Bulunan peynir kalıntılarında koyun ve keçi sütüne özgü bakteri izleri tespit edildi. Uzmanlar, bu antik peynirin günümüz damak tadına göre oldukça keskin ve asidik bir lezzete sahip olacağını öngörüyor.
14.400 YILLIK BİR EKMEK
2018 yılında Ürdün'deki Kara Çöl'de yer alan bir taş ocağında, yaklaşık 14 bin 400 yıl öncesine ait yanmış ekmek izleri ortaya çıkarıldı. Natufian topluluğu tarafından hazırlandığı belirlenen bu mayasız ekmeğin, günümüzde pita ya da focaccia benzeri bir yapıya sahip olduğu düşünülüyor.
Yabani tahıllar ve bir tür su bitkisinin yumrularından elde edilen unla yapılan bu ekmek, et ve bitki temelli bir diyetin tamamlayıcısıydı. Keşif, bu dönemde tarımın ilk izlerinin ortaya çıkmasına olanak sağladı.
PERU'DA 6000 YILLIK PATLAMIŞ MISIR İZLERİ
Dünyanın en sevilen atıştırmalıklarından biri olan patlamış mısırın tarihi binlerce yıl öncesine dayanıyor.
Peru'nun kuzey kıyısındaki Paredones ve Huaca Prieta arkeolojik alanlarında bulunan patlamış mısır izleri, 6700 yıl öncesine tarihleniyor. Araştırmacılar, mısırın yerel kültürün gözde lezzetlerinden biri olabileceğini düşünüyor.
DENİZİN DİBİNDE BULUNAN 2400 YILLIK BİR BAHARAT
2004 yılında uluslararası bir araştırma ekibi, Ege Denizi'nde, Chios Adası açıklarında 70 metre derinlikte 2400 yıllık antik amforalar buldu. Bu amforalardan birinin içinde, kekikle tatlandırılmış bir yağ bulundu.
Bu keşif, otlarla yağı tatlandırma yönteminin 2000 yıldan daha eskiye dayandığını gösterdi. Bugün Ege'de eski kuşak kadınlar, otlarla yağ tatlandırmanın hem lezzet artırıcı hem de koruyucu bir yöntem olduğunu bilmektedir.
Arkeolojik kazılar sayesinde bulunan diğer antik soslar arasında Babillilerin yaklaşık 2000 yıl önce sebzeleri tatlandırmak için kullandığı yağ ve sirke karışımı ile Mısırlıların yağ, sirke ve baharat bazlı bir salata sosu da yer alıyor.
