Tükettiğimiz besinlerin sağlığımız için büyük bir önem taşıdığı bilinen bir gerçek. Kimi besinler sağlıklı kategorisinde kabul edilerek üzerlerinde yapılan araştırmalar pek çok sağlık sorununu yenmede etkili olabileceklerini gösteriyor. Ancak başta işlenmiş gıdalar olmak üzere farklı yiyecekler de bu kronik rahatsızlıkların en büyük tetikleyicileri olarak görülüyor. Buna karşın bazı sağlıklı besinleri çok fazla tüketmek de vücudumuzda geri dönüşü olmayan zararlara yol açabilir. Yakın zamanda bir diyetisyen belirli bir yiyecekten 7 adetten fazla yemenin ölümcül sonuçları olabileceğini belirtti.
Önde gelen bir diyetisyen, çok fazla Brezilya cevizi tüketmenin bir dizi endişe verici sağlık sorununa yol açabileceğini ortaya koydu.
Abbey Sharp, sosyal medya hesaplarından yaptığı paylaşımda, "Bunu çok az kişi biliyor ama çok fazla yemek ölümcül olabilir" ifadelerini kullandı.
Sosyal medya üzerinde iki milyon takipçisi bulunan 37 yaşındaki Kanadalı Sharp, asıl endişenin selenyum olduğunu söyledi.
Doğurganlığa ve metabolizmaya yardımcı olan bu mineral, yumurta, balık, mantar ve hindi gibi çeşitli yiyeceklerde bulunuyor; ancak Brezilya cevizi açık ara en zengin kaynak.
Sharp'a göre, sadece altı ila sekiz adet Brezilya cevizi, önerilen günlük selenyum miktarının yaklaşık yüzde 1000'ini içeriyor; bu da aşırı doz almanın çok kolay olduğu anlamına geliyor.
"Selenyum için üst sınır 400 mikrogramdır ve bu eşiği aşmak için sadece yedi fındık yeterlidir" diye ekledi. "Ve tabii ki bir çocuk için çok daha az."
1,5 milyondan fazla görüntülenen paylaşımda, aşırı miktarda selenyum tüketmenin olumsuz yanlarını sıralıyor.
"Toksisite belirtileri, sarımsak kokan bir nefese sahip olmaktan, ishal, kırılgan tırnaklardan, böbrek ve kalp yetmezliği gibi yaşamı tehdit eden belirtilere kadar değişebilir."
"Brezilya fındıklarının ön yüzünde açık bir uyarıyla satılması gerektiğini ve atıştırmalık bir yiyecekten ziyade bir takviye gibi ele alınması gerektiğini düşünüyorum."
ABD'deki Ulusal Sağlık Enstitüleri, Gıda Takviyeleri Ofisi, selenyum hakkında ayrıntılı tavsiyeler sunmaktadır. "Deniz ürünleri, et, kümes hayvanları, yumurta ve süt ürünleri, ekmek, tahıllar ve diğer tahıl ürünleri de dahil olmak üzere çeşitli yiyecekleri yiyerek önerilen miktarda selenyum alabilirsiniz" denmektedir.
Yapılan araştırmalar, selenyum miktarını düşüren kişilerin çeşitli kanser türlerine yakalanma riskinin artabileceğini gösteriyor ancak kılavuzda şu uyarı yer alıyor: "Selenyum takviyelerinin kanser riskini azaltıp azaltmadığı net değil."
"Selenyum zararlı olabilir mi?" alt başlığı altında şöyle deniyor: "Evet, eğer çok fazla alırsanız. Örneğin Brezilya cevizi çok yüksek miktarda selenyum içerir ve çok fazla yerseniz üst sınırı aşmanıza neden olabilir."
"Selenyumun aşırı yüksek alımı nefes almada zorluk, titreme, böbrek yetmezliği, kalp krizi ve kalp yetmezliği gibi ciddi sorunlara yol açabilir."
Diğer uzmanlar ise Brezilya cevizi tüketiminin günde iki ila beş adetle sınırlandırılmasının güvenli olduğunu ileri sürüyor.
2006 yılında 75 yaşındaki Avustralyalı bir adam çok miktarda selenyum takviyesi tükettikten sonra öldü.
Avustralya Tıp Dergisi'nde yer alan bir habere göre, prostat kanseri konusunda endişe duymaya başlamış ve internette selenyumun hastalığı önlemede rol oynadığını okumuş.
Danimarka'daki Ulusal Çalışma Ortamı Araştırma Merkezi uzmanları tarafından 2020 yılında yapılan bir çalışma incelemesinde selenyum zehirlenmesinden kaynaklanan çok sayıda ciddi hastalık ve ölüm vakası belirtildi.
Hastaların hepsi, esas olarak metalleri siyaha boyamak için kullanılan, mavileştirme maddesi adı verilen sıvı bir kimyasal yutmuşlardı. İçerisinde selenyum yakılarak elde edilen selenyum dioksit bulunmaktadır.
Brezilya cevizi bu selenyum formunu içermez ve ölümler Brezilya fıstığı tüketimiyle ilişkilendirilmez.
Ancak bunlar, selenyumun çok büyük miktarlarda alınmasının ne kadar toksik olabileceğine dair açık bir uyarı niteliğindedir. Raporlarda, silah mavileştirme maddesini yuttuktan sadece birkaç saat sonra ölümcül kalp krizi geçiren 24 yaşında bir erkek ve biri 40, diğeri 54 yaşında iki kadın da yer aldı.
Ayrıca sıvıyı tüketen ve hızla ölen çok sayıda trajik bebek vakası bildirildi; bunlar arasında 22 aylık bir erkek bebek de vardı.
Acil servise kaldırılan bebek, ilk başta pembe renkte, uyanık ve saldırgandı ancak durumu hızla kötüleşti.
"Ruhsal durumu kötüleşti, solunum cihazına bağlanması gerekti, siyanotik (cildin maviye dönmesi) oldu, tepkisizleşti ve nabzı hissedilmiyordu."
"Ventriküler fibrilasyon (anormal kalp ritmi) gelişti ve hayatını kaybetti."
BİR GÜNDE NE KADAR SELENYUM TÜKETMEK GÜVENLİDİR?
Selenyumun günlük üst limitleri tüm besin kaynaklarından alımları içerir:
Doğumdan 6 aya kadar - 45 mcg
7-12 aylık bebekler - 60 mcg
1-3 yaş arası çocuklar - 90 mcg
4-8 yaş arası çocuklar - 150 mcg
9-13 yaş arası çocuklar - 280 mcg
14-18 yaş arası gençler - 400 mcg
18 yaş üstü yetişkinler - 400 mcg
