Erdoğan inancının gereğini yapıyor. İslâm emrettiği için yasaklıyor" diyenlere, Başbakan grup toplantısında cevap verdi: "Şecaat arz ederken sirkatin söylüyor. Bir din yanlışı değil, doğruyu emrediyor. Doğruyu emrediyorsa, 'Bunu din emrediyor' diye karşısında mı duracaksın? İki tane ayyaşın yaptığı yasa sizin için muteber oluyor da, inancın emrettiği bir gerçek, niçin sizler için reddedilmesi gereken bir olay haline geliyor?"

Önce doğruları tespit edelim:
1) Türkiye'de içki yasaklanmadı. Ama satışı ve görünürlüğü aşırı ölçüde sınırlandırıldı.
2) Gençliğin korunması için alınan bazı önlemler doğru:
Alkollü içkiler tüketilmek veya beraberinde götürülmek üzere 18 yaşını doldurmamış kişilere satılamaz veya sunulamaz.
18 yaşını doldurmamış kişiler alkollü içkilerin üretiminde, pazarlamasında, satışında istihdam edilemez.
3) Alkollü araba sürmeyi engellemek amacıyla atılan adımlar da yerinde:
Meskûn mahaller ve konaklama yerleri hariç olmak üzere otoyollardaki ve devlet karayollarındaki yapı ve tesislerde alkollü içki satışına ve tüketimine izin verilmez.
Öte yandan, yasanın eleştirdiğimiz yönleri çoğunlukta:
Alkollü içkiler, işletme dışından görülecek şekilde perakende olarak satışa arz edilemez. (İçki satan dükkânlar, vitrinlerinde içki teşhir edemeyecek.)
Alkollü içkilerin her ne surette olursa olsun reklamı veya tüketicilere yönelik tanıtımı yapılamaz. (Batı'da reklam yasağı yazılı basını pek kapsamıyor. Düşük alkollü bira ve şarap gibi içkilerde televizyon tanıtımında da kesin bir yasak mevcut değil.)
Alkollü içkileri üreten, ithal eden ya da pazarlayanlar, her ne surette olursa olsun hiçbir etkinliğe, ürünlerinin marka, amblem ya da işaretlerini kullanarak destek olamaz. (Bira festivalleri ya da bağ bozumu şenlikleri yapılamayacak mı? AB ülkelerinde geçici lisansla bu tarz toplantıların önü açılabiliyor.)
Alkollü içkilerin ambalajları üzerine zararlarını belirten Türkçe yazılı uyarı mesajları konulacak. (Benzerine hiçbir medeni ülkede rastlamadım.)
Kapalı spor salonları, bezik ve briç salonlarında alkollü içkilerin satışı yapılamayacak. (Bezik salonları kaldı mı bilmiyorum. Ama briç salonlarında neden bir kadeh içki yasak? Ayrıca, tenis kulüpleri, golf kulüpleri ya da insanların spor yapmak için gittiği modern tesislerdeki lokallerde içki içiliyor. Bugüne kadar hiçbir sakıncası da görülmedi. Stadyumlarda tamam da, yasak niçin her yere sirayet ettiriliyor?)
Televizyonlarda yayınlanan dizi, film ve müzik kliplerinde alkollü içkileri özendirici görüntülere yer verilemez. (Yoruma bağlı mahzurlu bir düzenleme. Herkese göre özendiricilik değişir.)
Alkollü ürünlerin perakende veya açık olarak satışının yapıldığı yerler ile eğitim kurumları, dershaneler, öğrenci yurtları ve ibadethaneler arasında, kapıdan kapıya en az 100 metre mesafenin bulunması zorunludur. (Daha önce bu mesafeler içinde işyeri açan işletmeler muaf tutulmakla birlikte, birinci ve ikinci derecede kan hısımları hariç başkalarına devir halinde, yasak uygulamaya giriyor. Bu da işletmelerin değerini düşürür ve yasak kapsamını genişletir.)
Yeni kanuna tepki gösterilmesinin sebebi, bunun sadece halkın sağlığı açısından getirilmediğinin düşünülmesidir. Böyle düşünenler, diyelim ki haksız. Ama Tayyip Erdoğan da, o endişeyi körükleyecek bir üslûbu benimsiyor; ayrıca sınırlamalarda, Batı'ya göre çok daha aşırı bir noktada duruyor.

*
Filmlerde, dizilerde vs. içkiye özendirmek yasaklandı. Yoruma açık bir yasak; herkes kendi meşrebine göre karar verir. Meselâ Orhan Veli, "Bir de rakı şişesinde balık olsam" diyordu. Sizce böyle bir cümle sansüre takılır mı?