Alper Tunga Öldü Mü Şiiri Sözleri, Açıklaması Ve İncelemesi

Alper Tunga, Türk mitolojisinde ve destanlarında, liderliği ve savaşçılığı ile öne çıkan bir figürdür. Bu nedenle Alper Tunga Öldü Mü şiirinde, onun yaşadığı dönemin toplumsal ve kültürel değerleri yer alır. Alp Er Tunga Öldü Mü şiirinin en bilinen dizileri ise Divan-ı Lügati't-Türk eserinde yer alır ve Kaşgarlı Mahmud tarafından derlenmiştir. Günümüzde hala popüler olan Alper Tunga Öldü Mü şiiri sözleri, açıklaması ve incelemesi özellikle öğrenciler arasında önemli bir yere sahiptir.

Alper Tunga Öldü Mü Şiiri Sözleri

Alp Er Tunga öldi mü

İsiz ajun kaldı mu

Ödlek öçin aldı mu

Emdi yürek yırtılur

Ödlek yırag közetti

Ogrı tuzak uzattı

Begler begin azıttı

Kaçan kalı kurtulur

Ulşıp eren börleyü

Yırtıp yaka urlayu

Sıkrıp üni yurlayu

Sıgtap közi örtülür

Begler atun argurup

Kadgu anı turgurup

Mengzi yüzi sargarup

Körküm angar törtülür

Ödlek arıg kevredi

Yunçıg yavuz tavradı

Erdem yeme savradı

Ajun begi çertilür

Ödlek küni tavratur

Yalnguk küçün kevretür

Erdin ajun sevritür

Kaçan takı ertilür

Bilge bögü yançıdı

Ajun atı yençidi

Erdem eti tınçıdı

Kerge tegip sürtülür

Ögreyüki mundak ok

Munda adın tıldak ok

Atsa ajun ograp ok

Taglar başı kertilür

Könglüm için örtedi

Yitmiş yaşıg kartadı

Kiçmiş ödik irtedi

Tün kün keçip irtelür

Türkiye Türkçesi ile

Alp Er Tunga öldüğünde

Kötü dünya kaldığında

Felek (böylece) öcünü aldığında

Şimdi yürek(ler onun ölümünün acısı ile) yırtılır

Felek fırsat gözetti

Gizli tuzak uzattı

Beyler beyini şaşırttı

Kaçan nasıl kurtulur

Erler kurt gibi uludular

Bağrışıp yakalarını yırttılar

Islıklaşmış sesle ağıt yaktılar

Göz yaşlarla örtülür

Beyler atlarını yorarak geldiler

Kaygı onları durdurdu

Benizleri yüzleri sarardı (ki)

(Sanki) onlara safran sürülmüştür (sanırsınız)

Zaman bütün bütün bozuldu

Zayıflar tembeller güçlendi

Erdem yeniden azaldı

Acunun (dünyanın) beyi böylece yok olur

Feleğin günleri çabuk geçer

İnsanın gücünü (gitgide) zayıflatır

(Ve) dünyadaki insanları azaltır.

(İnsanlar felekten kurtulmak için) kaçsalar bile geçilirler

Bilgili ve akıllı (olanların hali) kötüleşti

Evrenin atı, gemi azıya aldı

Edep ve erdemin eti çürüdü

(Etler) Yere değip sürükleniyorlar

Dünyanın geleneği böyle

Gerisi bütünüyle bahane

O gelip bir ok atsa,

Dağların başı kertilir

(Alp Er Tunga'nın ölümü) gönlümü yaktı

(Sanki beni) yetmiş yaş yaşlandırdı

(Gönlüm o yiğidin yaşadığı) geçmiş günleri arıyor

Gece gündüz (o günler) aranıyor

Alper Tunga Öldü Mü Şiiri Açıklaması ve İncelemesi

Alper Tunga Öldü Mü şiiri, bir sagudur. Sagu ise ağıt şiiri olarak bilinir. Bu sagu, destan döneminde Türk şiirinin gelişmiş olduğunu gösterir. Gelişmiş bir şiir olduğu için de Alper Tunga Öldü Mü şiirinde ses akışı, uyak ve redif ve ahenk bulunur.

Genel olarak bakıldığında Alper Tunga Öldü Mü şiiri, destanlaşmış bir kahraman olan Alp Er Tunga'nın ölümü üzerine yazılmıştır ve beylerin üzüntülerini ifade eder. Alp Er Tunga, Saka Türklerinin başarılı olması adına büyük çaba göstermiş bir devlet adamı olarak bilinir. Alp Er Tunga'nın savaş sırasında Çinliler tarafından öldürülmesinden sonra söylenmiştir.

Alp Er Tunga'nın öldüğü bilinmesine rağmen, şiirde bilinmiyor gibi davranılmıştır. Bu duruma tecahüli arif adı verilir. Ayrıca feleğin öç alan biri gibi düşünülmesi teşhis, erkeklerin uluması yönünün kurtlara benzetilmesi ise benzetme sanatına örnek olarak verilebilir. "Felek bir kere niyet edip ok atsa dağların başı bile kertilir" dizesinde abartma sanatı kullanılmıştır. Ayrıca bu sagu, sözlü edebiyat ürünü olarak da bilinir.

Alper Tunga Öldü Mü Şiir Teması

Alp Er Tunga'nın ölümü üzerine söylenen şiirin teması da ölümdür. Bu saguyu söyleyen kişi, Alp Er Tunga'nın ölümü nedeniyle çok büyük üzüntü duymuştur. Hemen hemen her dizede bu üzüntü kişiye net olarak geçer.

Eski Türk dili ile söylenen Alper Tunga Öldü Mü şiiri; açık, yalın ve ahenkli bir dile sahiptir. Söylendiği dönemin dil özellikleri açısından herhangi bir yabancı sözcüğe yer verilmemiştir. Ayrıca dönemin getirmiş olduğu yaşam şartları, doğa ile iç içe olma gibi durumlardan kaynaklı sık sık kişileştirme ve benzetme gibi edebi sanatlara başvurulmuştur.

• #Alper Tunga Öldü Mü Şiiri