San Diego'da iki öğrenci, 1964 yılında insan sınırlarını zorlayan sıra dışı bir deneye girişti. Randy Gardner ve Bruce McAllister, Dr. William C. Dement'in gözetiminde yürütülen bir bilim fuarı projesi kapsamında, tarihin en uzun gönüllü uykusuzluk süresini geride bırakırken beklenmedik bulgularla karşılaştı.
264 saat boyunca uyumayan Gardner, 11 günü aşan bu süreyle dünyanın en uzun süre uyanık kalan insanı olarak kayıtlara geçti. Deney sırasında henüz 17 yaşında olan genç, 11 gün ve 25 dakika boyunca gözlerini kapatmadan kalarak döneminin dünya rekorunu kırdı. Süreç, uyku araştırmacısı Dr. William C. Dement ile sağlık görevlisi John J. Ross'un gözetiminde yürütüldü. Araştırmacılar, uykusuzluğun belirgin etkilerinin ikinci günden itibaren kendini göstermeye başladığını belirtti.
Gardner'ın zihinsel durumunu ölçmek isteyen araştırmacılar, ondan tekerlemeler söylemesini istediğinde konuşurken kelimeleri karıştırmaya ve takılmaya başladığı gözlemlendi.
Üç gün boyunca uyumayan Gardner'ın durumu hızla ağırlaştı; ruh halinde dalgalanmalar, dikkatini toplamakta zorlanma, kısa süreli hafıza problemleri, paranoyak düşünceler ve halüsinasyonlar yaşamaya başladığı kaydedildi.
Dement, Gardner'ın fiziksel olarak oldukça güçlü olduğunu belirterek, "Bu nedenle onu sürekli hareket halinde tutabiliyorduk; basketbol ya da bowling gibi aktivitelerle uyanık kalmasını sağlıyorduk. Ancak gözlerini kapattığı anda hemen uykuya dalıyordu," ifadelerini kullandı.
Deney sona erdiğinde, genç denek tam 264,4 saat boyunca hiç uyumadan uyanık kalmayı başarmıştı.
Sonunda uykusuzluğa daha fazla dayanamayan genç, 14 saat boyunca aralıksız uyuduktan sonra kendiliğinden uyandı ve beklenenin aksine kendisini belirgin bir sersemlik ya da uyuşukluk içinde hissetmediğini söyledi.
İlk etapta toparlandığı düşünülse de Gardner'ın, aradan yıllar geçmesine rağmen uyku problemleri yaşamayı sürdürdüğü belirtildi.
Gardner, yetişkinlik dönemine geldiğinde uykusuzluk sorunları yaşamaya başladığını ve bunun genç yaşta katıldığı deneyle bağlantılı olduğunu ifade ediyor.
DÜNYANIN EN SIKICI VİDEOSU SAYESİNDE UYUYORLAR!
Gardner'ın yıllar sonra bile uykuyla ilgili sorunlar yaşadığını söylemesi, uykunun insan hayatındaki hayati rolünü bir kez daha gündeme getirdi. Günümüzde ise bazı isimler, uykusuzlukla mücadele eden insanlara bambaşka yollarla dokunuyor. Bunlardan biri de Randy Smith. Daha önce hiç tanımadığı bir kadından aldığı beklenmedik bir mesaj, Smith'i hem şaşırttı hem de yaptığı işin etkisini fark etmesini sağladı. Kadın, Smith'in paylaştığı videolar sayesinde rahatça uyuyabildiğini belirtirken, bu teşekkür mesajı onun içeriklerinin sandığından çok daha geniş kitlelere ulaştığını ve kısa sürede bir fenomene dönüştüğünü ortaya koydu.
Smith, Florida'da sakin bir emeklilik hayatı sürerken, 1989 yılında çektiği ve VHS kaset olarak satışa sunduğu "Microsoft Word nasıl kullanılır?" başlıklı eğitim videosu yıllar sonra beklenmedik şekilde yeniden gündeme geldi. Video, bir platformda "Gelmiş Geçmiş En Sıkıcı Video" etiketiyle paylaşıldı ve kısa sürede 5 milyonu aşkın izlenme ile 16 binden fazla yoruma ulaştı.
Videonun yorumlar bölümünde, "Bu video beni kaç kez uyuttuğunu saymayı bıraktım" gibi dikkat çekici ve esprili ifadeler yer alıyordu.
Smith'in geçmişte motivasyon konuşmaları yapmış olması, bu ilginç etkinin kaynağı olarak görülüyor. Düzgün tonlaması ve sakin anlatımı, uykusuzluk çekenler için adeta doğal bir ninniye dönüşmüş durumda. Ancak Smith, videonun bu şekilde bir etki yaratmasını kendisinin de tam olarak açıklayamadığını dile getiriyor.
Smith, "Microsoft Word'le hiçbir ilgisi olmayan birinin, üstelik eski bir sürümünü anlatan bir videoyu neden izlediğini gerçekten bilmiyorum," diyor. Yine de bu alanda yalnız olmadığını kabul ediyor. Televizyonda resim yapmayı anlatan Bob Ross'tan saatler süren deniz tahmini yayınlarına kadar pek çok içerik, insanlar tarafından uykuya geçiş aracı olarak dinleniyor. Kimileri yağmur ve okyanus sesleriyle gevşerken, kimileri de spor karşılaşmalarının monoton anlatımı eşliğinde uykuya dalıyor.
Başka bir kişi, podcast yayınında hayali beyzbol maçları, takımları ve oyuncuları üzerine yorumlar yaparak dinleyicilerini uyutmayı amaçlıyor.
43 yaşındaki Benjamin Boster ise kendisine yöneltilen "Çok sıkıcı bir sesin var" eleştirisini işine dönüştürmüş.
İnternetteki makaleleri ağır ağır okuyan Boster, dinleyicilerine meydan okuyor: "Tüm bölüm boyunca uyanık kalabilecek misiniz?"
Sesli kitaplar ve hikayeler de uykuya yardımcı araçlar arasında yer alıyor. Hatta bazı seslendirme sanatçıları, dinleyenleri hızla uyuttuğu için popülerlik kazanabiliyor.
Bu tür içerikler sunan bir uygulamanın yöneticisi Chris Mosunic, insanların bu tür içerikleri neden tercih ettiğini şöyle açıklıyor: "İnsanlar kaliteli bir uyku için araçlar arıyor. Arama motoru trendlerinde 'yorgunum' ifadesi zirveye ulaştı. Dinleyiciler, aynı içerikleri tekrar tekrar dinleyerek rahatlıyor ve hayatlarının diğer karmaşık alanlarına karşı bir sükunet buluyorlar."
Uykuya dalmayı kolaylaştıran videolar ve sesli içerikler ilgi görse de, asıl dikkat çeken konu ülkeler arasındaki uyku alışkanlıkları. Araştırmalar, Türkiye'nin Avrupa'da en az uyuyan ülkeler arasında olduğunu ortaya koyuyor. Peki, diğer ülkelerde insanlar günde ortalama kaç saat uyuyor? İşte çarpıcı sonuçlar…
24. Hollanda – 7 saat 37 dakika
23. İngiltere – 7 saat 33 dakika
22. İrlanda - 7 saat 30 dakika
21. Belçika – 7 saat 31 dakika
20. Fransa – 7 saat 29 dakika
19. İsveç – 7 saat 28 dakika
18. Estonya – 7 saat 26 dakika
