Son araştırmalar, günlük hayatta kolayca tüketilebilen bazı lezzetli atıştırmalıkların kolesterol seviyelerini düşürerek kalp ve damar sağlığını koruyabileceğini ortaya koyuyor. Özellikle yüksek kolesterol, ciddi bir sağlık sorunu olarak öne çıkıyor. Uzmanlar, doğru beslenme alışkanlıklarının kalp krizi ve felç riskini önemli ölçüde azaltabileceğini vurguluyor.
Tıpta hiperkolesterolemi olarak adlandırılan yüksek kolesterol, kanda fazla miktarda yağ benzeri bir madde olan kolesterolün birikmesiyle ortaya çıkıyor.
Bu durum kısa vadede belirti vermese de zamanla damar duvarlarında plak oluşumuna yol açarak damarların sertleşmesine ve daralmasına neden olabiliyor. Sonuç olarak kalp krizi ve inme gibi hayati riskler ortaya çıkabiliyor.
Kolesterolün yükselmesinde genetik faktörler etkili olsa da, uzmanlara göre en önemli nedenlerden biri beslenme alışkanlıkları.
Özellikle doymuş yağ oranı yüksek gıdalar kolesterol seviyelerini olumsuz etkiliyor. Ancak bunun tam tersine, bazı besinler kolesterolü düşürücü etki gösterebiliyor.
Amerika'daki Mayo Clinic uzmanlarına göre, her gün bir avuç kuruyemiş tüketmek kolesterol seviyelerini dengelemeye yardımcı olabilir. Özellikle badem, ceviz, fındık ve Antep fıstığı gibi kuruyemişler, "kötü kolesterol" olarak bilinen LDL seviyesini düşürmede etkili.
2023 yılında Nutrients dergisinde yayımlanan ve 19 farklı çalışmayı inceleyen kapsamlı bir analiz, düzenli kuruyemiş tüketiminin toplam kolesterol, LDL kolesterol ve trigliserid seviyelerini anlamlı şekilde azalttığını ortaya koydu. Araştırmacılar, kuruyemişlerin kalp sağlığı üzerindeki koruyucu etkisinin güçlü bilimsel kanıtlarla desteklendiğini belirtiyor. Ancak yüksek kalorili oldukları için porsiyon kontrolüne dikkat edilmesi öneriliyor.
Kuruyemişlerle birlikte anılan chia, keten, kabak ve ayçiçeği çekirdeği gibi tohumlar da kalp sağlığı açısından oldukça değerli. Diyetisyen Emily Schmidt'e göre tohumlar, hem çözünür lif hem de doymamış yağlar içermeleri sayesinde kolesterol üzerinde çift yönlü fayda sağlıyor.
Asya Farmasötik ve Klinik Araştırmalar Dergisi'nde yayımlanan bir çalışmada, altı ay boyunca günde iki gram ayçiçeği çekirdeği tüketen bireylerin kolesterol seviyelerinde belirgin düşüş gözlemlendi. Araştırmacılar, ayçiçeği çekirdeğinin yüksek kolesterol tedavisinde destekleyici bir besin olarak kullanılabileceğini belirtiyor.
Uzmanlar, günde en az beş porsiyon meyve ve sebze tüketmenin yalnızca genel sağlık için değil, kolesterol kontrolü için de kritik olduğunu söylüyor. Heart UK'ye göre, bazı lif türleri bağırsaklardan kolesterol emilimini azaltarak kandaki LDL seviyesini düşürüyor.
Özellikle elma, çilek, erik, brokoli, patlıcan, bamya, tatlı patates ve baklagiller bu konuda öne çıkıyor. American Journal of Clinical Nutrition dergisinde yayımlanan ve 4.400'den fazla kişinin incelendiği bir araştırma, yüksek miktarda meyve ve sebze tüketen bireylerde kötü kolesterol seviyelerinin daha düşük olduğunu ortaya koydu.
Uzmanlar, kolesterol seviyelerinden şüphe duyan kişilerin mutlaka bir doktora başvurması ve gerekirse düzenli kontroller yaptırması gerektiğini vurguluyor.
