Türkiye son dönemlerin en ilginç girişimcilik örneklerinden birine sahne oluyor. Almanya merkezli ve Türk ortaklı TCNET, 490 liraya satışa çıkardığı 'tc' uzantılı alan adlarını "Türkiye'ye yakışan alan adı" kampanyasıyla fırsata çevirdi. Birçok şirket ve şahıs Türkiye'nin internette 'tr' olan alan adı uzantısının bundan böyle 'tc'ye dönüştüğünü düşünüp, şirketin kampanyasına akın etti. Markalarını korumak isteyen Türkiye'nin dev firmaları ise 'tc' uzantılı alan adı satın aldı. Bu satışlarda TCNET'in "Sadece 5-19 Kasım arasında marka tescil belgesi üzerinden satış yapacağız. Daha sonra ise isteyen herkese istediği alan adını vereceğiz" kampanyası etkili oldu. TCNET'in kazancının yanı sıra bazı uyanık girişimciler de şirket ve kurumlara ait 'tc' uzantılı alan adlarını alıp, ikinci el pazarı oluşturdu. Bazı alan adları kısa sürede 10 bin TL'ye satışa çıktı.
ŞİRKETLER ADADA
İşin bir başka ilginç yanı ise 'tc' kısaltmasının gerçek sahibinin Atlas Okyanusu'nun batısındaki 23 bin nüfuslu Turks&Caicos adaları olması. Türkiye ile hiçbir ilgisi bulunmayan ülke bir anda küresel ticarette de bu sayede öne çıktı. 5 Kasım'a öncesinde kendi ülkelerine ait olan 'tc' uzantısıyla bir elin parmakları kadar şirkete sahip olan ada, bir anda milyarlık Türk firmalarını sanal ortamda kazanmış oldu. Konuyla ilgili SABAH'a açıklama yapan Ulaştırma, Denizcilik ve Haberleşme Bakanlığı yetkilileri ise şirketleri uyardı. 'tc' alan adının Türkiye'yle ilgisi bulunmadığını belirten yetkililer, şu açıklamayı yaptı: "Satış yasal. Ancak şirket kampanyasında, kamu kuruluşlarına 'tc'yi ücretsiz vereceğini belirtiyor. Bu kesinlikle kabul edilemez. Türkiye devletinin resmi kurumları okyanus ortasındaki küçük bir adaya kayıtlı gibi lanse edilemez. Ayrıca şirketler de dikkatli olsun. Eğer bir şirketin Turks&Caicos adalarında bir yatırımı yoksa, bu ülkeye ait olan uzantıyı kullanması çok doğru değil. Çünkü 'tc' uzantısı firmaları küresel ticarette bu adaya kayıtlı gösterecektir. Şirketin bu adada bir yatırımı yoksa bu durum şüphe yaratabilir. Vergisel takibe kadar şirketlere sorun çıkarır." Bakanlık yetkilileri ayrıca konuyu araştırdıklarını da bildirdi.
490'a alıp 10 bin TL'ye satıyorlar
TCNET şirketinin Türkiye pazarına sunduğu "tc" uzantısı kısa sürede diğer uyanıklara fırsat yarattı. Başta jenerik olarak bilinen futbol, milletvekili, devlet, haber gibi isimler olmak üzere çok sayıda alan adı, uyanık girişimciler tarafından satın alınıp, bir gün sonra da 10 katı fiyatına internette satışa çıktı. Firmanın bu ay isteyen herkese istediği alan adını 'tc' uzantılı olarak verecek olması da fırsat avcılarına yarayacak. Hali hazırda binlerce kişi şimdiden başkasına ait alan adlarını satın alarak internetten gerçek sahiplerine veya üçüncü kişilere satmanın derdine düştü.
Satışlar yasal
Sabah'ın sorularını yanıtlayan TCNET firması ise yasal bir satış yaptıklarını belirtti. Bu konuda ciddi altyapı yatırımları yaptıklarını anlatan şirket, şu açıklamada bulundu: "Tc alan adının sahibi olan İngiliz Adams Names şirketini satın alan Alman kökenli INTERSTATE'in Türkiye'de kurduğu TCNET 2, Mayıs 2012'den bu yana faaliyette. EPP 1.0 standart bağlantısı ile en güncel ve gelişmiş teknolojiye sahip platform oluşturuldu. TCNET şirketinin kuruluş sözleşmesinde '.tc Alan Adı Tahsis Etme' görevi tanımlanmıştı. Bu tanımın gerektirdiği gibi BTK'dan izin alınmıştır. İnternet sektöründe özellikle markaların yaşadığı bu sorunları sorumluluğumuz gereği önlemek üzere öncelikli olarak marka tescili olanlara önem verdik. Ancak bu uygulama sona erdi. Genel kayıt başladı."
Kimler aldı?
Turkcel,Avea, Garanti Bankası, Akbank, Denizbank, Finansbank, THY, Arzum, Regal, Ziraat Yatırım, Hürriyet, Limango,Enpara, Tamek, Tadım, Koska, Söke Un, Polenez, Şölen, Yörsan, Fıratpen, Genpa, Teknosa, Derimod, Mudo.
MARKALAR DİKKAT ETSİN
Ankara Patent Yönetim Kurulu Üyesi Avukat Korcan Dericioğlu, markaların konuya ilişkin önlem alması gerektiğini belirterek, "Türkiye ne yazik ki alan adı çöplüğüne döndü. '.tc' tanıtım ve sunuş şekli itibarıyla yoğun ilgi görüyor. İnternet kullanıcısının algısında tc uzantılı alan adın Türkiye ile özdeşleştirme ve benimseme ihtimali var. Firmalar bu uzantıları almaya mecbur bırakılıyor. Firmalar da riskleri bertaraf etmek amacıyla markalarının alan adlarını tahsis ederek korumayı tercih ediyorlar" dedi. Markiz Patent Genel Müdürü Orhan Eriman ise Türk firmalarının faaliyet göstermediği bir ülkeye ait uzantı kullanmasının ticari riskler taşıyabileceğine işaret etti.
