Prof. Dr. Turan Uslu
Prof. Dr. Turan Uslu
Fibromiyalji hastalarının rahat uyuması için öneriler
28.01.2022 | Cuma

Fibromiyalji sendromunun ne olduğunun farkında olmayan kişi neredeyse yoktur. Yaygın kas-iskelet sistemi ağrıları, kaslarda hassasiyet, yorgunluk ve uyku problemleri ile karakterize kronik bir hastalıktır. Fibromiyalji sendromunda beynin ağrı sinyallerini abartılı bir şekilde algıladığı sanılmaktadır.

Doktorlar ve bilim insanları fibromiyaljiye neyin sebep olduğunu henüz keşfedememişlerdir. Bazı durumlarda, semptomlar fiziksel bir travma, ameliyat, enfeksiyon veya önemli psikolojik stres sonrası gelişir (travma sonrası stres bozukluğu fibromiyalji ile ilişkilendirilmiştir). Ayrıca genetiğin hastalığın oluşumunda bir rolünün olduğu sanılmaktadır. Kadın cinsiyetinde hastalık çok daha yaygındır. Lupus, romatoid artrit, FMF gibi romatizmal hastalıklara sahip olmak fibromiyalji riskini artırır. Diğer durumlarda semptomlar, zaman içinde farkedilen hiç bir tetikleyici olay olmadan yavaş yavaş ortaya çıkar ve hastalığın semptomları zamanla daha da zenginleşir. Araştırmacılar, tekrarlanan sinirsel uyarının fibromiyaljili insanların beyninin değişmesine neden olduğuna inanmaktadır. Bu değişiklik, beyindeki ağrıyı uyaran, ağrı eşiğini düşüren bazı kimyasalların (nörotransmitterler) seviyelerinde anormal bir artış içerir. Ek olarak, beyin, bir tür ağrı hafızası geliştiriyor ve daha hassas hale geliyor, bu da ağrıya aşırı tepki verilebileceği anlamına geliyor.

Fibromiyalji ile ilgili çok sayıda semptom vardır ve en belirgin şikayet yaygın, hiç bir sebebe bağlı olmayan ağrıdır. Fibromiyalji ile ilişkili ağrı genellikle en az üç ay süren sürekli künt bir ağrı olarak tanımlanır. Ağrının yaygın olarak kabul edilmesi için, vücudunuzun her iki tarafında (sağ ve sol) ve belinizin üzerinde ve altında ağrı olması gerekir. Bir başka yaygın ve tedavisi zor belirti yorgunluktur. Fibromiyalji hastaları, uzun süre uyuduğunu bildirmelerine rağmen, sıklıkla yorgun uyanırlar, dinlendirmeyen uyku tipiktir. Uyku sık sık ağrıyla bozulur ve fibromiyaljili birçok hasta, huzursuz bacak sendromu ve uyku apnesi gibi başka uyku bozukluklarına da sahiptir.

Genel olarak "Fibro Fog" (beyin sisi, zihinsel dağınıklık) olarak adlandırılan belirti, odaklanma, dikkat etme ve zihinsel görevlere konsantre olma yeteneğini bozar. Günlük yaşamın belirli görevleri ile birlikte bazıları için sabah 8-akşam 5 standartlarında çalışma zorlaşır. Baş ağrısı, depresyon ve karın krampları gibi başka birçok semptom vardır. Fibromiyalji ile ilişkili ağrı ve uyku eksikliği evde ya da işte çalışabilme yeteneğinizi etkileyebilir. Sıklıkla yanlış anlaşılan bir durumla başa çıkmanın sıkıntısı yanında sağlıkla ilgili endişelere de sebep olabilir. Bazı fibromiyalji hastalarının, yukarıdaki semptomların yanında çene eklemi ağrısı, baş ağrısı, irritabl barsak hastalığı semptomlarından da şikayet etmesi yaygındır.

Henüz, fibromiyalji için bilinen ve ideal bir tedavi olmamakla birlikte, semptomları kontrol altına almak için çeşitli ilaçlar vardır. Egzersizin yanı sıra, rahatlama, diyet ve stres azaltma önlemlerinin de yardımcı olduğu bilinmektedir. Fibromiyalji için beslenme ve diyet hakkında, olumlu ya da olumsuz olarak çok az bilgi bulunmaktadır. Yağ oranı düşük, bağışıklığı uyarıcı etkisi yüksek, antioksidanları ve fitokimyasalları artıran sağlıklı besinler yemek, enerji ve uyanıklığı en üst düzeye çıkarmak ve sürekli yorgunluğu ve uyuşukluğu en aza indirmek için işe yarayabilir. Birçok insanın fibromiyalji semptomlarını yaşam tarzlarını ve diyetlerini değiştirerek aştığı bilinmektedir. İMS, ozon tedavisi, düzenli aralıklarla masaj uygulamaları, özel kokteyller bir çok hastanın hayatını daha yaşanılabilir hale getirdiği bilinmektedir.

FİBROMİYALJİ HASTALARIN RAHAT UYUMASI İÇİN

Fibromiyalji hastalarının neredeyse tamamı tatmin edici ve dinlendirici bir uyku uyuyamamaktan yakınır. Bu hastalar için tavsiyeler şunlardır;

*Akşamları dinlendirici, ılık bir banyo yapın

*Vücudunuzu banyoda masaj yapın veya yaptırın

*Tenis topu ve foam roller gibi bir yöntemle yatmadan önce ağrılı noktalarınızı sıkıştırın veya hazır bir masaj aleti kullanın

*Rahatlamak için yoga veya diğer germe egzersizlerini yapın Sakinleştirici müzik dinleyin

*Sizi rahatsız eden düşüncelerden uzaklaşmak ve gerginliği azaltmak için sakinleşin, dua edin, meditasyon yapın.

*Karanlık bir odada uyuyun (gerekirse bir göz maskesi kullanın).

*Odayı olabildiğince sessiz tutun

*Oda sıcaklığının sizi rahatsız etmeyeceğinden emin olun.

*Çay, kola ve çikolata gibi kafein içeren yiyecek ve içeceklerden uzak durun

*Sigara ve aşırı alkolden uzak durun

*Ağır fiziksel aktivitelerden kaçının

SON DAKİKA SON DAKİKA