Stres, insan denilen organizmanın olmazsa olmaz savunma mekanizmasıdır. İnsan doğası, tehlike olarak adlandırdığı durumlarda "savaş ya da kaç" denilen mekanizmayı kullanır. Bu otomatik olarak ortaya çıkan sinir sistemimizin oluşturduğu bir mekanizmadır. Kişinin tehlike olarak adlandırdığı durumdan korunması amacı ile oluşan stres, aslında normal hatta gerekli bir durumdur.
Çoğunlukla günlük yaşamda bizi canlı tutan bu mekanizmadır. Örneğin; önemli bir sınav veya iş görüşmesi öncesinde stres yaşamamız olağandır. Bu durum bizim alarm sistemimizi devreye sokar ve sinir sistemi kortizol ve adrenalin hormonlarını salgılar. Bu hormonlar sayesinde kalp atımı hızlanır, kaslar gerilir, nefes alımı artar, göz bebekleri büyür ve vücut tehlike karşısında savaşmaya hazır hale gelir. Sinir sisteminin verdiği bu tepki savaş ya da kaç tepkisi olarak adlandırılır ve otomatik olarak devreye girer.
Buraya kadar normal olan durum, kişinin hayatta başarı sağlayabilmesine, işine veya derslerine odaklanıp motive olmasına yararken, ortada stres yaratacak bir etken yokken veya sadece düşünce boyutunda, olasılık olarak, sürekli halde yaşandığında, stresin zararlı etkileri görülmeye başlanır. Kronik olarak yaşanan stres ise kişiye hem ruhsal hem de bedensel olarak olumsuz etkiler oluşturabilir.
Sürekli stres yaşıyor olmak, kaygı bozuklukları, depresyon, uyku sorunları, unutkanlık , dalgınlık, yorgunluk gibi belirtilere yol açabilir. Ayrıca kronik ağrılar (baş ağrısı, bel boyun ve sırt ağrıları vb. ağrılar) uyuşmalar, reflü, ülser gibi mide bağırsak hastalıkları, kalp, tansiyon hastalıkları, egzama, kurdeşen gibi cilt sorunları ortaya çıkabilir.
Bazı kişilerin stress altında daha az belirti oluşturduğu, bazılarının daha fazla etkilenmesi ise; genellikle kişilik özelliklerine, genetik yapıya, yaşam olaylarına bağlı olarak gelişebilmektedir.
Çoğu zaman hangi durum veya etkenin kişide stres yarattığı bilinmez. Bu durumda stresle baş edebilmek için, hangi durumların stres yarattığını tespit etmek ve bu durumla nasıl baş edileceği irdelenmelidir. Bazı durumlar içinden çıkılamayacak boyutta olabilir. Bu durumda tedavi ve terapi yöntemleri ile desteklenmesi, kişinin hem ruhsal hem de fiziksel hastalıklara karşı önlem alınmasını sağlar. Sağlıklı bir beslenme düzeni, düzenli yapılan yürüyüş ve egzersizler, uyku hijyeni sağlanması, stresle baş etmede etkili olacağı bilinen yöntemlerdir.
