Önce mali kriz, ardından eşi Defne Samyeli'nin boşanma davası ile hayatı alt üst olan Eren Talu, huzura kavuşmak için 'Ayın Biri Kilisesi'nin yolunu tutmuş habere göre... Ünlü mimar, kilisede mum yakıp dilek tutarak aradığı huzuru bulmuş mu bilmem ama insanlar çaresiz kaldığı anlarda böyle maneviyatı yüksek ortamlarda bulabiliyor kendini bir anda. Umudunu kaybetmemek, inancını korumak için öyle şeylere dört elle sarılıyor ki, 'niye' diye sormak bile abes olabiliyor çoğu zaman.
Kilisede mum yakıp dilek tutmak elbette işin daha alengirli, daha sosyetik, daha 'Beyaz Türk' hali. Aynı duygularla türbelerde dua edenler, yatırlara gidip adak adayanlar falan var. Kimsenin 'niye' diye sormaya hakkı yok ama acayip acayip uğurlar yapanlar, işi abartanlar da çok! Alın işte, geçen gün okuduğum bir haber: "Çanakkale'nin Bayramiç ilçesine altı kilometre uzaklıktaki bir köyde bulunan Ünzüle Ebe Yatırı'nı ziyaret edenler için düzenlenen hayır, 'pes' dedirten görüntülere sahne oldu. 200 yıl önce yaşadığı rivayet edilen Ünzüle Ebe'nin vasiyeti gerekçesiyle yapılan hayra, beş bin kişi katıldı. Bazı kadınlar dantelli külotlarını yatırın üzerine bırakıp, çocuk sahibi olmayı diledi."
Külot bırakıp, çocuk istemek mi? Nasıl oluyor da bir şeyi çok istiyor diye sorgusuz sualsiz, kayıtsız ve şartsız böyle garip şeylere inanabiliyor insanlar değil mi? Bunu merak eden sadece ben değilmişim meğer... Marmara Üniversitesi İlahiyat Fakültesi'nde öğretim görevlisi Ali Köse de bu yüzden, iki yıl süren bir türbe araştırması yapmış. Gayet uzun bir adı var bu araştırmanın: '
Popüler Kültür, Popüler Dindarlık: Türk Toplumunda Türbe Fenomeni Üzerinde Psiko-sosyolojik Bir İnceleme'. 23 ilde, 30 türbede üç bin ziyaretçi üzerinde anket, gözlem ve mülakatlara dayanan araştırma aynı zamanda TÜBİTAK destekli. Köse, araştırmanın türbelerdeki batıl inanç ve hurafeleri belirlemeye yönelik değil, insanları anlamaya yönelik bir çalışma olduğunun, sadece olayı belirlemek için çalıştıklarının, bir fotoğraf çektiklerinin önemle altını çiziyor.
Peki insanlar neden bir türbeyi ziyaret eder? Araştırmaya katılanların yüzde 45'i sadece dua etmek, yüzde 29'u dua edip dilekte bulunmak, yüzde 16'sı ibret alıp tefekkür etmek (düşünmek ve ibret almak), yüzde 8'i gezip görmek için ziyarette bulunduğunu söylemiş.
