Bayburt Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. Gökhan Budak'ın intiharının arkasından, Erzurum Valiliği soruşturma başlattı. Sağlık Bakanlığı Tıbbi Cihaz ve İlaç Eczacılık Kurumu ise, negatif listesinde bulunan "Ginkgo Biloba" ile antideprasan ilacın etkileşim analizini yapacak. Geçen hafta sonu önce bileklerini kesip daha sonra kendisini 4. kattan atarak intihar eden Bayburt Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. Gökhan Budak'ın intiharının arkasından eşi ve eniştesinin, Prof. Budak'ın 20 yıldır 'gevşetici' antideprasan kullandığı ve son dönemde Ginkgo Biloba ilacını kullandığına ilişkin açıklamaları Erzurum Valiliği ve Sağlık Bakanlığı'nı harekete geçirdi. Erzurum Valiliği, intiharla ilgili adli soruşturma başlatırken, Sağlık Bakanlığı Tıbbi Cihaz ve İlaç Eczacılık Kurumu, Ginkgo Biloba ile antideprasan'ın etkileşiminin analizin yapılması için çalışma başlattı. Bakanlığın analizi Erzurum Valiliği'nin adli soruşturmasında Rektör Budak'ın söz konusu ilaçları kullandığının tespit edilmesinin ardından yapılacak.
BİTKİ İLACI ALDI
Rektör Budak'ın intihar etmeden birkaç gün önce eniştesine içtiği Ginkgo Biloba isimli bitkisel ilacı kullanmaya başladığından beri, "Bende stres, ateş basması, terleme, iştahsızlık ve sıkıntı yarattı. 3-4 gündür içmiyorum, terlemelerim azaldı. Pazartesi tiroidime baktıracağım" sözleri gözleri bitkisel içerikli gıda takviyesine çevirdi. Piyasada, aktarlarda "hafızayı güçlendirdiği, enerji verdiği ve stresi azalttığı" iddiasıyla satılan Ginkgo Biloba'nın Tıbbi Cihaz ve İlaç Eczacılık Kurumu'nun listesine girdiği ortaya çıktı. Bakanlık, Tarım Bakanlığı'na geçtiğimiz yıl 500 bitkinin pozitif ve negatif listesini sundu. Negatif listede yer alan ürünlerin gıda takviyesi olamayacağını, mutlaka ilaç gibi değerlendirilmesi gerektiği bildirildi. Tarım Bakanlığı'nın negatif bitki listesini onaylamasının ardından söz konusu ürünlerin aktarlarda değil ilaç gibi ruhsatlandırma işlemlerinden geçtikten sonra eczanelerde satışı söz konusu olabilecek.
NEGATİF LİSTEDE
Rektör Budak'ın intiharında etkili olduğu iddia edilen Ginkgo Biloba isimli ürün de Sağlık Bakanlığı'nın Tarım Bakanlığı'na bildirdiği 'Negatif" listede yer alıyor. Bakanlığın Ginkgo biloba ile ilgili uyarısında, "Hafıza güçlendirdiği iddia ediliyor. Sağlıklı kişilerde bile ani kanamaya meydana getirebilir. Aspirin gibi en basit bir ilaçla alınması durumunda bile ölümcül olabilir" ifadesi yer alıyor.
ÇAPRAZ ETKİLEŞİM
Türkiye Psikiyatri Derneği'nden Psikiyatr Doç. Dr. Kaya, piyasada gıda takviyesi adı altında satılan ürünlerin başka ilaçlarla etkileşiminin tehlikesine işaret ederek, "İlaçların çapraz etkileşimi ölümcül olabilir. İncelenmesi lazım" dedi. Söz konusu Rektör intiharında iddia edilen bitkisel ürünlerle ile henüz ismi açıklanmayan antideprasanın çapraz etkileşimlerinin analiz edilmesi gerektiğini vurgulayan Doç. Dr. Kaya, "Antideprasan ilaçlar mutlaka doktor kontrolünde içilmeli ve beraberinde alınacak ilaç ya da benzeri ürünler hekime danışarak tüketilmelidir" diye konuştu.
'Başaramadım' diyerek atlamış
Gökhan Budak'ın eşi Sibel Budak, ifadesinde rektörün son anlarını anlattı: "Sabah banyoya girdi. Bir saat sonra çıkıp pijamasından sular akarak balkona yöneldi. Beni duymadı, 'başaramadım' diye bağırıp atladı. 20 yıldır antidepresan kullanıyordu. Ayrıca zayıflamak için bitkisel ilaçlar da kullanıyordu. Bitkisel ilaçlar stres, ateş basması, terleme ve iştahsızlık yaratıyordu. O nedenle perşembe gününden itibaren ilaçları kullanmayı bıraktı."
Depresyon ve bitkisel ilacın etkileşimi tehlikeli olabilir
İntihar
eden Bayburt Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. Gökhan Budak'ın ailesinin, intiharı Budak'ın kullandığı bitkisel veya depresyon tedavisinde kullanılan bazı ilaçlara bağlaması, hangi ilaçların intiharı tetikleyebileceği sorusunu akıllara getirdi. Konuyla ilgili uzmanların görüşleri şöyle:
Bitkisel ilaçla birlikte çok tehlikeli oluyor
Prof.Dr. Mehmet Melli (Ankara Üniversitesi Tıp Fakültesi Tıbbi Farmakoloji Anabilim Dalı):
Prozac ile etkileşime girdiği için intihar eden bir hastaya daha önce rastlamadıysam da böyle bir etkileşim ve istenmeyen yan etki söz konusu olabilir. Bitkisel ürünleri kansere, şekere iyi geliyor diyerek pazarlayan insanlar bunun sorumluluğunu bilmez. İlaç kimyasaldır, laboratuvarda yapılır, zararlıdır denilerek bitkisel ürünlere yönlendiriliyor. Bunlara kesinlikle inanmamak lazım.
Antidepresanlarla balık yağı ve antibiyotik kullanılamaz
Prof. Dr. Aykan Canberk (Memorial Hastanesi İç Hastalıkları Uzmanı- Farmakoloji Uzmanı):
Depresyon tedavisinde kullanılan ilaçların birçoğu tedavi esnasında intihar etme gibi yan etkiler ortaya çıkarabilir. Prozac'ın ana maddesi ile birçok bitkisel ürün etkileşim gösterebilir. Prozac kullanan bir kişi bilinçsizce antibiyotik aldığı taktirde beyinde toksik etkisi ortaya çıkabilir. Aspirin başta olmak üzere ağrı kesiciler, romatizma ve bazı mantar tedavilerinde kullanılan ilaçlarının çoğu Prozac ile birlikte alındığında intihar riskini artırır. Balık yağı, omega-3, ginkgo biloba, ginseng gibi ürünler de Prozac'la etkileşime girerek kan düzeylerinin yükselmesine ve toksik etkisinin artmasına neden olarak intihar girişime neden olabilir.
