Alata Bahçe Kültürleri Araştırma Enstitüsü Müdürü Cengiz Türkay, "Enstitümüzün araştırmacıları tarafından yapılan AR-GE çalışmaları arttıkça yerli muzda üretim de tüketim de hızlı bir artış gösteriyor. Üretimde ve tüketimdeki artış ülke ekonomisine özellikle de üreticiye büyük destek sağlıyor." açıklamasında bulundu.
Türkay, Antalya ve Mersin bölgesinde örtü altı seralarda dar alanda yetişen muzun artık binlerce dönüme sahip Adana, Osmaniye, Hatay ve Mersin (Çukurova) gibi illerin toprakların da açıkta yetiştirileceğini belirtti. Açıkta yetişecek olan muzda verim seradaki kadar olmasa da maliyet gideri azlığından dolayı üreticinin daha avantajlı olacağını kaydetti.
Tarım ve Orman Bakanlığına bağlı Tarımsal Araştırmalar ve Politikalar Genel Müdürlüğü (TAGEM)' ne bağlı Erdemli Alata Bahçe Kültürleri Araştırma Enstitüsü Müdürü Cengiz Türkay, yerli muzun üretim alanlarının hızla arttığını ve artmaya da devam edeceğini söyledi.
Antalya ve Mersin bölgesinde örtü altı serada dar alanda yetişen muzun artık binlerce dönüme sahip Adana, Mersin, Osmaniye ve Hatay gibi illerin verimli topraklarında açıkta yetiştirileceğini belirtti.
Cengiz Türkay, yerli muz dikim ve üretimi ile ilgili gazetecilere yaptığı açıklamada, enstitü uzmanları tarafından 2005 yılında yerli muz üretimine yönelik AR-GE çalışmaları başlattıklarını bu çalışmanın üreticiye katkısının büyük olduğunu söyledi.
YERLİ MUZDA ÜRETİM DE TÜKETİM DE ARTTI
İlk çalışmalarını Mersin ve Antalya sınırlarındaki muz seralarını gezerek seleksiyon ıslahı yaptıklarını belirten Türkay, Bu çalışmadan 103 adet birey belirlediklerini, bireyleri enstitünün muz genetik kaynakları serasına diktiklerini belirtti.
Geliştirdiğimiz çeşitlerde seleksiyon yönetimi ile geliştirdiğimiz çeşitler diyen Türkay, tescilini aldığımız "Bodur Cavendish", "Grand Nain", "Alata Azman" çeşitlerinin fidan üretimdeki payının yüzde 89'a kadar yükseldiğini görmekteyiz ifadesini kullanarak, "Yapılan çalışmalar sonucunda yerli muzda üretimin de tüketim de hızlı bir artış gösterdiğini görüyoruz. Üretimde ve tüketimdeki artış ülke ekonomisine özellikle de üreticiye büyük destek sağlamaktadır." diye belirtti.
HER EVE MUZ GİRMEYE BAŞLADI
Tüketicinin yerli muzu daha fazla tercih eder olduğunu belirlediklerini dile getiren Türkay, "20 yıl önce daha çok üst gelir grubuna hitap eden muz meyvesi, yerli üretimin artmasıyla artık her sofraya girebilmektedir. Bunun yansıması da üreticilerimize oluyor." dedi.
Yürütülen Ar-Ge çalışmalarıyla ülkenin yıllık muz ihtiyacının yaklaşık 4'te 3'ünün yerli üretiminden karşılanmaya başlandığını ifade eden Türkay şöyle konuştu:
"Alata Bahçe Kültürleri Araştırma Enstitüsü olarak muz AR-GE çalışmalarına 2005 yılında başladık, çalışmalarımız hızla devam ediyor. Muz ıslahı ile ilgili 13 biten projemiz var. Devam eden projelerimiz var. 2000 yılında 50 bin ton olan muz üretimi şu anda resmi verilere göre 728 bin tona çıkmıştır. Tüketimin ise 1 milyon tona çıktığı değerlendirilmektedir. Üretimin artış hızına paralel tüketimde de hızlı bir artışın gözlemlenmektedir. Bundan 20 yıl önce üst gelir grubundaki sofralara hitap eden muz meyvesi yerli üretimin artmasıyla birlikte her sofraya rahatlıkla girebiliyor. Bu da yaptığımız AR-GE çalışmalarının önemli bir sonucudur."
ÇUKUROVADA AÇIKTA MUZ YETİŞTİRİLECEK
Enstitü olarak açıkta muz yetiştiriciliği üzerine de çalışmalar yürüttüklerini kaydeden Türkay, açıkta muz yetiştiriciliğine uygun bir çeşit adayının bulunduğunu bunu da tescil için bakanlığa sunduklarını ve tescil sürecinin bitiminden sonra mevzuata uygun olarak özel sektöre üretim hakkını devredeceklerini kaydetti. Açıkta üretimi yapılacak olan çeşidin tescil sonrası da özellikle Çukurova'da ve Hatay'da daha geniş alanlarda yetiştirilmesi bekleniyor.
Türkay; "Örtü altı serada yetiştirilen muz ile açıkta yetiştirilen muz hevenkleri arasında ağırlık farkının olacağını kaydeden Türkay, açıkta yetişen muzun hevengi yaklaşık 20-25 kg olurken seradaki verim ise 50 kilograma ulaşmaktadır. Serada üretim alanı daha sınırlı olurken açıkta üretim daha geniş alanlarda yapılabilecektir. Bunun yanında üretim maliyetleri de azalacaktır." ifadesini kullandı.
