Daha önce de Nuri Bilge Ceylan'ın "Türk sinemasının doruk noktası hâlâ Yılmaz Güney'dir" söylemini aştığını yazmıştım.
'Bir Zamanlar Anadolu'da'yı izledikten sonra bu fikrim daha da kuvvetlendi. Tabii bu benim kişisel görüşüm!
Bu tarz karşılaştırmaların subjektif olduğunu da yadsımıyorum. Sonuçta Maradona ile Pele'yi karşılaştırmak gibi bir şey bu! Ve bu karşılaştırmaya başta Ceylan'ın itiraz edeceğinden de adım gibi eminim. Lakin bazı gerçekleri de konuşmak gerekiyor.
KİM DAHA BAŞARILI
Daha önce de yazdığım gibi; Yılmaz Güney hapishanelerde çürütüldü, parmaklıklar arkasında mucizeler yarattı ama en büyük ödülü aldığı 'Yol' filmini de Şerif Gören yönetti.
Bence Güney'in sinemasının hakkını verirken, romantizmden uzaklaşıp Ceylan'a çoktandır hak ettiği 'En başarılı Türk yönetmeni' payesini verme zamanı geldi.
Ceylan bugüne kadar uluslararası festivallerde tam 39 ödül aldı. Bu ödüllerin beş tanesi Cannes'dan. Sadece Avrupa değil, dünya sineması da Ceylan'a hakkını teslim ediyor.
Asya'nın Oscar'ı kabul edilen Asia Pasific Awards'ta da Ceylan'a 'En İyi Yönetmen' ödülü verildi.
Ceylan'ın 'Üç Maymun'la, 'En İyi Yabancı Film' dalında hakiki Oscar'da ilk dokuza kaldığını hatırlatalım!
Daha önce bunu da başaran olmadı!
New York Times, Le Monde, Guardian gibi dünyanın en saygın gazeteleri ya da sinema dergilerinin; Ceylan'ın yapımlarını sürek li 'En İyi Filmler', 'Ölmeden Önce İzlenmesi Gereken Filmler' gibi listelere soktuğunu da unutmayalım.
Başta da belirttiğim gibi bu karşılaştırma subjektif. Birisi de çıkar "Yılmaz Güney'i kendi dönemi içerisinde değerlendir. Güney, büyük olanaksızlıklar ve baskılarla boğuşarak filmlerini çekti ya da çektirdi.
Hapishanelerde çürütülmeseydi, vakitsizce aramızdan ayrılmasaydı daha büyük işler yapardı" da diyebilir.
Evet, bu yorumda yerden göğe kadar haklı ama yine de bu tartışmaya girelim istiyorum.
Mesela benim açımdan da Ceylan'ın, Avrupa'nın o çok sevdiği, gözü kapalı ödül verdiği (bkz. İran sineması) oryantalist (son filmi hariç) ya da politik film yapma kolaycılığına kaçmadan, Cannes'da ödüller alması daha değerli.
