Avrupa'da yaşanan finansal krize karşı İsviçre ekonomisinin sağlıklı görünümü İsviçre Frangı'nı (CHF) paranın yeni kralı yaptı. Güvenli liman arayan yatırımcı İsviçre'nin para birimine adeta altın muamelesi yapınca frangın son 9 aydaki getirisi yüzde 40'ı buldu. Temmuz itibarıyla 2.02 TL seviyesini yakalayan frank, dünyada paranın yeni limanı ilan edilirken Türkiye'de ise yeni bir mağdur kitlesi yarattı. Kriz öncesinde ve krizin patlak verdiği ilk aylarda İsviçre Frangı'yla konut kredisi kullanan tüketicilerin borç yükü son 6 ayda yüzde 40, iki yılda ise yüzde 70'e varan oranlarda artış gösterdi. Geçmişte Japon Yeni ile borçlananların başına gelen durumdan daha ağır darbe aldıklarını belirten 'frankzedeler' İzmir, Ankara ve İstanbul'da eyleme hazırlanıyor. Sosyal medyada örgütlenen 'Frankzedeler'den Halit Yeşil, "Ben 2008 yılında İsviçre Frangı'na endeksli döviz kredisi kullanan bir dövizzedeyim. Şu an kurlar öyle bir seviyeye geldi ki borcumuz yüzde 70 arttı" dedi. Bir başka mağdur ise şunları söyledi: "Aylık ödediğim borç kazancımın iki katına yaklaştı. Bu yüzden ailem de yıkıldı."
25 TEMMUZ'DA EYLEM VAR
Konunun diğer mağdur isimlerinden Denizlili Hüseyin Ekli ise konuyu yargıya taşıdığını belirtti. 25 Temmuz'da İzmir'de tüm mağdurlar olarak bir araya gelmeyi planladıklarını da söyleyen Ekli, "50 bine yakın mağdur olduğu tahmin ediliyor. Konuyu yargıya taşıyarak çözüm arıyoruz" diye konuştu.
200 bin yen mağduru
Türkiye'de
döviz kuru ile borçlanma 2007 ve 2008'de moda olmuştu. Özellikle düşük faizli Japon Yeni'nin cazibesine kapılan 200 bin kişi o güne kadar ismini bile duymadığı para birimi üzerinden yüz binlerce TL borca imza attı. İlk aylar her şey yolunda gitse de 2008 krizi sırasında yendeki aşırı değerlenme kredi taksitlerinin birçoğunu 'ödenemeyecek' düzeylere taşıdı.
Esra öğretmenin gözü kurda
FRANK mağduru ögretmen Esra Softaoğlu, frangın son aylardaki yükselişi nedeniyle geceleri uyuyamadığını söylüyor. "24 saat bilgisayardan frangın seyrini takip ediyorum" diyen Softaoğlu, yetkililerden yardım beklediğini belirtiyor.
Bankacı franga yönlendirdi
FRANK
mağdurlarından İzmir'de öğretmenlik yapan Esra Softaoğlu ise yaşadıklarını şu sözlerle anlattı: "Hedefimiz 80 bin TL kredi çekerek ev sahibi olmaktı. Gittiğimiz bankanın görevlileri bize TL yerine frank ile kredi çekmemizi önerdi. O dönemde yaptıkları hesaba göre 80 bin TL'lik krediyi lira cinsinden çektiğimizde ayda 1.700 TL, frank olarak çektiğimizde ise ayda 1.400 TL taksit ödememiz gerekiyordu. Biz de buna güvenerek borçlandık. Krediyi aldıktan 2 ay sonra kriz patladı. O dönemde aylık 1.800 TL öderken, şimdi 2.650 TL ödüyoruz."
