Milyonlarca insanın erken evre yağlı karaciğer hastalığına sahip olduğuna inanılıyor, ancak çoğu kişi semptomların belirsiz olması nedeniyle bu gerçeğin farkında değil. Durum ortaya çıktığında kontrol altına alınmadığında ise gelecekteki komplikasyonların önünü açabileceğine dair olan kanıtlar giderek artıyor. King's College London liderliğindeki yeni bir çalışmanın bulguları, çok fazla şeker ve yağ yemenin neden olduğu yağlı karaciğer hastalığının ciddi beyin fonksiyon bozukluklarına yol açabileceğini göstermektedir.
Yapılan çalışmalarla artan kanıtlar, yağlı bir karaciğerin beyne giden kan akışını engelleyebileceğini gösteriyor.
Fransa'daki Poitiers Üniversitesi'nden bilim adamları, fareleri iki farklı diyetle besledikten sonra bulguya ulaştılar.
Kemirgenlerin yarısına kalori alımında yüzde 10'dan fazla yağ içermeyen bir diyet uygulanırken, diğer yarısının kalori alımında yüzde 55 oranında yağ vardı.
16 hafta sonra araştırmacılar, hem beslenme trendlerinin karaciğer hem de beyin üzerindeki etkisini belirlemek için bir dizi test gerçekleştirdiler.
Daha yüksek seviyelerde yağ tüketen farelerin obez olarak kabul edildiği ve yağlı karaciğer hastalığı, insülin direnci ve beyin fonksiyon bozukluğu geliştirdiği ortaya çıktı.
Çalışmanın bir başka önemli bulgusu da, yağlı karaciğer hastalığına sahip gruptaki farelerin daha düşük oksijen seviyelerine sahip olmasıydı.
Araştırmacılar, bu durumun yağlı karaciğer hastalığının kan damarlarının sayısının ve kalınlığının etkilendiğini gösterdiğini belirtti.
Sonuç olarak, dokuya daha az oksijen iletilmektedir ve beyin iltihaplandıkça bazı hücreler daha fazla oksijen tüketmeye başlar.
Araştırmanın başyazarı Doktor Anna Hadjihambi, bulguları "çok endişe verici" olarak nitelendirdi.
"Karaciğerdeki yağ birikiminin beyin üzerindeki etkisini görmek çok endişe verici, özellikle de genellikle hafif bir şekilde başladığı ve insanlar farkında olmadan yıllarca sessizce var olabildikleri için."
Yağlı karaciğer hastalığının beyin üzerindeki zararlı etkilerine karşı koymak için araştırmacılar, düşük düzeyde Monokarboksilat Taşıyıcı 1 (MCT1) içeren fareler ürettiler.
Bu üretilen protein ise çeşitli hücreler tarafından normal işlevleri için kullanılan enerji substratlarının taşınmasında uzmanlaşmıştır.
Fareler, şeker ve yağ açısından zengin aynı diyeti uyguladıklarında, daha az yalğı karaciğer hastalığı belirtilerinin giderek azaldığı gözlemlendi ve beyin işlev bozukluğu belirtisi göstermediler.
Araştırmacılar, bunun da çalışmaları için ilginç perspektifler yarattığını ve potansiyel bir terapötik hedef sunduğunu belirtti.
Doktor Hadjihambi, "Bu araştırma, diyetlerimizdeki şeker ve yağ miktarını azaltmanın sadece obezite ile mücadelede değil, aynı zamanda beyin sağlığını korumak için karaciğeri korumak ve sırasında depresyon ve yaşlanma esnasında beyinlerimiz daha da kırılgan hale geldiği için bunama gibi durumların gelişme riskini en aza indirmek adına da önemli olduğunu vurgulamaktadır" dedi.
Bulgular, Neurology dergisinde yayınlanan ve yağlı karaciğer hastalığının demans riskini ikiye katlayabileceğini öne süren önceki araştırmaları da desteklemektedir.
Araştırma, yağlı karaciğer hastalığıile bunama arasındaki bağlantının beyindeki vasküler hasarın yanı sıra yetersiz kan akışından kaynaklandığını ileri sürdü.
Bilim insanları, beyne giden kan akışının azalmasının ve organa giden daha sert kan damarlarının demans ile ilişkili olduğunu tutarlı bir şekilde göstermiştir.
Bunun nedeni, oksijen yoksunluğu kronikleştiğinde, beyindeki beyin hücrelerinin sonunda öldürülmesi ve belirgin bilişsel eksikliklere neden olmasıdır.
Bilim insanlarının en büyük endişelerden biri, yetişkinler arasında giderek artan obez ve aşırı kilolu bireylerin yağlı karaciğer hastalığına da daha yatkın olmasıdır.
Uzmanlar, bu yetişkinlerin üçte birinin erken evre yağlı karaciğer hastalığına sahip olduğunu düşünüyor.
SAĞLIKLI BİR KARACİĞER İÇİN KAÇINILMASI GEREKEN YİYECEKLER
YAĞLI GIDALAR
Patates kızartması ve hamburger, konu karaciğerinizi sağlıklı tutmak olduğunda kötü bir seçimdir. Doymuş yağ oranı yüksek çok fazla yiyecek tüketmek karaciğerin işini yapmasını zorlaştırabilir.
Bu durum ise zamanla iltihaplanmaya yol açabilir ve bu da karaciğerde siroz olarak bilinen skarlaşmaya neden olabilir.
ŞEKER
Çok fazla tatlı yemek karaciğerinize zarar verebilir. Bunun nedeni, karaciğerin bir görevinin de şekeri yağa dönüştürmek olmasıdır. Tatlı konusunda aşırıya kaçarsanız, karaciğeriniz çok fazla yağ üretir ve bu yağlar da karaciğerde birikmeye başlar.
Uzun vadede yağlı karaciğer hastalığı gibi bir duruma yakalanmanıza neden olabilir. Bu yüzden karaciğerinize bir iyilik yapın ve tatlıların tüketimini sınırlandırın.
