Ülkemizde yapılan çalışmalar sonucunda halsizliğin en önemli etkenlerinden olan vitamin eksikliği ile ilgili olarak, özellikle D vitamini oranlarının düşük olduğu ve %63 gibi yüksek bir oranda, kişilerin vitamin eksikliği yaşadığı belirlendi. Fakat özellikle kış aylarına girerken D vitamini seviyelerinin önem taşıdığı bugünlerde, sıklıkla hastalanmanın faktörlerinden biri olarak öne çıkıyor.
Uzmanlara göre, D vitamini birçok vücut fonksiyonu için büyük bir öneme sahiptir ve vücudun güçlü ve sağlıklı kemikler için gerekli olan kalsiyumu emmesine yardımcı olmaktan sorumludur. Ayrıca bağışıklık sisteminde ve vücudun kas ve sinir sağlığında da önemli bir rol oynar.
Yale Medicine'e göre insanların vitamin alma yolları yiyeceklerden, güneşten veya takviyelerden geliyor. Uzman Diyetisyen Arielle Lebovitz, geniş çapta bir D vitamini eksikliği bulunduğu konusunda uyarıyor.
Vücut doğal olarak güneş ışığını vücutta D vitaminine dönüştürüyor ancak güneş kremi kullanan, cildinde melanin düzeyi yüksek olan, zamanının çoğunu iç mekanda geçiren, güneş ışığının az olduğu bir bölgede yaşayan veya kirliliğin fazla olduğu şehirlerde yaşayan kişiler de var.
Lebovitz, günlük D vitamini ihtiyaçlarının karşılama olasılığının daha düşük olması halinde doktorlarının tavsiyesiyle takviyeden faydalanabileceğini gsöteriyor. Özellikle yaşlılar, obez kişiler, hastanede yatanlar ve genellikle güneş ışığından az faydalanan kişiler, bu riskle karşı karşıya.
D VİTAMİNİ DÜZEYLERİNİZİN DÜŞÜK OLDUĞUNU GÖSTEREN İŞARETLER
Sık sık hastalanmak:
D vitamini bağışıklık sisteminin dengelenmesinde önemli bir rol oynar ve mevsimsel soğuk algınlığı veya gribin önlenmesine yardımcı olabilir.
Lebovitz, bir kişinin her nezle ve grip nedeniyle sürekli hastaysa, D vitamini eksikliği yaşıyor olabileceğini vurguladı. Bu durum da enfeksiyona karşı duyarlılığını artırıyor olabilir çünkü D vitamini vücudun bağışıklık fonksiyonunda hayati bir rol oynadığı konusunda uyarıda bulundu.
Vücut ağrısı:
D vitamini kemik, kas ve sinir sağlığında rol oynadığından ağrı aynı zamanda birinin yeterince almadığının bir uyarı işareti de olabilir. Lebovitz, "D vitamini eksikliğinin yaygın belirtileri kemik ağrısı ve kas spazmlarını içerebilir" diye açıkladı.
D vitamini eksikliği aynı zamanda kemikleri zayıflatan ve kırılma olasılığını artıran bir hastalık olan osteoporoza da neden olabilir. Ulusal Sağlık Enstitüleri'ne göre "Osteoporoz çoğunlukla yetersiz kalsiyum alımıyla ilişkilidir, ancak yetersiz D vitamini alımı kalsiyum emilimini azaltarak osteoporoza katkıda bulunur."
Ağız sağlığında kötüleşme:
Lebovitz, D vitamini eksikliğinin "çürükler, diş eti iltihabı ve periodontal hastalık gibi diş sorunlarına" neden olabileceğini söyledi.
Ağız sağlığı, kişinin genel sağlığıyla ve D vitamininin kalsiyum üzerindeki etkisiyle bağlantılıdır ve bağışıklık sisteminin iyileşmesi, diş çürümesi ve diş eti hastalığının önlenmesine yardımcı olur.
Ruh sağlığında kötüleşme, düşük enerji:
Lebovitz, D vitamini eksikliğinin bir diğer yaygın belirtisinin, yorgunluk ve depresyona bağlı olumsuz duygular olabileceğini söyledi.
Ulusal Tıp Kütüphanesi'nde 2020 yılında yayınlanan bir araştırma, D vitamini takviyesinin olumsuz duyguları azalttığını ve en çok D vitamini düzeyi düşük veya majör depresif bozukluğu olan kişilerde etkili olduğunu buldu.
Kilo kontrolünde zorluk:
Lebovitz, "Kilo vermede zorluk aynı zamanda D vitamini eksikliğini de gösterebilir" dedi
Ulusal Tıp Kütüphanesi'nde 2018'de yayınlanan ve obezitenin vücuttaki iltihapla bağlantılı olduğunu ortaya koyan bir çalışmaya atıfta bulunarak, daha fazla kilolu ve yağ dokusuna sahip kişilerin vitamin eksikliği yaşama olasılığının daha yüksek olduğunu açıkladı .
Araştırmacılar hem kilo vermenin hem de D vitamini takviyesinin inflamasyonu azaltmaya yardımcı olabileceğini buldu.
D VİTAMİNİ ORANLARI NASIL YÜKSELTİLİR?
Lebovitz, insanların güneşte olmanın yanı sıra D vitaminini beslenme ve takviye yoluyla da alabileceğini söyledi.
Özellikle D vitamininin doğal besin kaynakları arasında alabalık, somon ve ton balığı gibi yağlı balıklar, UV'ye maruz kalan mantarlar, yumurta sarısı ve sığır karaciğeri yer alıyor.
Lebovitz, "Endokrin Derneği, yetişkinlerin günde 37,5 ila 50 mcg (1.500-2.000 IU) D vitamini takviyesine ihtiyaç duyabileceğini ve çocukların ve ergenlerin günde en az 25 mcg (1.000 IU) desteğe ihtiyaç duyabileceğini öne sürüyor" açıklamasında bulundu.
Londra merkezli beslenme uzmanı Clarissa Lenherr ise, çok fazla D vitamini almanın da büyük tehlikesi olduğuna dikkat çekti.
Eksikliği olmayanlar için önerilen miktarı almak güvenli olsa da, "D vitamini takviyesi yüksek seviyelerde toksik veya problemli olabilir, bu nedenle kan tahlili yapılmadan yüksek dozda D vitamini alınmaması gerek" diye uyardı.
Bu nedenle D vitamini ile ilgili doğru seviyelerde olup olmadığınızın tespiti ve tedavisi için mutlaka önce doktorunuza danışmalısınız.
