Bilim insanları, ağızlarımızda bulunan bakteriler tarafından taşınan devasa DNA halkalarının, hem ağız sağlığımıza hem de bağışıklık sistemimize olumlu etkileri olabileceğini ve bazı kanser türlerine karşı koruma sağlayabileceğini ortaya koydu. İşte o inanılmaz sonuçlar…
Yeni keşfedilen bu DNA halkalarına 'Inocles' adı verildi. Inocles, mikroplarda ana DNA dizisinin dışında bulunan genetik elemanlar olan plazmidlerin büyük bir türü olarak tanımlanıyor.
Japonya Üniversitesi'nden araştırmacıların liderliğinde yürütülen çalışma, bu halkaların özellikle Streptococcus türü bakterilerin ağızdaki biyolojik ortama uyum sağlamasında önemli rol oynayabileceğini gösteriyor. Araştırmacılar, Inocles'i "bakteriler için ekstra bir hayatta kalma kiti" olarak nitelendiriyor.
Araştırmada görev alan mikrobiyolog Yuya Kiguchi, "Ağız mikrobiyomunda çok sayıda farklı bakteri türü bulunuyor, ancak bunların işlevleri ve bu işlevleri nasıl gerçekleştirdikleri çoğu zaman bilinmiyor. Bu araştırmayla, hücrelerin ana DNA'larının dışında bulunan ek DNA parçalarından biri olan Inocles'i keşfettik" dedi.
Inocles, 56 gönüllüden alınan tükürük örneklerinin dikkatli bir incelemesi sonucunda keşfedildi. Daha sonra 476 örnek üzerinde yapılan testler, Inocles'in genel nüfusta oldukça yaygın olduğunu ortaya koydu. Verilere göre, yetişkinlerin yaklaşık üçte biri bu DNA halkalarını taşıyor.
Inocles'in daha önce fark edilmemiş olmasının nedeni ise boyutlarıyla ilgili olabilir. Geleneksel DNA dizileme teknikleri, DNA'yı daha küçük parçalara ayırarak okumayı kolaylaştırsa da, büyük dizilerin yeniden birleştirilmesini zorlaştırıyor.
Araştırmacılar, bu sorunu aşmak için insan DNA'sını örnekten uzaklaştıran ve bakteriyel DNA parçalarını daha kolay incelemeyi sağlayan preNuc adlı özel bir dizileme sistemi geliştirdi.
Kiguchi, Inocles'in ortalama genoma uzunluğunun 350 kilobaz çift olduğunu belirterek, "Bu, insan mikrobiyomundaki en büyük ekstrakromozomal genetik elemanlardan biri. Diğer plazmidler genellikle sadece birkaç on kilobaz çift uzunluğunda oluyor" dedi.
Araştırmaya göre, bu uzun DNA halkaları; oksidatif strese karşı direnç, DNA hasarını tamir etme ve hücre duvarıyla ilgili genler gibi çeşitli işlevlere sahip genler içeriyor. Bu genlerin, bakterilerin ağız ortamındaki stres koşullarına uyum sağlamasında etkili olabileceği düşünülüyor.
İlginç bir şekilde, araştırmada yer alan daha büyük tükürük örnekleri grubunda, baş ve boyun kanseri olan kişilerin ağızlarında Inocles sayısının çok daha az olduğu görüldü. Bu durum, DNA halkalarının potansiyel bir koruyucu etkisi olabileceğini düşündürüyor.
Ancak araştırmacılar, Inocles'in gerçekten kanserden koruyup korumadığını veya başka bir faktörün Inocles sayısını azaltırken kanser riskini artırıp artırmadığını henüz kesin olarak belirleyemediklerini belirtiyor.
Araştırmacılar, Inocles içindeki genlerin işlevlerini, bu genlerin kişiler arasında yayılıp yayılmadığını ve ağız sağlığı üzerindeki etkilerini incelemeye devam edeceklerini açıkladı.
Kiguchi, bu keşfi, "Ana kitapta ekstra dipnotlar bulmak gibi ve biz daha yeni bu dipnotların ne işe yaradığını okumaya başlıyoruz" sözleriyle özetliyor.
Araştırmanın sonuçları, Nature Communications dergisinde yayımlandı.
