Yapılan son araştırmalar, ıspanak yemenin sadece daha güçlü bir beden değil aynı zamanda beyninizi koruyan bir kalkan oluşturarak sağlıklı bir zihin yapısı da sağladığını da ortaya koydu.
Araştırmacılar, üç önemli antioksidanın kanlarında yüksek düzeyde bulunan kişilerde hafızanın daha güçlü olduğu ve demans, bunama gibi rahatsızlıklara yakalama riskinin daha az olduğunu tespit etti.
Bileşiklerden ikisi (lutein ve zeaksantin) özellikle yeşil yapraklı sebzelerde ve bezelyede bol miktarda bulunur. Portakal ve papaya, diğer beta-kriptoksantinin ana kaynaklarıdır.
ABD Ulusal Sağlık Enstitüsü baş araştırmacı Dr. May Beydoun; insanların bilişsel işlevlerini genişletmenin önemli bir halk sağlığı sorunu olduğunu belirtiyor. Antioksidanların, beyni hücre hasarına neden olabilen oksidatif stresten korumaya yardımcı olabileceğini söylüyor.
Ancak antioksidanların gerçekten "beyni bunamadan korumaya yardımcı olup olmayacağını" test etmek için daha fazla çalışmaya ihtiyaç olduğunu da sözlerine ekledi. Neurology dergisinde yayınlanan çalışmanın kendisi aslında gönüllülerin beslenme sistemi göz önüne alınmadı.
Bununla birlikte, bilim insanları uzun süredir sağlıklı bir diyetin kalp ve dolaşım sağlığını artırarak bunamayı önleyebileceğini savunuyorlar. Her ikisinin de hastalıkta rol oynadığı da biliniyor. Beslenme sistemi ile olduğu kadar, insanlar takviye alarak da bu üç bileşiğin kan seviyelerini yükseltebilirler.
Dr. Beydoun, 7.000'den fazla kişinin kan örneklerinin analiz edildiğini, katılımcıların tümü en az 45 yaşındaydı ve ayrıca çalışmanın başında fizik muayene ve görüşme yapıldığını belirtti.
Uzmanlar, bunama, demans ve alzheimer gibi oranları takip edebilmek için ortalama 16 yıl boyunca bu kişileri izledi. Katılımcılar kanlarındaki lutein ve zeaksantin antioksidanları ve beta-kriptoksantin seviyelerine göre üç gruba ayrıldı.
Araştırmacılar, lutein ve zeaksantin seviyelerindeki litre başına her 15.4 mikromol artışın buna riskinde %7 azalma olduğunu hesapladı. Ayrıca, beta-kriptoksantin'in litre başına her 8.6 mikromol artışı, bunama geliştirme şansını yüzde 14 oranında azalttı.
Ekip ayrıca bulguların sınırlı olduğunu kabul etti, çünkü bunlar çalışmanın başlangıcında alınan bir kan ölçümüne dayanıyor, yani "insanların yaşamları boyunca seviyelerini yansıtmayabilir"
Ayrıca yapılan birçok araştırma, meyve ve sebzeler açısından zengin bir diyet yapısının tüm dünyada demans, bunama ve alzheimer gibi hastalıkların azalmasına yardımcı olabileceğini tespit etti.
Uzmanlar, belirli bir beslenme sisteminin demansı tetikleyen biyolojik mekanizmaları etkileyebileceğini belirtiyor. Bir kişinin yedikleri, bunama ile bağlantılı olduğu bilinen diyabet, obezite ve kalp hastalığı riskini artırarak dolaylı olarak demans ile ilişkili bir yapı ortaya çıkarıyor olabilir.
Çalışmalar daha önce sebze, meyve, baklagiller ve balık yönünden zengin bir Akdeniz diyetinin demans için önemli risk faktörlerinden biri olan tansiyonu düşürdüğünü tespit etmişti.
Alzheimer's Research UK'den Dr James Connell, antioksidanlar ve bunama riski arasındaki bağlantıya ilişkin önceki bulguların "karışık" olduğunu söyledi.
Dr Connell, "Araştırmacıların diğer risk faktörleri bağlamında antioksidanların koruyucu etkilerini araştırmaya devam etmeleri ve nasıl etkileştiklerini anlamaya çalışmaları önemlidir" dedi.
Demans riskinin karmaşık olduğunu ve yaş ve genetik gibi faktörlerin yanı sıra diyetimiz gibi yaşam tarzı faktörlerini içerdiğini biliyoruz.
'Olumlu yaşam tarzı değişiklikleri yapmak, bunamaya neden olan hastalıkları geliştirme riskimizi azaltabilir.'
