Sıradan sandığınız bir öğün, aslında ömrünüzden dakikalar çalabilir mi? Michigan Üniversitesi'nden araştırmacıların şoke eden çalışması, sofranızdaki seçimlerinizin hayat kalitenize beklenmedik etkilerini gözler önüne seriyor.
Bilimsel bir araştırma, sıradan bir öğünün insan ömründen dakikalar çalabildiğini ortaya koydu. Uzmanlar, her bir lokmanın yaşam sürenizi etkileyebileceğini söylüyor.
Bu çarpıcı keşif, beslenme alışkanlıklarımızın ötesinde, yaşam beklentimize doğrudan etki eden görünmez bir mekanizmayı deşifre ediyor. Peki, günlük menünüz sizi mi yoksa sağlığınızı mı besliyor?
Bir sonraki sosisli sandviçinizin üzerine koyacağınız malzemeleri atlayabilir veya tamamen yemekten vazgeçebilirsiniz. Michigan Üniversitesi'ndeki sağlık araştırmacıları, tek bir sosisli sandviç yemenin hayatınızdan 36 dakika çalabileceğini buldu.
Nature Food dergisinde yayımlanan araştırmalarında araştırmacılar, ABD beslenmesinde yer alan 5.853 besini inceleyerek bunların etkilerini sağlıklı yaşamda kazanılan veya kaybedilen dakikalar cinsinden ölçtüler.
Üniversitede çevre sağlığı bilimleri profesörü ve makalenin kıdemli yazarı olan Olivier Jolliet, yaptığı açıklamada, "Gıdanın tüm beslenme düzenindeki yararlı ve zararlı etkilerinin sağlık temelli bir değerlendirmesini yapmak istedik" dedi.
Ekip, bir porsiyon yiyecekle ilişkili sağlıklı yaşamın dakikaları cinsinden net faydalı veya zararlı sağlık yükünü hesaplayan bir endeks geliştirdi. Bu endeks, bir kişinin yiyecek seçimleriyle ilişkili morbiditeyi ölçen bir çalışmaya dayanmaktadır.
Jolliet, "Örneğin, işlenmiş etin her gramında 0,45 dakika kaybediliyor veya meyvenin her gramında 0,1 dakika kazanılıyor. Daha sonra her bir gıdanın bileşimine bakıyoruz ve daha sonra bu sayıyı daha önce geliştirdiğimiz ilgili gıda profilleriyle çarpıyoruz" dedi.
Araştırmacıların ölçtüğü yiyeceklerden biri, bir ekmek üzerinde standart bir sosisliydi.
Jolliet, 61 gram işlenmiş etinin 27 dakikalık sağlıklı yaşam kaybına yol açtığını söyledi. Ancak sodyum ve trans yağ asitleri gibi bileşenler hesaba katıldığında, son değer 36 dakikalık kayıptı.
Öte yandan kuruyemiş, baklagiller, deniz ürünleri, meyve ve nişastasız sebzeler gibi besinlerin tüketiminin sağlık üzerinde olumlu etkileri olduğu ortaya çıktı.
Jolliet, endeksin yaşam süresini uzatan veya azaltan yiyeceklere baktığını ancak zararlı yiyecek tercihlerini daha faydalı olanlarla dengelemenin o kadar kolay olmadığını söyledi.
Önemli olan zaman harcayarak matematik yapmak değil, daha iyi yiyecekleri seçmektir, dedi.
"Yarın ne yiyeceğinizi tam olarak söyleyecek ve yaşam beklentinizi tamamen belirleyecek nihai ölçüt bu mu? Hayır" dedi.
"Daha bilinçli seçimler yapmanıza yardımcı olabilecek ve diyetimizde yeterli küçük değişiklikleri belirlemeyi ve yapmayı daha basit hale getiren yararlı bir ölçüttür."
Beslenme ve halk sağlığı profesörü olan Marion Nestle, 100 yaşına kadar yaşamak için hangi yiyecekleri yemeniz gerektiğini hesaplamanın da kolay olmadığını söyledi.
"Diyetinizi herhangi bir yiyeceği dahil edecek veya hariç tutacak şekilde değiştirmenin çok fazla fark yaratması pek olası değildir. Önemli olan diyet ve yaşam tarzı kalıplarıdır" dedi.
