Kolesterol, vücutta bulunan bir yağ türüdür. LDL kolesterol (kötü kolesterol), arterlerde plak birikimine yol açarak kalp hastalığı riskini artırırken, HDL kolesterol (iyi kolesterol), damarları temizlemeye ve kötü kolesterolün etkilerini azaltmaya yardımcı olur. Yüksek LDL kolesterol seviyeleri, kalp sağlığı için riskli olabilir, bu nedenle sağlıklı yaşam tarzı ve gerektiğinde tedavi önemlidir. Ancak bu durumun önüne geçmek için tüketebileceğiniz belirli besinler de bulunmaktadır.
Kalp ve damar sağlığını korumanın temel yolu kötü kolesterol olarak da bilinen LDL kolesterolü düşük tutmaktan geçer. Bu noktada ise bilinçli bir beslenme önemli bir rol oynar.
KOLESTEROLÜ DÜŞÜREN EN ETKİLİ BESİNLER
Beslenme uzmanı Rob Hobson, bu sonbahar tüketebileceğiniz kalp ve damar için en sağlıklı besinleri sıraladı.
YULAF
Yulaf, kolesterolü bağlayan ve emilmesini önleyen çözünür lif açısından zengindir.
Her zamanki mısır gevreğinizi yulaf lapası ile değiştirmeyi deneyebilir veya kahvaltı için tüketeceğiniz smoothielere yulaf ekleyebilirsiniz.
KURUYEMİŞLER
Sert kabuklu yemişler, özellikle ceviz ve badem, LDL'yi (kötü) düşürmeye ve HDL'yi (iyi) artırmaya yardımcı olan tekli doymamış yağlar açısından zengindir ve hücreleri hastalığa katkıda bulunabilecek oksidatif hasardan korumaya yardımcı olan E vitamini açısından da iyi kaynaklardır.
SIZMA ZEYTİNYAĞI
LDL kolesterolü düşüren ve HDL kolesterolü yükselten tekli doymamış yağlar açısından zengin olan bu yağ, vücuttaki zararlı inflamasyonu azalttığı gösterilen oleocanthal gibi bileşiklerle doludur.
KIŞLIK KÖK SEBZELERİ
HDL olmayan kolesterol düşürücü liflerin yanı sıra tatlı patates ve kabak, vücutta kan basıncıyla bağlantılı sıvı dengesine yardımcı olmak için gerekli olan potasyumla doludur.
YAPRAKLI YEŞİLLER
Kale, kan damarlarını genişletmeye ve kan akışını iyileştirmeye yardımcı olan nitrik okside (NO) dönüştürülen nitratların yanı sıra potasyum, magnezyum ve lif bakımından zengin olduğu için kalp sağlığı konusunda önemli bir besindir.
YAĞLI BALIKLAR
Somon, alabalık, ringa balığı, uskumru ve sardalye, HDL kolesterolü ve LDL kolesterolü artırmanın yanı sıra kan dolaşımındaki trigliseritleri azaltmaya yardımcı olan omega-3 yağ asitleri bakımından zengindir.
KOLESTEROL NEDİR?
Kolesterol, vücudunuzun hormon, D vitamini, sindirim sıvıları üretmesi ve organlarımızın düzgün çalışması için ihtiyaç duyduğu, kanınızda ve hücrelerinizde bulunan mumsu bir maddedir.
Rob Hobson, "Vücuttaki kolesterolün çoğunu karaciğer yapar, geri kalanı ise gıdalardan gelir" diyor.
"Kandaki proteinler kolesterolü taşırlar ve birleştiklerinde lipoproteinler olarak adlandırılırlar. İki tür lipoprotein vardır; biri sağlığınız için iyi, diğeri kötüdür."
"'İyi' kolesterol olarak adlandırılan 'yüksek yoğunluklu lipoprotein (HDL), parçalanıp atılacağı karaciğere geri götürerek 'kötü' kolesterolün vücuttan atılmasına yardımcı olur."
"Vücutta çok fazla iyi olmayan kolesterol (HDL olmayan) - 'kötü' kolesterol - birikirse, bu, kan damarlarının duvarlarında yağ birikmesine neden olabilir ve bu da kan damarlarını daraltabilir ve kalp krizi veya felç riskini artırabilir."
YÜKSEK KOLESTEROL BELİRTİLERİ
Yüksek kolesterol genellikle belirgin semptomlara neden olmaz ve "sessiz bir katil" olarak adlandırılır. Yani, birçok insan yüksek kolesterol seviyelerine sahip olabilir ve belirtiler hissetmez. Ancak yüksek kolesterolün uzun vadede arterlerde plak birikimine yol açabileceği ve kalp hastalığı riskini artırabileceği unutulmamalıdır. Belirli belirtiler ancak yüksek kolesterol seviyeleri nedeniyle arterlerde plak birikimi sonucu daha ciddi sorunlar başladığında ortaya çıkabilir. Bu sorunlar şunlar olabilir:
Göğüs Ağrısı: Yüksek kolesterol arterlerde plak birikimine yol açarsa, bu arterlerin daralmasına neden olabilir. Daralan arterler, kalbinize yeterince oksijen ve kan ulaştıramayabilir, bu da göğüs ağrısına neden olabilir.
Kalp Krizi: Plakların arterleri tıkaması sonucu kan akışı kesilirse, bu kalp krizine yol açabilir. Kalp krizi belirtileri şunlar olabilir: göğüs ağrısı, terleme, nefes darlığı, mide bulantısı ve kusma.
İnme: Yüksek kolesterol, beyin arterlerinde plak birikimine neden olabilir, bu da inme riskini artırabilir. İnme belirtileri şunlar olabilir: yüz felci, kol veya bacak zayıflığı, konuşma güçlüğü, baş dönmesi ve görme sorunları.
Periferik Arter Hastalığı: Yüksek kolesterol, bacak arterlerinde plak birikimine yol açabilir ve buna periferik arter hastalığı denir. Bu durum bacaklarda ağrı, kas güçsüzlüğü ve hareket zorluğuna neden olabilir.
Kolesterol Bezesi: Göz kapaklarında veya diğer vücut bölgelerinde sarımsı kabarık lezyonlar şeklinde görülebilen kolesterol birikintileri olabilir.
Yüksek kolesterolün belirtileri, plak birikimi sonucu ortaya çıkan daha ciddi sorunlara işaret eder. Bu nedenle, düzenli sağlık kontrolleri ve kolesterol düzeylerinin ölçülmesi önemlidir. Risk faktörlerinizi ve aile geçmişinizi dikkate alarak doktorunuzla konuşarak, yüksek kolesterol riskinizi değerlendirebilirsiniz. Tedavi ve yaşam tarzı değişiklikleri, kolesterol seviyelerinizi kontrol altında tutmanıza yardımcı olabilir ve kalp hastalığı riskinizi azaltabilir.
