Dünya tarihinin her noktasında olduğu gibi kadınlar, yaşamın her daim üreticilerinden. Mucitler listesinde adlarını az duysak da, aslında bugün kullandığımız birçok cihazın, hayatımızı kolaylaştıran makinelerin üretiminde onların parmağı bulunuyor. Kullandığımız bulaşık makinesinden tıpta kanser teşhisini hızlandırmaya kadar birbirinden farklı teknolojinin kullanımını hayatımıza kazandıran kadınlar, iş gücünün, yaratıcılığın ve insan yaşamını değerli kılan birçok şeyi kazandırdı.
Kadınların yaşamın her alanında varlığı, aynı zamanda gelecek nesillerin de yaşamını değiştiren büyük bir öneme sahip. Bu nedenle eğitimden, spora her alanda zorlukların üzerinden gelirken aynı zamanda başkalarının yaşamını da değiştirebilme gücüne sahip icatlarla insanlık tarihini de değiştirebiliyor.
MARIA TELKES - GÜNEŞ ENERJİSİ SİSTEMİ
20. yüzyılda yaşanan büyük değişimler, yalnızca ülke sınırları ve savaşlarla değil aynı zamanda teknik anlamda gelişmelerle de dünya tarihinde büyük bir dönüşüm ortaya çıkardı. Bunlardan biri de; Maria Telkes'in ürettiği güneş enerjisinin kullanımıydı.
Evlerin ısınmasını sağlayan bir sistem geliştiren Telkes, güneş enerjisinin kullanımı konusunda Amerika'da çalışmalarını ilerletti. Ardından bu çalışmaları ilk olarak Londra'da bulunan İskoçya Dışişleri Ofisi'nde denendi ve ofis tam üç kış boyunca bu sayede ısındı.
HEDY LAMARR - BLUETOOTH VE Wİ-Fİ
Güzelliği ve oyunculuğuyla hemen herkesi büyüleyen Hedy Lamarr, aslında bundan çok daha fazlasıydı. İlk evliliği süresince "uygulamalı bilimlere" karşı ilgisinin artması sonrasında II. Dünya Savaşı'nın başladığı dönemde müttefiklerin savaştaki durumunu iyileştirmek için çeşitli atılımlarda bulundu.
Mucit ve besteci olan George Antheil ile birlikte çalışmaya başlayan Lamarr, "frekans atlamalı yayılma spektrumunu" icat etti ve ABD'de patentini aldı. Günümüzde bu teknoloji, Wi-Fi, CDMA ve Bluetooth teknolojilerinde kullanılıyor. Ayrıca bu çalışması nedeniyle 2014 yılında ABD'nin Virginia eyaletinde bulunan Alexandria şehrindeki Ünlü Ulusal Mucitler Salonu'nda yer verilerek onurlandırılmıştır.
CANAN DAĞDEVİREN - GİYİLEBİLİR KALP PİLİ
Ülkemizin yetiştirdiği en yetenekli bilim insanlarından biri olan Dr. Canan Dağdeviren, 1985'te İstanbul'da doğmuştur ve Harvard Üniversitesi'ne "Genç Akademi Üyesi" olarak kabul edilen ilk Türk'tür.
Günümüzdeki kalp pillerinin kullanımında "kullanım ömrü" sorununu çözerek, yeniden ameliyat yapılması yerine daha işlevsel ve kalıcı çözüm sunun "giyilebilir kalp pili" üretimini yaptı. Kalbe, akciğere ve diyaframa yapıştırılabilen bu giyilebilir kalp pili, enerjisini kendi üretebiliyor.
NAŞİDE GÖZDE DURMUŞ - KANSER TEŞHİSİNDE DEVRİM
Uluslararası Genç Liderler ve Girişimciler Derneği (JCI) tarafından düzenlenen 'Dünyanın En Başarılı 20 Genci' listesinde yerini alan Dr. Naşide Gözde Durmuş, 1 damla kan ile 20 dakikada kanser teşhisi yapılabilmesini sağlayan oldukça önemli bir buluşa imza attı.
1985 doğumlu olan genç bilim insanı, günümüz teknolojisiyle daha hızlı ve daha ucuz yöntemlerle hastalıkların teşhisinde önemli bir adımın öncüsü oldu.
STEPHANIE KWOLEK - KURŞUN GEÇİRMEZ YELEK
Amerikalı kimyager Stephanie Kwolek, Kevlar olarak bilinen olağanüstü güç ve sertlik derecesine sahip bir sentetik lif ailesinden icat etmesiyle, güvenlik önlemleri konusunda yeni bir çığır açtı. Poli-parafenilen tereftalamid adı verilen bu lif türü, yaşam kurtaran önemli icatların başında geliyor.
DuPont şirketinde 40 yıldan fazla çalışmasının yanı sıra bu şirketin Lavoisier Madalyasını "olağanüstü teknik başarı" ile kazandı ve tarihe geçti. Tüm bu başarısının yanı sıra Kwolek, 1995 yılında Ulusal Mucitler Hall of Fame'e eklenen dördüncü kadın oldu.
FLORENCE PARPART - BUZDOLABI
Bugün beslenme stilimizi kökten değiştiren icatlardan biri olan buzdolabının mucidi Florence Parpart adlı bir kadındı. Yiyecekleri daha uzun süre muhafaza etmemizi sağlayan bu icat sayesinde, günümüzde birçok besinin tazeliğini günlerce koruyarak daha iyi bir beslenme sistemine sahibiz. Günlük hayatı kolaylaştıracak icatlar konusunda Parpart'ın tek yaratıcılığı sadece buzdolabı değil. Aynı zamanda sokak temizleme makinesinin de patentini alan Parpart, bu ürünü pazarlayarak birçok ABD şehrinde büyük satışlar yaptı.
JOSEPHINE COCHRANE - BULAŞIK MAKİNESİ
1886'da ilk pratik bulaşık makinesi ürettikten sonra patentini aldı. Sık sık yemek partileri veren Cochrane, hayatını kolaylaştıracak bir ürüne ihtiyaç duydu ve kendisi için bir "bulaşık makinesi" tasarladı. İlk önce bulaşıkların boyutlarını ölçtü. Daha sonra tel bölmeleri yaptı, her biri özellikle tabakların, fincanların ya da çay tabaklarının uyacağı şekilde tasarlandı.
Kısa sürede adı duyulan bulaşık makinesi, Illinois'dekii restoran ve otellerden de talep almaya başladı. 1893'te Chicago'daki Kolomb Dünya Fuarı'nda icadını gösterdi ve "çalışabilirliğindeki dayanıklılık ve uyumda en iyi mekanik yapım" ödülünü kazandı. Günümüzdeki bulaşık makinelerinin üretimi ise; Cochrane'nin bu icadından yola çıkılarak tasarlanıyor.
ADA BYRON LOVELACE - İLK BİLGİSAYAR PROGRAMI
Daha 4 yaşından itibaren başladığı eğitimine, 12 yaşındayken matematik ve fen derslerine olan ilgisiyle birlikte devam eden Lovelace, günümüzdeki bilgisayar programlarının da kurucusu. 1842'de Babbage, Turin Üniversitesi'nde geliştirdiği Analitik Motoru üzerine bir konuşma yapması için davet edildi.
Bu motor, şu an ilk dönem bilgisayar modeli, Ada'nın notları da bilgisayar ve yazılım tanımlaması olarak kabul ediliyor. Böylece Lovelace, dünyanın ilk "bilgisayar programcısı" olarak tarihe adını yazdırdı.
ÖZLEM TÜRECİ - AŞI BAZLI TEDAVİLER
20 yıldan uzun süredir kanser araştırmaları yapan Özlem Türeci, kanserler için immünoterapötik ilaç hedeflerinin ve antikor geliştirmenin yanı sıra aşı bazlı tedavilerin geliştirilmesinde önemli çalışmalarda bulundu.
Özlem Türeci, 2001 yılında Mainz / Almanya'da bulunan GANYMED Pharmaceuticals AG'yi kurdu ve Kasım 2008'den beri Genel Müdürlük görevini yerine getirirken aynı zamanda başhekimliğini de yapmaktadır. Pandemi sürecinde Uğur Şahin ile birlikte mRNA teknolojisi kullanarak geliştirdikleri BionTech aşısı ile Covid-19 ile mücadelede en başarılı adımlardan birini attı.
