Hapşırmak günlük yaşamın doğal bir refleksi olsa da, bazen bunu kontrol altına almak zorunda kalabilirsiniz. Kalabalık bir asansörde, dolu bir otobüste ya da önemli bir toplantı sırasında hapşırma ihtiyacıyla karşılaşmak, çoğumuzun deneyimlediği bir durumdur. Peki, hapşırığınızı tutarsanız vücudunuza ne olur? Uzmanlar, basit gibi görünen bu hareketin ciddi sağlık riskleri doğurabileceğini belirtiyor. İşte hapşırığı bastırmanın yol açabileceği şaşırtıcı ve tehlikeli sonuçlar…
Hiç kendinizi hapşırmak zorunda olduğunuz ama tutmanız gerektiğini hissettiğiniz bir durumda buldunuz mu? Farkında olmadan yapılan bu minik hareket çok ciddi sonuçlara yol açabilir.
Hapşırığı dirseğe ya da bir mendile yönlendirmek olağan ve nazik bir davranış olsa da, uzmanlar hapşırmayı bastırmanın ciddi sağlık riskleri taşıdığını belirtiyor. Hatta 2018 yılında İngiltere'de bir kişi hapşırığını tutarken boğazını yırtmıştı.
Hapşırırken ağzınızı veya burnunuzu kapatmak, hava yollarındaki basıncı normal bir hapşırığa göre 5 ila 20 kat artırıyor. Dr. Theresa Larkin, "Kaçacak hiçbir yer olmadığında basınç vücudun diğer bölgelerine yayılır. Bu durum gözlerinize, kulaklarınıza veya kan damarlarınıza zarar verebilir. Risk düşük olsa da beyin anevrizması, boğaz yırtılması ve akciğer çökmesi gibi durumlar rapor edilmiştir" diyor.
1. BOĞAZ HASARI
Hapşırığını tutmaya çalışan 34 yaşındaki bir adamın boynunda patlama hissi ve şişlik oluştu. BMJ Case Reports dergisinde yayınlanan makaleye göre, adam hapşırmadan önce burnunu ve ağzını kapattığında basınç yumuşak dokuyu yırttı ve konuşmak ya da yutkunmak imkansız hale geldi.
2. YÜZDE KIRMIZI BENEKLER
Hapşırık basıncı göz, burun veya kulak zarındaki kılcal damarların patlamasına neden olabilir. Dr. Jason Abramowitz, bunun yüzün kırmızı ve lekeli görünmesine yol açabileceğini, daha ciddi vakalarda ise kulak zarının yırtılabileceğini belirtiyor. Kulak zarı yırtıkları genellikle birkaç hafta içinde kendiliğinden iyileşir, ancak bazen işitme kaybına yol açabilir.
3. BEYİN ANEVRİZMASI
Nadir durumlarda, yüzdeki artan basınç beyin anevrizmasını tetikleyebilir. Zayıflamış bir kan damarı şiştiğinde patlama riski ortaya çıkar ve bu durum, beynin etrafındaki kafatasında yaşamı tehdit eden kanamaya yol açabilir. Beyindeki kanama, hastaların üçte ikisinin iki hafta içinde hayatını kaybetmesine neden olabiliyor.
4. ORTA KULAK ENFEKSİYONU
Soğuk algınlığı veya grip sırasında hapşırığı tutmak, orta kulak enfeksiyonuna yol açabilir. Hapşırmak, burnunuzdaki bakterileri temizlemeye yardımcı olur; hapşırığı bastırmak ise bu bakterilerin orta kulağa geri itilmesine neden olabilir.
5. AKCİĞER ÇÖKMESİ
Hapşırığı tutmak göğüs kafesinde rahatsız edici bir dolgunluk hissi yaratabilir. Dr. Abramowitz, bunun diyaframa baskı yapmasından kaynaklandığını söylüyor. Nadir de olsa, hapşırığı tutmaya çalışmak havanın ve basıncın diyaframa sıkışmasına ve akciğer çökmesine (pnömotoraks) yol açabilir. Küçük hava sıkışmaları kendiliğinden çözülürken, büyük miktardaki hava acil müdahale gerektirir ve tedavi edilmezse ölümcül olabilir.