Erişkin Acil Kliniğinden Öğretim Üyesi Doç. Dr. Onur Tezel, cam pipetler başta olmak üzere cam ürünlerin, yanlış kullanım ya da çeşitli kazalar sonucu kırılarak ağız ve sindirim sisteminde ciddi yaralanmalara yol açabileceğini söyledi.
Tezel, oluşan kırıkların her zaman gözle fark edilebilecek düzeyde olmadığını, bazı durumlarda mikro çatlakların oluşabildiğini ifade etti.
Kırılma riskinin, cam materyalin üretim aşamasında kullanılan maddelere göre değişebildiğine dikkati çeken Tezel, "Özellikle küçük çocuklarda plastik pipetlerden kalma çiğneme alışkanlığı vardır. Bu çiğneme hareketi ile cam pipetler kırılabilir. Aynı zamanda camın kendi doğası nedeniyle ani sıcak ve soğuk değişimde örneğin, bulaşık makinesinde yıkadığımızda çok sıcak bir ortamdan alıp bir anda soğuk bir materyale koyduğumuzda çatlama riski oldukça yüksektir." dedi.
Tezel, cam ürünün ağızla teması halinde dişlerin sert yapısıyla mevcut kırıkların belirginleşebileceğine işaret ederek, "Kırığın ağız içindeki en büyük problemi, yumuşak doku dediğimiz damağımız, dilimiz ve arka bölgeler, yaralanmaya çok müsait bölgelerdir. Dolayısıyla en ufak kırıkta bile cam, jilet gibi bir keskinliğe sebep olduğu için yumuşak dokulara zarar verir. En kötü senaryomuz da kırılan cam parçasının yutulmasıdır. Yutmayla beraber cam parçası önce yemek borusuna, eğer saplanmazsa mideye iner, mideden de geçip bağırsaklara kadar ilerleyebilir." uyarısında bulundu.
Bu bölgelerde oluşan yaralanmalara müdahalenin zor olduğunu dile getiren Tezel, ağız içi ve yemek borusunun endoskopik işlemlerle değerlendirilebildiğini ancak cam parçasının mide pasajını geçerek bağırsaklara temas etmesi durumunda bazı vakalarda sürecin cerrahi müdahaleye kadar ilerleyebildiğini belirtti.
Tezel, yemek borusunda bu bölgenin beslenmesini sağlayan önemli damar yapılarının bulunduğunu, cam parçasının bu bölgeye saplanması halinde ciddi kanamalara yol açabileceğini söyledi.
"Cam yutulması halinde kişinin en kısa zamanda acil servise ulaştırılması gerekiyor"
Kanamanın ilk aşamada mideye doğru ilerleyebilmesi nedeniyle kişinin durumu hemen fark edemeyebileceğini anlatan Tezel, bazı vakalarda hastaların kan kaybına bağlı şok tablosuyla ya da kan kusma şikayetiyle sağlık kuruluşlarına başvurabildiğini ifade etti.
Tezel, kırılan camın yutulması halinde yapılması gerekenler konusunda şu bilgileri paylaştı:
"Bu durumda kişinin en kısa zamanda acil servise ulaştırılması gerekiyor. Camı kendisinin çıkartmaya çalışmaması, kusmaya çalışmaması gerekir. Eğer yutulmuşsa mide içeriğinden veya yemek borusundan geriye çıkartmaya çalışmak da o camın hareketiyle beraber dokulara zarar verecektir. Cam materyaller, kırık şüphesi, şekil bozukluğu, çatlağa benzer görüntüsü olması durumunda hiçbir şekilde kullanılmamalıdır. Genel olarak pipet kullanılmasını tavsiye etmiyoruz. Bardaktan içmek her zaman en güzeli."
Pipetlerin bakıma muhtaç bireylerde de kullanıldığına dikkati çeken Tezel, "Demans, Alzheimer ve bakım hastaları, bilinç durumları kötü olması nedeniyle temas ettiklerinin farkına varmıyor. Yaralandığında, damağında bir hasar olduğunda fark edilmedikleri için burada teşhis koymak, bazen daha da zorlaşıyor. Bakım hastalarında pipet kullanımında mümkün olduğunca cam pipetlerden veya damağa zarar verebilecek sert pipetlerden uzak durmak lazım." diye konuştu.
