Türkiye'de dijital ortamda içerik üreten kişilerin ve şirketlerin mülkiyet haklarının korunması için hazırlanan Dijital Telif Yasası'nda sona gelindi.
Google, META gibi dev şirketler dünyada bazı ülkelerde başta medya kuruluşları olmak üzere özgün içerik üreticilerine telif ödemeye başladı.
ABD'den Kanada'ya, Avustralya'dan İspanya'ya birçok ülkeyle telif anlaşmaları imzaladılar. Başta medya kuruluşları olmak üzere haber, yazı, röportaj, TV görüntüleri vs. özgün içerik üreten her kuruluşa belli bir telif ödemesi yapıyor.
İnternettin yaygınlaşmasıyla birlikte haber içeriğinin en çok tüketildiği çağda yaşıyoruz ama medya kuruluşlarının zararı her geçen gün artıyor.
Çünkü üretilen içerikler internet ortamında telif ödemesi yapılmadan hunharca kullanılıyor.
Örneğin Google'ın çatı şirketi Alphabet, 2024'de kazancı 350 milyar dolara ulaşmıştı.
Bu kazanç büyük oranda medya içeriklerinden sağlanan reklam geliri. Ancak imzalanan son telif anlaşmalarına kadar Alphabet bu karı içerik üreticileriyle paylaşmıyordu.
Hatta Alphabet, META gibi şirketlere reklam piyasasında tekel oluşturdukları için davalar açılmıştı.
Ülkemizde telif konusunda 1952 tarihli Fikir ve Sanat Eserleri Kanunu uygulanıyor ancak bu kanun çok eski olduğu için dijital çağdaki telif sorunlarına yasal çözüm sunamıyor. Şimdi hazırlık aşamasında sona gelinen Dijital Telif Yasası ile özgün içerik üretenlerin hakkı korunacak.
Ayrıca kopya bir içerikten gelir elde edenler tespit edilecek ve orijinal içeriğin ön plana çıkarılması sağlanacak.
TBMM Dijital Mecralar Komisyonu Başkanı Hüseyin Yayman, "Dijital Telif sorunu en geç haziran ayında çözüme kavuşacak" dedi.
Bu yasanın çıkması için en çok yazı yazanlardan biriydim.
Özellikle Sabah ve Hürriyet gazeteleri sürekli yaptıkları haberlerle Dijital Telif Yasası'nın taslağının hazırlanmasında itici güç oldular. Bu yasa sadece ana akım medyayı ilgilendirmiyor. Haber, röportaj, belgesel, sosyal medya içeriği vs. özgün içerik üreten herkes telif ücretini alabilecek.
Böylece habercilik yükselişe geçecek. Medya içeriklerine telif ödendikçe medya emekçilerine yeni iş fırsatları doğacak.
En önemlisi bu yasanın basın özgürlüğüne de faydası dokunacak.
Çünkü bağımsız, özgün habercilik de telif kazancına kavuşacak.
