Yeni bir araştırma, ağzınızdaki basit bir değişimin felç riskini neredeyse iki kat artırabileceğini ortaya koydu. Üstelik sadece ağız sağlığınızı ihmal etmekle kalmıyor, aynı zamanda kalbiniz ve beyniniz de tehlikeye giriyor. 21 yıl boyunca 6 binden fazla yetişkinin izlendiği bu çarpıcı çalışma, sağlıklı dişlerin aslında hayat kurtarabileceğini gösteriyor. İşte detaylar…
Ağız ve diş sağlığı, yalnızca estetik bir konu olmaktan çok daha fazlası. Güney Karolina Üniversitesi tarafından yürütülen 21 yıllık kapsamlı bir araştırma, diş eti hastalığı (periodontal hastalık) ve diş çürüklerinin (kavite) birlikte görülmesinin, felç riskini neredeyse iki katına çıkardığını ortaya koydu.
Araştırma ekibinin başında yer alan Güney Karolina Üniversitesi Nöroloji Bölümü Başkanı Prof. Dr. Souvik Sen, "Hem diş eti hastalığı hem de çürüğü bulunan bireylerde, iyi ağız sağlığına sahip kişilere kıyasla felç riski neredeyse iki kat arttı. Üstelik bu sonuç, kardiyovasküler risk faktörleri hesaba katıldıktan sonra bile geçerliliğini korudu," ifadelerini kullandı.
Araştırma kapsamında ortalama yaşı 63 olan 5.986 yetişkin incelendi. Hiçbir katılımcının geçmişinde iskemik felç, koroner kalp hastalığı ya da sadece çürük öyküsü bulunmuyordu. Katılımcılar 21 yıl boyunca takip edildi ve bu süreçte yaşadıkları büyük kardiyovasküler olaylar —özellikle iskemik felçler— detaylı biçimde kaydedildi.
Sonuçlar çarpıcıydı:
İyi ağız sağlığına sahip kişilerde felç geçirme oranı %4,1,
Sadece diş eti hastalığı olanlarda %6,9,
Hem diş eti hastalığı hem de çürüğü olanlarda ise %10 olarak kaydedildi.
Tüm ortak faktörler (sigara kullanımı, vücut kitle indeksi vb.) hesaba katıldığında, diş eti hastalığı olanlarda felç riski %44, hem diş eti hastalığı hem de çürüğü olanlarda ise %86 oranında artış gösterdi.
Bilim insanları, bu ilişkinin nedenini henüz kesin olarak açıklayamasa da en güçlü şüphe iltihaplanma ve bakterilerin yayılması. Ağızda başlayan iltihapların ve bakterilerin kana karışarak damarlarda plak oluşumuna yol açabileceği, bu plakların da pıhtı riskini artırarak iskemik felce neden olabileceği düşünülüyor.
Önceki çalışmalar da bu teoriyi destekliyor: Bazı araştırmalarda, ağız bakterilerinin damar plaklarında tespit edildiği ve bu durumun kalp-damar sağlığını olumsuz etkilediği gösterilmişti.
Çalışmanın bir diğer önemli bulgusu ise düzenli diş hekimi ziyaretlerinin koruyucu etkisi oldu. Rutin diş kontrolüne giden bireylerde, hem diş eti hastalığı hem de çürük görülme olasılığı %81 daha az, sadece diş eti hastalığı görülme olasılığı ise %29 daha düşük bulundu.
Prof. Sen, "Bu çalışma, diş ve diş eti bakımının yalnızca güzel bir gülüş için değil, beyin sağlığı için de hayati önem taşıdığını kanıtlıyor," diyor. "Diş eti hastalığı veya çürük belirtileri fark eden herkes, yalnızca dişlerini korumak için değil, felç riskini azaltmak için de mutlaka tedaviye yönelmeli."
Sonuç olarak, düzenli diş bakımı, profesyonel kontroller ve iyi ağız hijyeni alışkanlıkları, felç ve kalp hastalığı gibi ölümcül risklerin azaltılmasında önemli bir rol oynayabilir.
📌 Kaynak: Neurology Open Access (2025)
