Topuk dikeni, ayak tabanında bulunan kısa kaslarını kalkaneusa bağlayan fasya adı verilen liflerin yırtılması sonucu oluşan iltihaplardır. İltihap oluşan kısımda zaman geçtikçe kireçlenme gibi sert dokular birikir ve özellikle sabah ilk adımda bir karıncalanma hissi olur, yürüdükçe bu his azalabilir. Topuk dikeni oluşmasına sebep olan faktörler ise; yanlış ayakkabı tercihi, uzun süreli ayakta çalışma, kilo alımı ve ani taban yüklenmesidir.
TOPUKLU AYAKKABILARIN SIK KULLANILMASI TOPUK DİKENİNE YOL AÇABİLİR!
Topuklu ayakkabı giyen kişiler, topuk ağrısı, topuk dikeni ve ayak ağrısına hazırlıklı olmalıdır. Bu sorunların temel nedeni, yüksek topukluların baldırın küçülmesine neden olmasıdır. Baldırın kasılması ile ağırlık öne doğru hareket ettiğinde bacak kasları gergin ve ağrılı hale gelir. Uzun süre yüksek topuklu ayakkabı giydikten sonra topuk ağrısı ve ayak ağrısı normal belirtilerdir. Ancak bu ağrıların takibi ve gerekirse tedavisi yapılmalıdır. Önlenemeyen veya ortadan kaldırılamayan ağrılar topuk dikeninin belirtisi olabilir.
TOPUK DİKENİ SABAH İLK ADIMDA AĞRIYA NEDEN OLABİLİR
Bu ağrı gün içinde azalsa da gün sonunda artmaya devam edecektir. Yaşlandıkça, topuk dikenleri daha sık ortaya çıkabilir. Egzersiz yapmaya uygun olmayan sert tabanlı ayakkabılarla uzun süreli yürüyüşlerde, kronik travmalara maruz kalma, belirli romatizma, hamilelik veya obezite gibi durumlarda da görülebilir.
TOPUK DİKENİNİN EN YAYGIN BELİRTİLERİ
İĞNE ENJEKSİYONLARI: İğne enjeksiyonlarının amacı topuktaki iyileşmemiş dokunun iyileşme hızını artırmaktır. Enjeksiyondan sonra ağrı çoğunlukla geçer. İlk enjeksiyondan sonra ağrıları devam eden hastalara iki hafta sonra tekrar enjeksiyon yapılabilir. Topuk dikenlerinin tedavisinde kuru iğne tedavisi de kullanılabilir.
KORTİKOSTEROİD ENJEKSİYONU: Topuk dikenin yol açtığı şişlik ve ağrıyı kortikosteroid enjeksiyonu ile hafifletmek mümkündür. Hastaya uygun diğer tedavi yöntemlerine destek olarak uygulama yapılması tercih edilebilir.
PRP YÖNTEMİ: Bu yöntemde ilaç hastanın kendi kanından hazırlandığı için doğal bir tedavi yöntemidir. PRP sıvısının içerdiği yüksek büyüme faktörleri, hasarın meydana geldiği plantar fasya ve topuk dikeni bölgesindeki yapısal hücreleri uyararak bölgenin iyileşmesini hızlandırır. Kişinin ihtiyacına göre haftada 1 ya da 2 olacak şekilde uzman hekim tarafından uygulama yapılabilir.
RADYOFREKANS YÖNTEMİ: Radyofrekans yönteminin diğer tedavi yöntemlerine kıyasla farklıdır. İşleme uygun hastalarda tek seferlik başarı oranı yüzde 85'in üzerine çıkabilmektedir. En önemli farkı anında ve kalıcı sonuçlar elde etmesidir. İşlemde ağrıya neden olan ve plantar fasiit ile ilişkili ağrıyı taşıyan küçük sinirleri yakmak için radyo frekansı (RF) enerjisinin kullanılmasına dayanır. Hastanın operasyona uygun olup olmadığı deneme enjeksiyonu ile belirlenir. Yakılacak sinir bölgesine yaklaşık 0,5 cc lokal anestezik enjekte edilir. Hasta enjeksiyondan fayda görürse operasyon için uygun aday kabul edilir. İşlem sonrası evde bir gün dinlendikten sonra normal hayatına dönebilir.
TOPUK DİKENİ TABANLIĞI: Topuk dikeni tedavisinde özel tabanlıkların kullanılması tedavinin olumlu sonuçları için son derece önemlidir. Topuk dikeni tabanlık kişinin ayağının şekline göre özel olarak yapılmalıdır. İç taban, ayağı darbelerden korumalı, yürümeyi teşvik etmeli ve ayak üzerindeki baskıyı en aza indirmelidir. Ortez olarak da adlandırılan topuk dikeni tabanlığı, topuk üzerindeki baskıyı azaltmak için ayakkabının içine yerleştirilir.
CERRAHİ YÖNTEM: Topuk dikeni ameliyatı sadece topuk bölgesine yapılmaz. Topuk bölgesinin üstündeki geniş bir sinir uçlarını ve kasları gevşetir. Ameliyattan sonra hastanın 6 haftalık bir iyileşme süreci olur. Hastanın ayağını basmak yerine özel bir cihaz (atel veya jel) sabitleyerek ve buz tedavisi uygulanması gerekir.
TOPUK DİKENİ İÇİN EGZERSİZ YÖNTEMİ: Topuk dikeni egzersizleri ayak altındaki kasların uzamasına ve güçlenmesine yardımcı olur. Topuk dikeni tedavisi için topuk dikeni egzersizleri yapmak ve kişiye özel tabanlıklı ayakkabı kullanmak çok önemlidir.
AYAK BANDI YÖNTEMİ: Topuk dikeni tedavisinde ayak bandı adı verilen bant yöntemi düzenli olarak yapılamayan ayak egzersizlerine daha iyi bir alternatiftir. Özel bir ağ analjezik bant kullanıldığında, özellikle ağrının hissedildiği bölgede hemen rahatlatılabilir. Cildin hareketi ile ek stimülasyon sağlar. Ağrı noktalarındaki tıkanıklıkları çözmeye, dolaşımı ve akışı düzenlemeye yardımcı olur. Su geçirmez bir bant olduğu için bir hafta kadar kullanılabilir.