Son iki aydır grip salgını ile mücadele etmeye çalışıyoruz. Özellikle çocuklar bu salgından çok etkilendi. Ateş, boğaz ağrısı, halsizlik, öksürük en belirgin semptomları arasında... Tabii, çocukların da iyileşebilmesi için ilaçlarını düzenli olarak kullanması gerekiyor. Ancak çocuklara ilaç içirmenin ne kadar zor olduğunu tüm ebeveynler bilir. Bu ilaç saatlerinde evlerde sanki bir savaş yaşanıyor gibi koşturmalar, itiraz cümleleri ve pazarlık dakikaları başlar. Ebeneynler de ilaçları içirebilmek için çeşitli yollar dener. Suya ya da meyve suyuna katılan ilaçlar, ekmeğe dökülen şuruplar, çocuğun sevdiği kaşıkla içirmeye çalışmalar ve daha bin türlüsü... Peki, bu yöntemler ne kadar doğru? Meyve suyuna katılan bir öksürük şurubunun ya da ateş düşürücünün etkisi devam ediyor mu? Antibiyotikler ekmeğe dökülerek verilebilir mi? Tüm bu sorularımızı Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Uzmanı Dr. Derun Torlak ile konuştuk.
DOĞRU TUTUM NASIL OLMALI?
İlaç içme saatinde gerilen, sinirlenen bir yaklaşımımız olursa o ilacı içermemiz imkansız olacaktır. Gülümseyerek, rahat olunursa karşımızdaki çocuk da rahatlayacaktır. İlaç içilmesi ile ilgili tartışmalara girmeden anlayabilecek yaşta ise sakin ve emin bir şekilde ilacın içileceğini, bunun tartışmaya kapalı bir konu olduğunu aynı şeyi tekrar etmeden ifade edebiliriz. İlaç için şeker benzetmesi gibi benzetmeler asla yapmıyoruz.
İLAÇ HAKKINDA BİLGİ VERİN
İstemediği bir durumla karşı karşıya olan çocuğumuza da bu ilaç içme işiyle ilgili bir parça kontrol vermek süreci kolaylaştıracaktır. Özellikle anlayabilecek yaşta olan çocuklara kısaca ilacın sağlığına geri kavuşmasını sağlayacağını anlatabiliriz. İlaç içme saatlerinde, önce evde bulunan oyuncaklarla ilaç içirme oyunları oynanabilir. Belli bir rutin oturtmakta özellikle kronik hastalığı olan çocuklarda fayda sağlayacaktır. Örneğin sevdiği bir program ya da oyun saati öncesi ilacını içeceğini bilirse daha kolay içecektir.
DOKTORUNUZDAN YARDIM ALIN
Doktorunuzla iletişimde olarak içmek isteyebileceği renk, çözünürlük ve tatta bir alternatif seçilebilir. Bazı ilaçlar günde 3-4 sefer verilirken bazıları tek veya 2 sefer verilebilmektedir. Bazı durumlarda ilacın miktarını mesela bir ölçek yerine başka bir preparatla yarım ölçeğe düşürmek de mümkün olabilmekte bu gibi alternatif çözümler için doktorumuzla ayarlamalar yapmalıyız.
YEMEKLERLE VERİLEBİLİR Mİ?
Yurt dışında çocuklara yönelik ilaca katılabilecek farklı tatlandırıcılar bulunmakta, biz de henüz yok ama onun dışında eğer seviyorsa bir miktar çikolata veya vanilya şurubu ile ilacın tadını güzelleştirmek mümkün. Elbette bunu yapmadan önce doktorunuza danışmanız gerekiyor. Yiyeceklerin içine katmak da bir yöntem ama her ilaç yiyecekle uyumlu olmayabilir ve yemeği tam yemek istemeyeceği için doğru dozda ilacı alması zorlaşabilir. Büyük porsiyonların içine değil mesela bir kaşık sevdiği bir gıdaya karıştırarak vermek daha doğru olacaktır. Bazı ilaçlar tablet formunda olabiliyor ve bunlar ezilerek verilebiliyor yutamayan çocuklara. Ben kendi kızım için bir kaşığın içine ilk bir miktar puding koyup üstüne ezdiğim ilacı koyduktan sonra tekrar üstünü az bir miktar puding ile kaplayıp "ilacı görünmez" yapıp veriyordum.
HİÇBİR ŞEY İŞE YARAMADIĞINDA...
Bazen ilaç içme saati tam bir işkenceye dönebiliyor. Elinde ilaç çocuğu ikna etmek için bekliyebiliyoruz. Denediğimiz şeyleri daha sonraki seferlerde denemeye devam etmekle beraber, artık ilacın içilme zamanı geldi de geçiyorsa, birazcık sevecen ve sıkıca tutup vermek gerekebilmekte. Mümkünse tutan kişinin anne, baba ya da çocuğun bakımından sorumlu olan kişiler değil de bir başkası olması biraz daha kısa sürede halledilmesini sağlayabilmektedir.
ŞIRINGA KULLANILABİLİR
Özellikle daha ufak bebekler için en az 45 derece açıyla daha büyük çocuklar içinde dik pozisyonda ilacı vermemiz gerekmekte. Yutmakta zorlanan bebekler için ilaç bir şırınga ile ağzın ve dilin hafif yanından yanağa doğru ve gerisine doğru azar azar damlatma şeklinde verilebilir. Bu uygulamada bebeğin ya da çocuğun sağlam, sıkıca bir yerde olmasından emin olmamız gerekmekte ki ani hareketlerle genzine ilaç kaçmasın. Her ilaç uygulamasından sonra da elimizle çenesinin altında sıvama yapmak yutmasını kolaylaştırabilir.
DONDURMA İYİ FİKİR
İlaç tadını sevmeyen çocuklar için öncesinde biraz şerbetli bir gıda ya da dondurma gibi dilini soğutacak bir gıda verip hemen ardından ilacı içmek ve sonrasında yine aynı gıdayı vermek çocuğun ilacın tadını çok kısa bir süre almasına yol açarak ilaç içimini kolaylaştırabilmekte.
